"İçtihat Metni"Daire : BİRİNCİ DAİRE Karar Yılı : 1990 Karar No : 44 Esas Yılı : 1990 Esas No : 43 Karar Tarihi : 28/03/990 HAK SAHİLERİNİN MÜRACAATLARIYLA MADEN RUHSATI ALANLARININ SINIRLARININ DEĞİŞTİRİLEBİLMESİNİN MÜMKÜN OLDUĞU HK. Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumuyla özel bir şirkete ait maden sahalarına verilen ruhsatların yeniden düzenlenmesi işinin 3213 sayılı Maden Kanununun 5.maddesinde öngörülen hakların bölünmezliği ilkesi karşısında gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceği konusunda oluşan duraksamanın giderilmesi amacıyla istişari düşünce istenilmesi üzerine gereği görüşülüp düşünüldü: 3213 sayılı Maden Kanununun 5.maddesinde, "Madenler üzerinde tesis olunan ilk müracaat (takaddüm), ihbar, arama ruhsatnamesi, buluculuk, ön işletme ruhsatı ve işletme ruhsatı haklarının hiç birisi hisselere bölünemez. Her biri bir bütün halinde muameleye tabi tutulur." hükmü yer almıştır....
İdare Mahkemesince ruhsat başvurusunda bulunulan II-b grubu maden (mermer ocağı) işletmesinin su kaynaklarına, ormana ve çevreye olumsuz etkisinin olabileceği ve işletme ruhsatı verilmesi aşamasında ÇED raporu gerekli olduğu halde, bu süreç işletilmeksizin ... Mermercilik San. ve Tic. A.Ş.'ye verilen II-b grubu maden işletme ruhsatına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. 3213 sayılı Maden Kanunu'nun "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde maden işletme ruhsatı, "İşletme faaliyetlerinin yürütülebilmesi için verilen yetki belgesi"; maden işletme izni ise "Bir madenin işletmeye alınabilmesi için izin" şeklinde tanımlanmıştır....
YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Maden işi ile iştigal etmekte olan davacı tarafından; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nca İstanbul İli, Sarıyer İlçesi, … Köyü, 45.630,00 m²'lik alan için verilmiş olan … sayılı maden işletme ruhsatı uyarınca, söz konusu alanda maden açık işletme izni için davalı idareye yapılan başvurusu üzerine, maden ruhsatı süresince değil de 31.12.2016 tarihine kadar izin verilmesine yönelik 24.03.2016 günlü, davalı idare işleminin iptali istenilmiştir....
Davalı, aynı alanda farklı maden grupları için maden işletme ruhsatı verilebileceğini, davaya konu alanda tras oluşumu tespit ettiklerini ve 49,15 hektarlık alanda işletme projesiyle birlikte I (b) grubu maden işletme ruhsatı başvurusu yaptıklarını, yapılan tetkikler doğrultusunda kendilerine 22/11/2005 tarihinde İR:73232 sayılı ve 10 yıl süreli tras madeni işletme ruhsatı verildiğini, 10 hektarlık bölüm için de 23/06/2006 tarihi itibariyle işletme izin belgesi verildiğini, mevzuata uygun olarak ./.. -2- kendi ruhsat sahasında, ihtiyacı olan tras taşını üretip sevk etmesinde bir usulsüzlük olmadığını belirterek, davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece, birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen 02/07/2009 gün ve 2008/269-2009/225 sayılı karar, Yargıtay 7....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi .... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Borçlunun, 209717 erişim nolu krom maden ocağı işletme ruhsatı, 3100192 erişim nolu taş ocağı işletme ruhsatı ve 3123407 erişim nolu doğal taş ve mermer ocağı işletme ruhsatı ihalelerinin feshi istemi ile 19.09.2014 tarihinde icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece; iş bu başvuru tarihinden sonra 15.10.2014 tarihli ikinci açık artırmada satılan 209717 erişim nolu krom maden ocağı işletme ruhsatı ihalesi yönünden şikayetin hukuki yarar yokluğundan reddine, diğer işletme ruhsatları ile ilgili ihaleler yönünden ise işin esası incelenerek istemin reddine karar verildiği görülmektedir. 209717...
Bu hali ile maden işletme ruhsatının, ilgilisine işletme faaliyetlerini yürütülebilmesi için gerekli izinleri alabilmesi için verilen bir yetki belgesi olduğu, ruhsat sahibince, işletme ruhsatı yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içinde Kanunun 7 nci maddesine göre alınması gerekli olan çevresel etki değerlendirmesi kararı, mülkiyet izni, işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile Genel Müdürlüğün kayıtlarına işlenmiş alanlar ile ilgili diğer izinlerin alınarak Genel Müdürlüğe verilmesini müteakip işletme izninin düzenlenmesi gerektiği, başka bir deyişle çevresel etki değerlendirmesi kararının işletme ruhsatı düzenlendikten sonra alınması gereken izinler içerisinde bulunduğu, bu kapsamda işletme ruhsatının maden üretimi için tek başına yeterli olmadığı anlaşılmakta olup, işletme ruhsatının hangi hallerde iptal edileceği hususu ise Maden Kanununda ayrıca düzenlendiği görülmektedir. 4342 sayılı Mera Kanunu'nun "Tahsis Amacının Değiştirilmesi" başlıklı 14. maddesinde; "Tahsis amacı değiştirilmedikçe...
. 21/06/2005 tarih ve 25852 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliği'nin "I (a) Grubu ruhsatların verilmesi" başlıklı 62'inci maddesinde; denizlerde kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasındaki bölge ve deniz sahil şeritlerinde I(a) grubu maden ruhsatı verilemeyeceği, kıyı çizgisinden deniz istikametine doğru I(a) grubu maden işletme ruhsatı verilecek yerlerin, valilikçe gerekli incelemeler yapılarak belirleneceği, 20 metreden daha az derin denizlerde I(a) grubu maden işletme ruhsatı verilmeyeceği kuralına yer verilmiştir....
Aynı Kanunun 46 ncı maddesinin son fıkrasındaki "işletme ruhsatı sahfasında, işletme sahası özel mülkiyete konu taşınmaz, taraflarca anlaşma sağlanamaması halinde ruhsat sahibinin talebi üzerine Bakanlıkça 2942 sayılı Kanun hükümlerine göre kamulaştırılabilir." yolundaki hüküm ise Anayasa Mahkemesinin 22.9.1993 gün ve 1993/8-31 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Görüldüğü üzere, Maden Kanununun 46 ncı maddesi, maden sahası içindeki özel mülkiyette bulunan taşınmazlar üzerinde, maden arama ve ön işletme dönemlerinde, mülkiyet sahibinin rızası aranmaksızın ruhsat sahibi lehine irtifak veya intifa hakkı tesisine, işletme döneminde ise kamulaştırma yapılmasına olanak sağlamış, ancak, kamulaştırmaya yönelik hüküm Anayasa Mahkemesince iptal edilmiştir. Bu nedenle de işletme dönemi içerisinde maden sahasındaki özel mülkiyete konu taşınmazların kamulaştırma olanağı ortadan kalkmıştır....
belgesi'' olarak tanımlanan maden işletme ruhsatı taşınır niteliğinde olup, maden işletme ruhsatının satışa çıkarılması halinde izlenecek usul, taşınır malların satışında olduğu gibidir....
konu maden sahası hakkında başka bir şirkete maden arama ruhsatı verildiği anlaşılmaktadır....
