b-Davacı vekili dava dilekçesi ve ıslah dilekçesi ile; cezai şart bedeli yanında yoksun kalınan kira bedelini de talep etmiş ise de; "Gayrimenkul Satış Anlaşması" nın taraf yükümlülükleri bölümünün 4.5 maddesinde öngörülen cezai şart, geç teslim nedeni ile uğranılan kira kaybı zararının karşılığıdır. Taraflar arasındaki sözleşmedeki kararlaştırılan cezai şart bedeli TBK 179/2 maddesinde düzenlenmiş olan ifaya eklenen cezai şart niteliğindedir....
-K A R A R- Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince müvekkiline teslimi gereken dairelerde eksik ve ayıplı imalatlar bulunduğunu, ....06.2008 tarihinde genel iskân alınmak suretiyle teslimi gerekirken halen usulüne uygun teslim edilmediğini, daire başına gecikilen her ay için 250 Euro cezai şart karalaştırıldığını ileri sürerek, şimdilik eksik ve ayıplı işler bedeli olarak ....000,00 TL, cezai şart olarak ....000,00 TL, kira tazminatı olarak ....000,00 TL'nin yasal faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiş, yargılama aşamasında davasını ıslah ederek, eksik ve ayıplı işler bedelini ....000,00 TL'ye, kira tazminatını 69.687,50 TL'ye, cezai şart alacağını 71.837,00 TL'ye çıkartmak suretiyle toplam 134.519,50 TL arttırarak 149.519,50 TL alacağın dava tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur....
Sözleşmede teslimde gecikme halinde her ay için 3.000,00 TL tazminat ödeneceği, iş sahibinin asma ve bodrum kat vb. özel isteklerinden dolayı oluşacak gecikme nedeniyle yüklenicinin herhangi bir tazminat ödemeyeceği de ayrıca hükme bağlanmıştır. Uyuşmazlık; bedeli ödenen eserin süresinde teslim edilip edilmediği, davacı iş sahibinin sözleşmede belirtilen cezai şart ve gecikme nedeniyle kira bedeli istemeye haklı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Davalı gecikmenin ilave asma kat yapımı ve inşaat alanından çıkan harfiyatın yeterli olmaması nedeniyle dışarıdan dolgu malzemesinin taşınmasından kaynaklandığını, bu nedenle kusurunun bulunmadığını belirtip, davanın reddini savunmuştur....
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; satış bedelinin bir kısmını ödemediği iddia olunan alıcının, satın alınan malın sözleşmede kararlaştırılan tarihte teslim edilmemesi nedeniyle geç teslime ilişkin kira kaybı tazminatı ve sözleşmede kararlaştırılan cezai şartın satıcıdan tahsilini talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Kanun koyucu 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu’nun (BK) 158-161. maddelerinde “cezai şart” kavramını kullanmış, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 179-182. maddelerinde bunun yerine “ceza koşulu” kavramını tercih etmiştir. Cezai şart borçlunun, asıl borcunu ilerde, hiç veya gereği gibi ifa etmediği takdirde alacaklıya karşı ifa etmeyi önceden taahhüt ettiği edime denir. Bu nedenle cezai şart, asıl borca bağlı olarak ve ancak bu borcun ihlali ile doğabilecek olan ferî bir edimdir....
Davacı kiraya veren idare, kira sözleşmesinin 14.maddesi kapsamında yerin geç teslim edilmiş olması nedeni ile sözleşmedeki cezai şart istemi ile bu davayı açmıştır. Dava, kiralanan yerin geç teslim edilmesi nedeni ile yıllık kira bedelinin binde beşi oranı ile belirlenen 30.361,30 TL cezai şart miktarının tahsili istemine ilişkindir. Taraflar arasında düzenlenen 27.10.2016 başlangıç tarihli ihale ile yapılan sözleşmenin 14.maddesinde cezai şarta ilişkin hüküm düzenlenmiştir. Sözleşme 1 yıl süreli olduğundan, kira sözleşmesi 27.10.2017 tarihinde sona ermiştir. Davalı kiracılar tarafından, Çankırı Milli Emlak Müdürlüğüne yazılan 21.12.2016 tarihli yazıyla kiralanan yerin teslim alınması talep edilmiştir. Kiraya veren idare, taşınmazın bu hali ile teslim alınamayacak durumda olduğunu belirtilerek 27.12.2016 tarihli tutanak düzenlenerek kiralanan yer teslim alınmamıştır. 6098 Sayılı TBK 106 ve devamı maddelerinde alacaklının temerrüdü şartları düzenlenmiştir....
. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin davalılardan 01.01.2007 tarihli kira sözleşmesine istinaden cezai şart alacağı olduğunu, bu alacağın tahsili için girişilen takibe davalıların itiraz ettiğini, itirazın haksız olduğunu öne sürerek iptali ile % 40 tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, davacı ile davalı müvekkili şirket arasında imzalanan kira sözleşmesinde diğer müvekkilinin kefil olarak imzası olduğunu, müvekkilinin kiralananı bir süre kullandıktan sonra ekonomik nedenlerle işyerini kapatmak zorunda kaldığını, müvekkilinin sözleşmenin devamı süresince edimlerini eksiksiz olarak yerine getirdiğini, davacının herhangi bir zararı doğmadığını, davacının işyerini dava dışı bir firmaya kiraya verdiğini öne sürerek davanın reddi ile % 40 tazminata hükmedilmesini istemiştir....
Sözleşmenin 14. maddesinde; kira süresinin sona ermesi veya sözleşmenin feshi halinde taşınmaz idareye teslim edilmezse, geçen her gün için, cari yıl kira bedelinin yüzde biri oranında cezanın itirazsız olarak ödeneceğine dair düzenlemeye yer verilmiştir. Kira sözleşmesinin 14. maddesindeki bu hüküm TBK'nın 179 ve devamı maddelerinde düzenlenen cezai şart niteliğindedir. Cezai şart, geçerli bir borcun hiç yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi ya da belirli bir zamanda yerine getirilmemesi durumunda, borçlunun ödemesi gereken bir edimdir. Tarafların serbest iradesi ile kararlaştırılan bu cezai şart da geçerli olup, tarafları bağlar. Ancak; Türk Borçlar Kanunu'nun 182/son maddesi uyarınca, hakim, aşırı gördüğü ceza koşulunu kendiliğinden indirir....
gerekirken manevi tazminat taleplerinin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek cezai şart taleplerinin ve manevi tazminat taleplerinin ret kararının bozulmasına ya da düzeltilerek onanmasına karar verilmesini istemiştir....
dan maddi tazminat ve cezai şart alacağı taleplerinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; (1)ASIL DAVA YÖNÜNDEN; Davacının davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE, 57.230,00-TL asıl alacak, 60.640,11-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 117.870,11-TL'nin davalı ... 'den alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, (2)BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN; .... ATM.'nin ... Esasa kayıtlı dava yönünden davacının davalılardan ...'a yönelik davasının REDDİNE, (3)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 8.051,70-TL karar ve ilam harcının peşin alınan 159,25-TL ve ıslah harcı olarak alınan 1.928,00-TL harçtan mahsubu ile bakiye 5.964,45-TL harcın ... 'den tahsili ile Hazineye gelir kaydına, (4)Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 159,25-TL peşin harcın ve 1.928,00-TL ıslah harcının ......
Mahkemece,davacının talebinin BK’nun 158/2 maddesi kapsamında ifaya ekli cezai şart niteliğinde olduğu,davacının 30.1.2010 tarihinden önce davalıya gecikme cezasının ödenmesine ve bu konudaki haklarını saklı tuttuğuna dair herhangi bir ihtarda bulunduğunu ileri sürmediği gibi buna ilişkin delil de sunmadığı,cezai şart isteminin koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemece, davacının talebi ifaya ekli cezai şart olarak kabul edilerek davacının gecikme nedeniyle davalıya ihtarda bulunmadığı,cezai şart isteminin koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de;davacının talebi cezai şart niteliğinde olmayıp geç teslimden kaynaklanan tazminat isteğine ilişkindir.Dosyada mevcut ve taraflar arasında itiraza uğramayan, tarihsiz gayrimenkul satış sözleşmesinin 6/a maddesinde davacıya satılan bağımsız bölümün 31.1.2009 tarihinde teslim edileceği kararlaştırılmıştır....