Kira sözleşmesinin başlangıç tarihi 01/03/2012 olup kira bedelinin tespiti istenen dönem ise 01/03/2014 tarihi olduğundan, kira sözleşmesinin ilk dönem kira süresini takip eden 3 yıl içerisindeki uzama dönemine ilişkin kira bedelinin tespitinin istenmesi nedeniyle davalı tarafından en son ödenen bedelden az olmamak üzere kira bedelinin sözleşmede kararlaştırılan şarta göre belirlenmesi gerekmektedir. Dosyaya kazandırılan 11/06/2020 tarihli bilirkişi raporunda; talep edilen dönem itibariyle sözleşmedeki artış hükmü dikkate alınarak kira bedelinin brüt 14.778 TL olarak hesaplandığı, dava dilekçesinde söz konusu bedelin davalı tarafından 01/03/2014 tarihinden itibaren ödenmeye başlanıldığının bildirildiği anlaşılmaktadır....
Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir: Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, dava dilekçesinde, ........2011 tarihinden itibaren aylık kiranın ....200 TL olarak tespitini istemiş, davalı ise yeni dönem kirasını artışla birlikte net ....902.50 TL olarak ödediğini belirterek bu miktar üzerinden karar verilmesini savunmuştur. Davalı, net kira bedelini 2902.50 TL olarak kabul edip, ödediğine göre tespit edilen kira bedeli davalı tarafından kabul edilen 2902.50 TL brüt kira bedelinden daha düştüğüne düşük olamaz....
DELİLLER: Yazılı beyanlar, tapu kaydı, kira sözleşmesi, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, kira bedelinin tespiti talebidir. İstinaf incelemesi HMK 355....
Kira bedelinin tespiti davaları kiralayan (kiraya veren) tarafından açılabileceği gibi kiracı tarafından da açılabilir. 16. Kira bedelinin tespiti davalarında hüküm bir kira yılına ait kira parasının ne olacağının belirlenmesine ilişkindir. Bu belirleme açık, net ve tam olmalıdır. 17. Kira bedelinin tespiti davalarının en çarpıcı özelliği kamu düzeni ile ilgili olmalarıdır. Bununla ilgili yöntemleri tarafların belirleyemeyeceği yargısal uygulamada kabul edilmiştir. 18. Hâkim, bu davalarda kanun, içtihadı birleştirme kararları ve Yargıtay içtihatları ile belli edilen yöntemlere uygun olarak kira bedelinin tespiti yoluna gitmek zorundadır. Kira parasının tespitinde belirlenen bu ilke dışına çıkılması eşit uygulama ilkesini bozduğu gibi kamu düzeni ile ilgili olan bu davanın yapısına da uygun düşmeyecektir. 19....
Mahkemece, davanın kabulüne, kira konusu taşınmazın 01.06.2015 tarihinden itibaren yıllık kira bedelinin 30.000TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 345.maddesinde “Kira bedelinin belirlenmesine ilişkin dava her zaman açılabilir ancak bu dava, yeni dönemin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açıldığı takdirde, Mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar. Sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin bir hüküm varsa, yeni kira döneminin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de, bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur.” hükmüne yer verilmiştir....
-TL.sına ulaştığını, aynı handa emsal işyerlerinin kira bedellerinin 800.-TL.sı civarında olduğunu, fahiş kira bedelinin dava tarihinden itibaren aylık 1.000.-TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı kiralayan Vakıf vekili taraflar arasında imzalanan 01.11.2016 başlangıç tarihli kira sözleşmesi hükmü gereğince açılan kira bedelinin tespiti davası sonucunda 01.01.2007 - 01.11.2007 tarihleri arasında geçerli olmak üzere aylık kira bedelinin 1.524,45.-TL olarak tespitine karar verilmiş olduğunu sözleşme hükümlerine göre arttırım yapıldığını, indirim talebinin hukuki dayanağının bulunmadığını bildirmiştir. Mahkemece 01.11.2014 tarihinden itibaren aylık kira parasının net 1.000.-TL (brüt 1.375.-TL) olarak tespitine karar verilmiştir....
Sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin bir hüküm varsa, yeni kira döneminin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de, bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur. Taraflar arasında imzalanan 13.09.2009 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli kira sözleşmesinin varlığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin özel şartlar 10. maddesinde 5 yıl sonra kira bedelinin anlaşma ile belirleneceği kararlaştırılmıştır. Sözleşmede artış şartı bulunmakla davacının 25.09.2014 tarihinde açtığı dava ile 13.09.2014 tarihinden itibaren kira bedelinin tespitini istemesinde usülsüzlük bulunmamaktadır. Mahkemece 13.09.2014 tarihinden itibaren kira bedelinin tespitine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. 2-) Davacının ortak gidere yönelik temyiz itirazının incelenmesinde; Davada, kira bedelinin tespiti yanında, halen m2/5 Euro olan ortak giderin yeniden tespiti de talep edilmiştir....
kira rayiç bedelinin yıllık TEFE- TÜFE ortalaması oranında artırılacağı" düzenlenmiş olup sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin hüküm bulunması nedeniyle Türk Borçlar Kanunu'nun 345/son maddesi gereğince kira döneminin sonuna kadar kira bedelinin tespiti davası açılabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı ... davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira bedelinin tespiti istemiyle açılan ve kesinleşen karar nedeniyle yargılamanın yenilenmesi istemine ilişkindir....
Ancak, bu dava, yeni dönemin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açıldığı takdirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar. Sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin bir hüküm varsa, yeni kira döneminin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de, bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur.” hükmüne yer verilmiştir. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, TBK'nun 345 maddesi bu tarihten sonra açılacak kira bedelinin tespiti istemlerinde uygulanır....
