"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, erken tahliye nedeniyle uğranılan kira kaybı ve hor kullanma tazminatı istemlerine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 6.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 6.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 09.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Asıl ve birleşen dava kiralanan taşınmazın erken tahliyesi sebebiyle kira kaybı tazminatı ile hor kullanma tazminatı talebine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tazminat davasına dair karar davalılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık, 9.910 TL, ıslah dilekçesi ile de toplam 15.847 TL kira ve ortak gider alacağı ile hor kullanma tazminatının tahsiline ilişkindir....
Ç.. ile diğer davalıların müşterek kusurları ile haksız ve nedensiz olarak sözleşmeyi feshetmeleri nedeni ile 29.08.2003 tarihli ek sözleşmenin 4. maddesinde kararlaştırılan 200.000 € cezai şart bedelinin dava tarihindeki TL karşılığı olan 470.000 TL, kira süresinin son 3 yılına ilişkin kiracılık hakkının kullandırılmaması nedeni ile 29.08.2003 tarihli kira sözleşmesinin 5. maddesi gereğince müvekkili tarafından ödenmiş olan 20.000 TL ve taşınmaza müvekkili şirket tarafından yapılmış olan mefruşat, imalat bedeline ilişkin olarak 50.000 TL' nin davalılardan tahsiline karar verilmesi talep edilmiş, ıslah dilekçesi ile faydalı ve zorunlu imalat bedeli olarak 171.500 TL'nin davalılardan tahsili talep edilmiştir....
Mahkemece davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiş hüküm, davalılar vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmiştir. 1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerekçelere göre davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde değildir. 2-Davalılar vekilinin kefiller hakkında hor kullanma tazminatına ilişkin temyize gelince: Davaya dayanak yapılan ve hükme esas alınan 01.01.2007 (3 yıl) süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşme kiralayan davacılar ile kiracı ... Turizm İnş.ve İth.İhr.Ltd.Şirketi arasında imzalanmıştır. Davalılar C.. M.. ve M.. B.. sözleşmeyi kefil olarak imzalamışlardır. Kefiller sözleşme süresince kira bedeli ile sorumlu olup hor kullanma tazminatından sorumlu değillerdir....
Davacı-karşı davalı kiralananda Gebze Sulh Hukuk Mahkemesinin 2007/217 D iş sayılı dosyasında bilirkişi marifetiyle tesbit yaptırmış ve hor kullanma kalemleri ve eski hale getirme bedeli tesbit edilmiştir. Tespit raporuna davalı- karşı davacı tarafından itiraz edilmiştir. Yargılama sırasında mahkemece dosya üzerinden bilirkişi raporu alınmış ancak raporda hor kullanma- olağan kullanma ayrımı yapılmamıştır. 6098 sayılı T.B.K.nun 316. (B.K.nun 256) maddesi hükmü uyarınca kiracı kiralananı tam bir özenle kullanmak ve aynı kanunun 334. (B.K.nun 266) maddesi gereğince sözleşme sonunda aldığı hali ile kiralayana teslim etmekle yükümlüdür. Ancak kiracı sözleşmeye uygun olağan kullanma dolayısıyla oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu olmayıp münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur. Davalının kiralananı kullandığı süre ve kullanma amacı gözetildiğinde olağan kullanımdan kaynaklanan yıpranma ve eskimelerin olacağı kuşkusuzdur....
nın hissesini 07.01.2002 tarihinde devralarak davalı ortağı olduğunu, devredene tahsis edilen konuta faydalı imalat ve iyileştirmeler yaparak içerisinde oturmaya başladığını, davalı kooperatifin borcu nedeniyle konutun icra kanalı ile satıldığını ve davacının 24.05.2007 tarihinde tahliye ettiğini, konut bedeli, faydalı imalatlar ve diğer masraflar toplamı olan 90.650,00 TL'nin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine davalı kooperatifin haksız itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptali ile icra inkâr tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında 21.06.2008 tarihli kur'a ile davacıya yeni bir konut tahsis edilmesi üzerine, daireler arasındaki fiyat farkı, icra kanalı ile satılan daireye yapılan faydalı imalat ve kira getirisinin tespiti ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
O halde Mahkemece; yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular çerçevesinde, kira sözleşmesinin 5. maddesi hükmü de değerlendirilerek, olağan kullanım ve hor kullanım nedeniyle oluşan hasar ve zarar ayrımı yapıldıktan sonra, hor kullanıma konu zarar ve hasarlar tek tek tespit edilerek, hor kullanma bedelinden kullanım süresi ile orantılı yıpranma payı oranında indirim yapılmak suretiyle, taraf ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınması ve ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken; yetersiz ve birbiriyle çelişkili olup bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde karar verilmiş olması, doğru görülmemiş bozmayı gerekmiştir....
Kural olarak bu gibi faydalı ve zorunlu masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Kiralananın tahliyesi sonunda, kiralayan bunları benimsemiş ve kiracı aleyhine sebepsiz zenginleşme meydana gelmiştir. Kiraya verenin sorumluluğu, faydalı ve zorunlu imalatların imal tarihindeki değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak değer kadardır. Somut olayda; taraflar arasında düzenlenen 07/04/2005 tarihli ihale ile taşınmazın 3 yıl süreyle davacıya kiraya verildiği ve kiracıya boş olarak teslim edildiği hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Dava konusu ihale şartnamesi ve kira sözleşmesi incelendiğinde, faydalı ve zorunlu masraflara dair herhangi bir özel düzenlemenin bulunmadığı da görülmüştür....
DELİLLER: 30/12/2009 başlangıç tarihli yazılı Kira Sözleşmesi, Antalya 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2013/46 D.iş sayılı dosyası, Para Makbuzları, Bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı. GEREKÇE: Dava kira alacağı ve hor kullanım tazminatı istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yazılı olduğu şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmesi üzerine davalı ilgili karara karşı istinaf kanun yoluna başvurmuştur. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 355- (l) maddesi uyarınca istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak, Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırı gördüğü takdirde bu hususu resen gözetir. Davalı her ne kadar Ocak, Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs 2013 kiralarını elden ödediğini istinaf sebebi olarak ileri sürmüş ise de, kira ilişkisini ve kira bedeli ile ödeme zamanlarını ispat yükümlülüğü kiracıda, kiraların ödendiğini ispat yükümlülüğü ise davalı kiracıdadır....