DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, kiralananı göstermeye izin ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen de kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmış olup, İlk derece mahkemesince davacının satışa konu yerde, davalının kiracı olduğu mecurda gerekli sağlığa ilişkin tedbirler alınmak suretiyle, maskeli ve galoş giyerek, sosyal mesafeye riayet etmek suretiyle, her hafta cumartesi günü saat 13:00 ile 18:00 arasında taşınmazın gösterilmesine izin verilmesine, izin süresinin 6 ay ile sınırlandırılmasına, diğer taleplerin REDDİNE, karar verilmiş, bu karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Somut olayda, Uyuşmazlık, davalıya kiralanan ancak daha sonra satılmak istenen mecurun müşterilere gösterilmesi konusunda çıkan muarazanın meni talebinden kaynaklanmaktadır....
Belediye Başkanlığı'na başvurduğunda kiralanan taşınmaz hakkında 14.07.1994 tarihinde belediye encümeni tarafından yıkım kararı alınması, bina yapılırken inşaat ruhsatının olmaması ve yapı kullanma izin belgesi bulunmaması nedeniyle ruhsat başvurusu ret edilmiştir. Bunun üzerine kiralananın anahtarlarını 11.01.2011 tarihinde notere tevdi ve teslim ederek 18.01.2011 tarihinde açmış olduğu işbu dava ile, kiralanan hakkında yıkım kararı bulunması nedeniyle akdin feshi ile ödenen kira bedelleri ve kiralananda yapılan masraflardan kaynaklanan zararlarını talep etmiştir. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 301. maddesi ( mülga 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 249/1 maddesi ) hükmü gereği kiraya veren kiralananı kararlaştırılan tarihte, sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim etmek ve sözleşme süresince bu durumda bulundurmakla yükümlüdür....
Blok No:14 Eskişehir adresindeki işyerinin müvekkiline kiraya verildiğini, müvekkilinin işyerini demir doğrama satışı yapmak üzere kiraladığını, işyerine ait yapı kullanma izin belgesinin bulunmadığını, müvekkilinin işyerini kiralarken bunu bilmesinin mümkün olmadığını, müvekkilinin daha sonra kiraya verenin de rızası ile mecura 30.09.2015 tarihinde çelik konstrüksiyon branda çatı ve 16.10.2015 tarihinde işyeri endüstriyel kapı yaptırdığını ve bedelini ödediğini, müvekkilinin 17.11.2015 tarihinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı almak için ilgili birime müracaat ettiğinde mecurun yapı kullanım izin belgesinin (iskanının) bulunmadığını öğrendiğini ve işyeri açma ruhsatı verilmediğini, müvekkiline bu durum karşısında belediye tarafından 208,00 TL ceza kesildiğini, müvekkilinin cezayı ödediğini, bu durum defalarca davalıya iletilmesine rağmen davalının yapı kullanma izin belgesini almadığını ve almaması nedeni ile müvekkilinin işyerinin 07.03.2016 tarihinde mühürlenerek iş yapmasının engellendiğini...
Sözleşmeden kiralananın daha önce de hastane olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca sözleşmenin özel şartlar bölümü 10. maddesinde, kiralananın Sağlık Bakanlığı Hastane Yönetmeliği'ne uygun hale getirilebilmesi için yapılacak imalat ve tadilata itiraz edilmeyeceği, demirbaş mahiyeti taşımayan yapılanma, tadilat ve tamiratların bedelinin kiracıya ait olacağı ve binanın iç ve dış boyasının düzenli olarak kiracı tarafından yapılacağı ve bedelinin kiracıya ait olacağı kararlaştırılmıştır. Tarafların serbest iradeleriyle sözleşmeye konulan bu şartlar geçerli olup tarafları bağlar. Davacı kiralanana bir kısım demirbaş niteliğinde tadilatlar yapıp bir süre hastane olarak kullandıktan sonra ... Hastanesi adı altında işlettiği hastanenin işletme hakkını, faaliyet izin belgesini, hastane ruhsatını ve şirketin tüm demirbaşlarını 23.11.2007 tarihli devir sözleşmesi ve 25.03.2008 tarihli protokolle dava dışı ... ... Özel Sağlık Hizmetleri Eğitim İnşaat Turizm San. ve Tic....
Mahkemece; kiralananın sözleşmeye uygun teslim edilemediği gerekçesiyle davanın kabulüne, sözleşmenin geçersiz sayılmasına ve 41.300 TL kira bedelinin davacıya iadesine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 6100 sayılı TBK’nun 301.maddesinin ifadesi ile kiraya veren; kiralananı sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim etmek ve sözleşme süresince bu durumda bulundurmakla yükümlüdür. Kiraya veren bu borcu sadece fiili bir teslim ile ifa etmiş olmaz. Kiracı kiralananı hangi maksat için tutmuş ise kiraya veren o maksada elverişli bir tarzda teslim ile mükelleftir. Kiralananın ayıplı olarak teslimi nedeniyle kiralananın kullanılmasında imkansızlık veya derecesinde düşüklük meydana gelmiş ise bu durumda kiracının TBK’nun 123. ve 125.maddeleri dairesinde hareket ederek mevcut ayıbı uygun bir sürede kiraya verene ihbar etmesi beklenir....
