Kira sözleşmesinde kararlaştırılan kira parasının o dönemin rayicine uygun olması halinde devam eden yeni dönem kira parasının endeks uygulanması suretiyle tesbiti gerekmektedir. O dönemin rayicine uygun değil ise hak ve nesafet esaslarına göre tesbit yapılmalıdır. Öyle ise mahkemece,yaptırılacak bilirkişi incelemesi neticesinde 2006 yılında yapılan kira sözleşmesinde kararlaştırılan aylık kiranın emsal ve rayice uygun olmadığı,düşük olduğunun saptanması durumunda, hak ve nesafet esaslarına göre tespit cihetine gidilmeli,sözleşmedeki kira bedelinin emsal ve rayice uygun olduğunun saptanması durumunda ise, yazılı şekilde karar tesis edilmelidir....
Bilirkişi heyetince taşınmazın boş olarak kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenerek; hakim tarafından bu kira parası dikkate alınarak hak ve nesafete uygun makul bir kira bedeline karar verilmesi gerekirken, mahkemece, yukarıdaki ilke ve esaslar gözetilmeksizin, bilirkişilerin hak ve nesafete göre belirledikleri kira parasından %20 eski kiracılık indirimi yaparak mükerrer indirim yapmış olması doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir....
Davalı takibe itirazlarında takip dayanağı kira akdindeki imzaya itiraz etmemiş olup takibe konu 18/02/2020 başlangıç tarihli kira akdinde aylık kira miktarı 2.000,00 TL'dir. Davalı takibe itirazlarında takipte talep edilen aylık kira miktarına ayrıca ve açıkça itiraz etmemiş olup sadece kiranın uyarlanması davası nedeniyle aylık kira miktarının değişebileceğini bildirmiştir. Bu durumda takipte talep edilen aylık kira miktarı kesinleşmiştir. Mahkemece yapılan yargılamada kiraların ödendiği banka hesabının ayrıntılı dökümü getirtilmiş, bilirkişiden rapor alınmıştır. Bilirkişi raporu ile davalı tarafından 13/08/2020 tarihinde 2.000,00 TL, 19/10/2020 tarihinde 4.000,00 TL, 12/11/2020 tarihinde 3.000,00 TL, 30/11/2020 tarihinde 3.000,00 TL olmak üzere toplamda 12.000,00 TL ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Takipte 2020 yılı 7,8,9. Ve 10. Aylar kira alacakları talep edilmiş olup davalı tarafından yapılan ödemeler toplamı 2020 yılı ilk altı ayı kira ödemesini karşılar niteliktedir....
HD 2018/5741 E. 2019/7695 K) Somut olayımızda; dosyadaki bilgi ve belgelere, mahkeme kararındaki gerekçeye, yasal gerektirici nedenlere göre; davaya konu taşınmazın 05/01/2018 tarihli ve 10 yıl süreli kira sözleşmesi ile davacıya kiralandığı, Davacının bu davada; aylık net 31.037 TL olan kira bedelinin %50 indirim ile net 15.518 TL olarak uyarlanmasını istediği, Covid-19 salgın (pandemisi) hastalığının doğrudan veya salgının önlenmesi amaçlı kısıtlayıcı ve yasaklayıcı idari tedbirlerden olumsuz etkilenme nedeniyle kira bedelinin uyarlanması davası ile, sözleşmenin imzalanmasından sonra meydana gelen, toplumun büyük kısmını etkileyerek tarafların sosyal, ekonomik dengesini bozan salgın sonrasında taraflardan biri için edimin ifasının katlanılamayacak hâle gelmesi nedeniyle kira sözleşme koşullarının (bedelinin) değişen koşullara uyarlanması talep edildiği, pandemi döneminde davacının faaliyet gösterdiği büfelere yönelik tamamen kapanmasına dair bir kararın alınmadığı, kira sözleşmesinin...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kiranın uyarlanması istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 11.12.2012 günü oybirliğiyle karar verildi....
