"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira alacağı-Tazminat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira alacağı ve tazminat davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davalı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde davacı vekili Av. ... ve davalı vekili Av. ... geldiler. Hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira alacağı ve cezai şart bedelinin tahsili istemlerine ilişkindir....
Asliye Ticaret Mahkemesi ve ... 3. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, taraflar arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülüğün yerine getirilmemesi nedeniyle mahrum kalınan kira bedellerinin tahsili istemine ilişkindir. Asliye Ticaret Mahkemesince, uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
Oysa Borçlar Kanunu’nun 158 ve 159. maddeleri uyarınca alacaklı cezai şart miktarını aşan zararını kusurlu bulunan borçludan isteyebilir. Bu nedenle mahkemece gecikmeden dolayı davacı kooperatifin uğradığı kira kaybı tutarı 05.03.1998-05.09.1998 tarihleri arasındaki dönem için bilirkişiye hesap ettirilip cezai şart alacağını aşan kira alacağı varsa davacı ve karşı davalı kooperatifin talebini geçmemek üzere cezai şart tutarını aşan kira alacağının hüküm altına alınması gerekir. Mahkemece bu husus üzerinde durulmadan sadece cezai şart alacağına hükmedilmesi doğru olmamış, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir....
Mahkeme bilirkişi heyetinden dosya üzerinden rapor almış ve bu rapora göre sözleşmenin ayakta olmadığı, önceki davada tazminat alan davacının ayrıca tazminat istemesinin TMK 2. maddeye aykırı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Öncelikle 2010/ 543 Esas sayılı kesinleşen dosyada eksik iş, ve cezai şart bedellerinin karşılığı olan yükleniciye düşen üç dairenin davacılara tesciline karar verilmiş ve bu karar da infaz edilmiştir (Tapuda tescil işlemi 25.07.2014 tarihinde 2409 yevmiye no ile yapılmıştır.). Davacılar şimdi halen iskan ruhsatının alınmadığını eksikliklerin tamamlanmadığını belirterek yeniden tazminat talebinde bulunmaktadırlar. Burada tartışılması gerekli konu önceki kararla lehine kısmen kabul kararı ile cezai şart ve eksik iş bedeli olarak yükleniciye düşen üç dairenin davacılar adına tescil edilmesi sebebi ile davacıların tazminat talebinde bulunup bulunmayacağının TMK 2. maddeye aykırı olup olmayacağının değerlendirilmesi olmalıdır....
Sözleşmenin 11. maddesinde kiracının taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi hallerinde 2886 sayılı Kanunun 62 maddesine göre tebligat yapmaya gerek kalmaksızın idarece feshedilerek, kesin teminatın gelir kaydedileceği ve cari yıl kira bedelinin tazminat olarak tahsil edileceği, sözleşmenin 14. maddesinde ise kira süresinin sona ermesi veya sözleşmenin feshi halinde taşınmazın İdareye teslim edilmeksizin geçen her gün için cari yıl kira bedelinin % 1'i oranında cezanın, itirazsız olarak ödeneceği kararlaştırılmıştır. Davacı idare 01.10.2013 tarihli ihtarında; sözleşmenin feshedildiğini, tebliğden itibaren 15 gün içinde taşınmazı teslim etmesini davalı kiracıdan istemiştir. Fesih nedeniyle cezai şart istenebilmesi için feshin haklı ve hukuka uygun olması zorunludur. Davacı sözleşmenin 11. ve 14. maddeleri uyarınca fesih ve cezai şartı kiracının kira borcunu ödememesine dayandırmıştır....
Mahkemece; kiralananın erken tahliyesi durumunda talep edilebilecek tazminatın üç aylık kira parası ile sınırlı olduğu, sözleşmede kararlaştırılan cezai şartın da bu amaca matuf olduğu, üç aylık süreye ilişkin tazminatın davalı tarafından davacıya verilen teminat mektubunun nakde çevrilmek suretiyle tahsil edildiğini, ortak gider alacağına ilişkin cari hesap bakiyesi bulunmadığı gerekçeleri ile davanın reddine karar verilmiştir. 1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2-Davacı vekilinin cezai şart ve erken tahliye nedeniyle kira tazminatının davalı ......
Gecikme tazminatı ancak zararın oluştuğunun ispatı şartıyla talep edilebilecekken, ifaya ekli cezai şart, akdin belirlenen zamanda ve şekilde ifa edilmemesi halinde her hangi bir zarar oluşmasa da talep edilebilecek bedeldir (Borçlar Kanunu’nun 158/II.mad.). Sözleşmeyle aksi kararlaştırılmadığı sürece, cezayı aşan zararın istenebilmesi için alacaklının asıl borcun ifa edilmemesi veya eksik ifası sonucu kararlaştırılan cezai şart miktarını aşan zarara uğranılması gereklidir (Borçlar Kanunu’nun 159/II. madde). Davada kira tazminatı yanında cezai şart talep edilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmelerde ayrıca cezai şart öngörülmüş, cezai şartın, zarardan düşülmeyeceğine ilişkin düzenleme getirilmemiştir. Sözleşmelerdeki bu düzenlemeler kapsamında davacı arsa sahibinin cezai şart dışında, gecikme tazminatı talep edebilmesi, cezai şartı aşan zarar olduğunu ispatlamasına bağlıdır....
adına tescili isabetli ise de "yapılan imalatların davacılara bırakılması talebinin reddine ile gecikmeden kaynaklanan kira ve cezai şart talebinin reddine," ilişkin hükümlerinin kaldırılarak "yapılan imalatların müvekkillere bırakılmasına ve ayrıca gecikmeden kaynaklanan kira ve cezai şart taleplerinin kabulüne" karar verilmesini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İtirazın iptali Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı itirazın iptali davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davacı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde davacı vekili Av. ... ve davalılar vekili Av. ... geldi. Hazır bulunanların sözlü beyanları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira sözleşmesinde cezai şart olarak kararlaştırılan bedelin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptaline ilişkindir. Mahkemece istemin kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, kira sözleşmesi ile tahliye taahhüdüne bağlı olarak ödenmesi taahhüt edilen 20.000 USD cezai şartın tahsili amacıyla yapılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir....
Mahkemece, sözleşme gereğince 2.400.000.000 TL cezai şart ile ... kuramamaktan kaynaklanan 2.500.000.000 TL tazminatın ödetilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Sözleşmenin 13. maddesi gereğince taşınmazın teslim edilmemesi nedeniyle davalı kiralayanın ödemesi gereken üç aylık kira bedeli karşılığı tazminat, cezai şart niteliğindedir. Taraflar cezanın miktarını tayin etmekte serbest iseler de, BK.161/son maddesi hükmüne göre, hakim fahiş gördüğü cezaları resen tenkis etmekle yükümlüdür....
