Davalı ile davacının davalının muafakatı ile kiralananı devraldığını iddia ettiği dava dışı ... arasında düzenlenen 1.5.1999 tarih ve 5 yıl süreli sözleşmede kiralananın faal işyeri olduğu belirtilmiş, özel şartlar bölümünün dördüncü maddesinde de kiralananın bakım, onarım ve koruma masraflarından kiracının sorumlu olacağı hükme 2009/2197-8693 bağlanmıştır. Davacı davalının muafakatı ile bu yeri ...'ten devraldığını iddia ettiğine ve davalı ile aralarında yeni bir sözleşmenin varlığını ileri sürmediğine göre Ümitle yapılan sözleşmenin bu hükmü kendisini bağlar....

Adi kirayı düzenleyen Borçlar Kanununun Yasasının 249. maddesi uyarınca kiraya veren kiralananı sözleşme ile amaçlanan kullanıma uygun biçimde teslim etmek ve sözleşme süresince bu halde bulundurmakla yükümlüdür. Aksi durumda yani sözleşmede amaçlanan biçimde kullanmasının olanaksız olması halinde kiracı, sözleşmeyi feshe yahut kiradan uygun bir tutarın indirilmesini istemeğe yetkilidir. Olayımızda seçimlik hakkını davacı kiracı akdin feshi şeklinde kullanmıştır. Sözleşmenin feshi haklı olup, fesih tarihinin taşınmazın tahliye tarihi olduğu gözetildiğinde ve davalı daha önce kiralananı tahliye ettiğini de kanıtlayamadığından davalı ancak fesih tarihine kadar olan kira bedelinden sorumludur. Fesihnamede itirazı kayıt olmaması davalı kiracıyı fesih tarihine kadar doğan kira borcundan kurtaramaz. Mahkemece fesih tarihine kadar olan kira bedelinden sorumlu tutulması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir....

Sözleşmenin özel şartlar bölümü 5.maddesinde kiracının kira süresi içinde ve bundan sonra sözleşme yenilendiği takdirde aynen geçerli olmak üzere dilediği zaman üç ay önceden bildirmek kaydıyla kira akdini fesih ve kiralananı tahliye edebileceği kararlaştırılmıştır. Bu şart geçerli olup tarafları bağlar. Sözleşmedeki düzenleme ile kiracıya kiracılık süreci içinde herhangi bir tarihte üç ay önceden ihbarda bulunarak kiralananı tahliye etme hakkı tanınmıştır. Davalı kiracı da, kiracılığı sırasında 15.6.2000 tarihinde keşide ve 16.6.2000 tarihinde tebliğ ettirdiği ihtarname ile sözleşmenin özel 5. maddesine dayanarak sözleşmeyi feshettiğini ve kiralananı üç ay içinde tahliye ve teslim edeceğini bildirmiştir. Bununla birlikte kiralanan anahtarlarını davacı kiralayana teslim etmemiş, davalının tahliyesinden sonra davacı tarafından 7.8.2000 tarihinde ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2000 / 199-161 D İş sayılı dosyasında yaptırılan tespit ile taşınmaz davacının hakimiyetine geçmiştir....

Somut olayda davalı kiralananı süresinden önce tahliye ederek anahtarı 09.12.2010 tarihinde davacıya teslim etmiştir. Bu durumda davalının 09.12.2010 tarihine kadar tahakkuk eden kira ve ortak gider borçlarından sorumlu olduğunda kuşku yoktur. Anahtar teslim tarihinden sonraki süreçte ise davalının sorumluluğu taşınmazın olağan şartlarda yeniden kiraya verilebileceği tarihe kadar olan süre ile sınırlıdır. Konu 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6099 sayılı TBK.’nun 325.maddesinde düzenlenmiş olup buna göre kiracı sözleşme süresine veya fesih dönemine uymaksızın kiralananı geri verdiği takdirde kira sözleşmesinden doğan borçları, kiralananın benzer koşullarda gerekli çaba gösterilerek kiraya verilebileceği makul bir süre için devam eder. Mahkemece davacının erken tahliye tazminatına yönelik isteminin yukarıda açıklanan bu düzen ve koşullar çerçevesinde gözetilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde ret kararı verilmesi hatalı olmuştur....