Bu nedenle de, kira tespiti hak ve nasefet esaslarına göre yapılacaktır.18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Y.İ.B.K. ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre “hak ve nesafet” ilkesi uyarınca öncelikle dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete uygun makul bir kiraya hükmedilmelidir. Bunun için dava konusu yerin yeniden kiralanması halinde getirebileceği kira parası bilirkişiler tarafından belirlenmeli, dava konusu yerin serbest koşullarda getirebileceği kira parası usulünce saptandıktan sonra, bu dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafet kurallarına göre hakimce kira takdir edilmelidir. Somut olayda, bilirkişi incelemesi yaptırılmış, raporda taşınmazın boş olarak getireceği kira bedelinin aylık 3.000,00 TL olabileceği bildirilmiştir. Mahkemece hakkaniyet indirimi yapmadan kiranın aylık 3.000,00 TL olarak belirlenmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir....
DAVACI VEKİLİ TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Müvekkilinin bu zamana kadar kira bedellerini düzenli olarak ödediği gibi 2021 pandemisinde dahi tüm iyi niyetiyle kira bedelinin 100.000,00 TL'sini ödediğini, buna rağmen davalı belediye geri kalan kira bedelinin tahsili için kötü niyetle işlemlere devam etmekte olduğunu,yerel mahkemece verilen kararda bu haksız durumu destekler nitelikte olduğunu, pandemi nedeniyle oldukça zor zamanlar geçiren müvekkilinin,genel ekonomik koşullarıda nazara alınarak, pandemi nedeniyle çıkarılan imkanlardan yoksun bırakılması hukuka açıkça aykırılık oluşturmakta olduğunu, müvekkilinin mevcut kira sözleşmesinin fesih edilmesi, hakkında icra takibi yapılması veya teminatlarının irat kaydedilmesi telafisi güç zararlara neden olabileceğinden yerel mahkemece verilen kararın ortadan kaldırılarak müvekkili şirket lehine ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. DELİLLER : Yazılı beyanlar ve tüm dosya kapsamı....
DAVACI VEKİLİ TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Müvekkilinin bu zamana kadar kira bedellerini düzenli olarak ödediği gibi 2021 pandemisinde dahi tüm iyi niyetiyle kira bedelinin 100.000,00 TL'sini ödediğini, buna rağmen davalı belediye geri kalan kira bedelinin tahsili için kötü niyetle işlemlere devam etmekte olduğunu,yerel mahkemece verilen kararda bu haksız durumu destekler nitelikte olduğunu, pandemi nedeniyle oldukça zor zamanlar geçiren müvekkilinin,genel ekonomik koşullarıda nazara alınarak, pandemi nedeniyle çıkarılan imkanlardan yoksun bırakılması hukuka açıkça aykırılık oluşturmakta olduğunu, müvekkilinin mevcut kira sözleşmesinin fesih edilmesi, hakkında icra takibi yapılması veya teminatlarının irat kaydedilmesi telafisi güç zararlara neden olabileceğinden yerel mahkemece verilen kararın ortadan kaldırılarak müvekkili şirket lehine ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. DELİLLER : Yazılı beyanlar ve tüm dosya kapsamı....
Sayılı dosyası incelendiğinde, ödeme emri ve takip talebinden anlaşıldığı üzere 01.08.2019 tarihinde doğan 44.400,00 TL lik kira alacağının tahsilinin istendiği, dayanak kira sözleşmesinde kiranın başlangıç tarihinin 01.08.2018, kira süresinin 2 yıl olarak belirtildiği, kiranın ne şekilde ödeneceği bölümünde peşin ibaresine yer verildiği yine hususi şartlardaki 6....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kira sözleşmesinin taraflarından birinin de davacı T1 olduğunun davalının beyanlarıyla da sabit olmasına rağmen davanın husumet yokluğundan reddinin haksız ve hatalı olduğunu, kiralanan taşınmazın taraflarına usulüne uygun olarak teslim edilmediğini, kira sözleşmesinin asli unsurunun eksik olduğunu, bu nedenle kira bedelinin taraflarına iadesinin gerektiğini, 21/03/2020- 15/06/2021 tarihleri arasında adli işlemlerin durdurulması nedeniyle davalarını açamadıklarını, 16/06/2020 tarihinde davalıya ihtar gönderdiklerini, ancak davalının anlaşmaya yanaşmadığını, pandemi nedeniyle adli ve idari sürelerin durdurulmuş olmasına rağmen mahkemenin aleyhlerine karar vermesinin hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, kiranın uyarlanması istemine ilişkindir....