Davacı dava dilekçesinde feshin en önemli sebebi olarak AVM'nin yapı kullanım izin belgesinin bulunmamasını göstermiştir. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın 29/12/2017 tarihli E.675/62875 sayılı yazısı ile Sorgun Mahallesi 2452 ada 7 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan kira konusu taşınmazın bulunduğu AVM'nin yapı kullanım izin belgesinin 18/10/2016 tarihinde düzenlendiği anlaşılmıştır. Davacı taraf ise davalı tarafa 18/10/2016 tarihinden sonra 27/10/2016 tarihinde fesih ihtarnamesi göndermiştir. Ayrıca davacı kiracı, ticaret şirketi olarak tacir unvanına sahiptir ve ileriye dönük yatırımlarında gerekli hassasiyeti ve özeni göstererek basiretli bir tacir gibi davranması kiralananın durumunu, niteliğini ve AVM'nin yapı kullanım izin belgesine sahip olup olmadığını araştırması gerekir....
Davacı dava dilekçesinde feshin en önemli sebebi olarak AVM'nin yapı kullanım izin belgesinin bulunmamasını göstermiştir. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın 29/12/2017 tarihli E.675/62875 sayılı yazısı ile Sorgun Mahallesi 2452 ada 7 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan kira konusu taşınmazın bulunduğu AVM'nin yapı kullanım izin belgesinin 18/10/2016 tarihinde düzenlendiği anlaşılmıştır. Davacı taraf ise davalı tarafa 18/10/2016 tarihinden sonra 27/10/2016 tarihinde fesih ihtarnamesi göndermiştir. Ayrıca davacı kiracı, ticaret şirketi olarak tacir unvanına sahiptir ve ileriye dönük yatırımlarında gerekli hassasiyeti ve özeni göstererek basiretli bir tacir gibi davranması kiralananın durumunu, niteliğini ve AVM'nin yapı kullanım izin belgesine sahip olup olmadığını araştırması gerekir....
Somut olayda; 2.511,80 m² lik çay ocağı ve bahçesinin, ancak 518,54 m² lik % 20 oranındaki bir bölümünün kiracıya kullandırılması, kalan bölümünün hem kullanıma elverişli halde bulundurulmaması, hem de kiracı tarafından bu konudaki tüm izin isteklerinin reddedilmesi karşısında davacı kiracının, kiralananın yararlanamadığı bölümü ile ilgili olarak, "kira indirimi değerlendirmesi" ni de içeren tespit isteğinde bulunmasında hukuki yararının mevcut olduğu, bu nedenle de Mahkemenin kiracı tarafından ödenmeyen toplam kira bedelinden, söz konusu ayıp ile orantılı bir indirim yapması sonucunda davanın kısmen kabulüne karar vermesinin yerinde olduğu bu defaki incelemeden anlaşılmıştır....
Taraflarca imzalanan 03/03/2009 tarihli kira sözleşmesinde kiralananın 1908 parsel sayılı arazi olduğu, boş olarak kiracıya teslim edildiği, tekne inşası amacı ile kullanılacağı belirtilmiştir. Anılan kira sözleşmesinin 7/a/ab. maddesinde; kiracı yasal merciler nezdinde mecurun iş bu sözleşmede belirtildiği şekilde kullanılmasına dair gerekli izinlerin alınmasından sorumlu olduğunu kabul eder , düzenlemesi yeralmaktadır. Dosyaya sunulan bilirkişi kurulu raporunda, idareden ...... ve tadilatına izin verilebilmesi için faaliyet konusuna uygun işyeri açma ve çalışma ruhsatının idareye ibrazının zorunlu olduğu , davaya konu 1908 parselde bulunan tersanenin...... çekecek tekne imalatı ile Türk ......lı teknelerin tadilatını yapamayacağı , yabancı ...... çeken teknelerin imalatında sorun olmadığı belirtilmiştir ....
Dava akde aykırılık nedeniyle kiralananın tahliyesine ilişkindir. Mahkemece istemin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, davalının 1.6.2004 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile kiracı olduğunu, sözleşmenin 4.maddesinde özel düzenleme ve 1.6.2005 tarihli protokol yapıldığını, sözleşmede izin verilmediği halde davalının tekstil ürünleri ticaretine başlaması üzerine 7.5.2008 tarihinde ihtarname gönderdiklerini, 12.6.2008 tarihinde yapılan tespitte akde aykırılığın giderilmediğinin belirlendiğini ileri sürerek davalının tahliyesini istemiştir. Davalı vekili, akdin başından beri zemin katın tekstil mağazası olarak kullanıldığını, iki ay kadar davacının onayı ile dönercilik yapıldığını, davacının bunu bildiğini şirket ünvanında tekstil olması nedeniyle 4.maddenin hükümsüz olduğunu, davanın reddini savunmuştur....