(B.K.’nun 256) maddesi hükmü uyarınca kiracı kiralananı tam bir özenle kullanmak ve aynı kanunun 334. (B.K.’nun266.) maddesi gereğince sözleşme sonunda aldığı hali ile kiralayana teslim etmekle yükümlüdür. Ancak kiracı sözleşmeye uygun kullanma dolayısıyla oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu olmayıp münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur.Davalının kiralananı kullandığı süre ve kullanma amacı gözetildiğinde olağan kullanımdan kaynaklanan yıpranma ve eskimelerin olacağı kuşkusuzdur....

Davacı kiracı 11/02/2013 tarihli ihtarname ile kira sözleşmesini tek taraflı olarak feshetmiş, 12/03/2013 tarihinde kiralananı kiraya verene teslim etmiştir. Bu durumda, kira sözleşmesinin süresi sona ermeden kiralananı tahliye eden davacı, tahliye tarihinden sözleşme sonuna kadar olan süre oranında faydalı ve zaruri masrafların imalat tarihi itibarı ile saptanan bedellerini isteyebilir. Bu durumda mahkemece, kiracı tarafından yapılan imalatların nelerden ibaret olduğu ayrıntılı ve tereddüte yer vermeyecek şekilde tek tek tespit edilerek, hangisinin zorunlu ve faydalı masraflar, hangilerinin lüks masraflar olduğunun belirlenmesi, imalatların imal tarihleri itibariyle değerleri, yıpranma durumları, sabit nitelikte olup olmadıkları ayrıntılı olarak konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi kurulundan alınacak rapor ile belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir....

Davalı kiraya veren 15.03.2007 tarihinde keşide ettiği ihtarname ile kiralanan taşınmazın depreme dayanıklı hale getirilmesi için esaslı şekilde tadil edileceğini belirterek taşınmazın tahliyesini ihtar etmiş, davacı kiracı ihtarnameye uyarak kiralananı 30.06.2007 tarihinde bir tutanak ile kiraya verene teslim etmiştir....

yol göstermeye yarayacak danışmanlık tedbirinin, aynı Kanunun 6/1. maddesi gereğince kendiliğinden sona ereceği 18 yaşını dolduruncaya kadar uygulanmasına; 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu'nun 7/4. maddesi gereğince denetim altına alınmasına ilişkin hüküm, suça sürüklenen çocuk müdafii tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü: 5395 sayılı Kanunun 5/1-a maddesi gereğince verilen tedbir kararının aynı Kanunun 14. maddesi gereğince itiraza tabi olması nedeniyle temyiz incelemesine yer olmadığına, gereğinin merciince yerine getirilmesi için dosyanın mahalline iade edilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 21/02/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; söz konusu işyerinde denetimde, pavyon ruhsatı bulunmamasına rağmen konsomatris çalıştırıldığı tespit edildiğinden bahisle konsomasyon faaliyetlerine son verilmesi, ruhsatta belirtilen amaç dışında faaliyet göstermemesi, aksi takdirde işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edileceğinin davacıya tebliğ edildiği; ancak 10/05/2014 tarihinde yapılan denetimde de aynı durumun tespit edilmesi üzerine, pavyon ruhsatı bulunmamasına rağmen konsomatris çalıştırılmak suretiyle amaç dışı faaliyet göstermeye devam ettiğinden bahisle içkili istirahat ve eğlence yeri işletme izin belgesinin iptal edildiği; pavyon ruhsatı olmadığı halde konsomatris çalıştıran işyerine ait çalışma ruhsatının, 2559 sayılı Kanun'un 7. maddesi doğrultusunda iptal edilebileceği ileri sürülerek Mahkeme kararının bozulması istenilmektedir. KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir....

Kiraya verenin asli edim yükümü, kiralananı kira süresince kiracının kullanımına hazır bulundurması olup bu husus, somut olayda uygulanması gereken 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun (BK) 249. maddesinde [6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) m. 301] “Mucir, mecuru akitten maksut olan kullanmağa salih bir hâlde müstecire teslim etmek ve icar müddeti zarfında bu hâlde bulundurmak ile mükelleftir” şeklinde düzenlenmiştir. Kiracının asli edim yükümü ise kira bedelinin ödenmesidir (TBK m. 313). 15. Kiracı bunun dışında kiralananı sözleşmeye uygun kullanma borcu altındadır. 16. Zira kiracı kiralananı kullanma hakkına sahip ise de bu hak mutlak ve sınırsız değildir (Yavuz, Nihat: Türk Kira Hukuku, Ankara 2003, s. 1124)....