a ait meskenin bir kısım dekorasyon ve marangoz işlerinin yapılması için diğer davacı ... ile 03.09.2002 tarihli sözleşmenin yapıldığı, ...’ın sözleşme konusu işlerin bir kısmının yapım işini 09.09.2002 tarihli sözleşme ile davalı ...’e verdiği ve iş bedeli olarak 2.680.000.000 TL. ödemede bulunduğu, ...’in işin ancak 600.000.000 TL.’lik kısmını yaptığı iddia edilerek ödenen bedelden işin yapılmayan kısmına isabet eden 2.080.000.000 TL. ile sözleşme gereğince işin tesliminde gecikilen her gün için %5 olarak kararlaştırılan cezai şarttan şimdilik 1.000.000.000 TL.’nin ve işin gecikmesi nedeniyle 8 aylık kira kaybı 3.200.000.000 TL.’nin her iki davalıdan tahsili talep edilmiş, mahkemece 3.200.000.000 TL. (3.200,00 YTL) kira kaybının davalı ...’ten tahsili ile davacı ...’a ödenmesine, fazla ödenen iş bedeli, cezai şart ve verilen zarar karşılığı olmak üzere 3.365,00 YTL.’nin aynı davalıdan tahsili ile davacı ...’a ödenmesine karar verilmiştir....
Sözleşmenin özel şartlar bölümü 2.2.4. maddesinde de, kira parası ile bağlantılı olarak kiracının kira kaybına neden olacak şekilde belgesiz satış yaptığının tespit edilmesi halinde altı aylık asgari kira bedeli kadar cezai şart ödeyeceği kararlaştırılmıştır. Bu şart geçerli olup tarafları bağlar. Davacı kiralayan tarafından noter aracılığı ile 18.4.2011 ve 5.8.2011 tarihlerinde yaptırılan tespitlerde, davalı kiracının yapılan satışlara ilişkin satış fişi düzenlemediğinin tespit edilmesi üzerine açılan işbu dava ile sözleşme gereği altı aylık asgari kira parası tutarında 42.387.06 Euro'nun tahsili istenmiştir....
İhtarnamede belirtilen 10 günün sonunda yerinde yapılacak kontrolde, belirtilen hususlara uyulmadığı görülürse kira sözleşmesi fesh edilerek, kesin teminat irat kaydedilir ve son bir yıl kira bedeli tazminat olarak tahsil edilir” şeklindedir. Görülüyor ki, sözleşmenin bu hükmünde kararlaştırılan cezai şart düzenlemesi Borçlar Kanununun 158/II.maddesinde yapılan akdin muayyen (belirli) zamanda veya meşrut (kararlaştırılan) mahalde (yerde) icra edilmemesi halinde ödenmesi öngörülen cezadır. İfaya eklenen cezai şart, özellikle borcun geç ifa edilmesi halinde uygulanır. Bu cezai şart türüyle taraflar asıl borcu zamanında ve belirlenen yerde ifa edilme ihtimalini kuvvetlendirmek isterler. Ne var ki, ifaya ekli cezai şartın istenebilmesi için alacaklının ifayı talepten vazgeçmemesi, başka bir deyişle sözleşmeyi fesh etmemesi gerekir....
, ayrıca sözleşmenin 6/c maddesine göre kira sözleşmesi süresi dolmadan ve 6 ay önce feshi ihbarda bulunulmadan sözleşmenin feshedilmesi durumunda 6 aylık kira bedelinin erken tahliye tazminatı olarak ödeneceğinin kararlaştırıldığını, bu tazminatın cezai şart olarak nitelendirilmesi gerektiğini ileri sürerek; şimdilik 1.000 TL makul süre kira bedeli ile 5.000 TL cezai şart bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir....
Asıl davada davalı yüklenici şirket vekili, asıl davanın reddini istemiş, karşı davasında ise, inşaatın geç bitmesine haksız eylemleriyle sebep olan davalı arsa sahibinden maddi tazminat ile sözleşmenin 7 ve 9. maddeleri uyarınca cezai şart talep etmek ile birlikte hak kazandığı 5 no'lu bağımsız bölümdeki davalı hissesinin devri gerektiğini de ileri sürerek, tapu iptali ile davacı yüklenici adına tescili talep ve dava etmiştir....
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dava; ganyan bayiliği işletme devri sözleşmesinin davalı tarafından haksız feshi sebebiyle sözleşmede kararlaştırılan cezai şart alacağının tahsili istemine ilişkin olup ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiştir. Uyuşmazlık, davacı ile davalı arasındaki ganyan bayiiliği işletme devrine ilişkin sözleşmenin geçerli ve davalı tarafından feshinin haklı olup olmadığı, davacının işbu sözleşmeye dayalı olarak cezai şart talep edip edemeyeceği noktalarında toplanmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kiralananın tahliyesi-Cezai Şart Alacağı Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tahliye ve cezai şart alacağı davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, akde aykırılık nedeniyle sözleşmenin feshi, kiralananın tahliyesi ve cezai şart alacağının tahsili istemlerine ilişkindir....
Hukuk Dairesi'nin ....05.2012 tarih ve 2011/6600 E, 2012/3443 K. sayılı ilamıyla, diğer temyiz itirazları reddedilerek, taraflar arasındaki sözleşmenin .... maddesinde, arsa sahibine ait dükkanın ....07.2007 tarihinde teslimi, .... maddesinde kullanma ruhsatının müteahhit tarafından alınacağı, .... maddesinde ise süresinde bağımsız bölümlerin teslim edilmemesi halinde her ay için 750,00 TL kira ile 750,00 TL cezai şartın ödeneceği hükümlerine yer verildiği, buna göre, cezanın iskân koşuluna bağlı olmadığının anlaşıldığı, davacıya 08.....2008 tarihli tutanak ile dükkan teslim edildiğine göre bu tarihe kadar davacının gecikme tazminatı ve cezai şart isteminin kabulüne karar verilmesi gerekirken, sözleşmenin hukuki yorumunda yanılgıya düşülerek iskân alınmadığından bahisle dava tarihine kadar tazminat ve cezai şart isteminin kabulünün usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucunda, ....450,00 TL gecikme tazminatı ve cezai şart...
Sözleşmesinin 4. 17. 30. maddesi ile ve alt kira sözleşmesinin 5. maddelerine göre taraflar arasında toplam 200.000 USD cezai şart kararlaştırılmış, ancak mahkemece kararlaştırılan cezai şartın fahiş olduğu ve sözleşme serbestisi kapsamında değerlendirilemeyecği gerekçesiyle birleşen davada davacının cezai şarta ilişkin alacak talebinin reddine karar verilmiştir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen tespit ve alacak davasının kısmen kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; davalı ile imzaladığı 03/10/2013 tarihli ve beş yıl süreli kira sözleşmesinde, sürenin bitiminden evvel tek taraflı fesih halinde bir yıllık garanti edilen asgari kira bedelinin cezai şart olarak ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalının 30/10/2016 tarihinde kiralananı boşaltıp anahtarlarını teslim etmesi nedeniyle cezai şart bedelinden sorumlu olduğunu ileri sürerek; bir yıllık garanti edilen asgari kira bedeli toplamı kadar cezai şart alacağı olduğunun tespiti ile...