İcra Müdürlüğü'nün 2022/11796 E. sayılı dosyası ile başlatılmış olup, istinaf eden alacaklı bankanın faaliyet adresinin İstanbul Adliyesi yetki sınırları içerisinde olduğu, somut olay ile birebir benzer özellikte bir diğer çek takibinde de yetki itirazının "alacaklının yerleşim yeri icra dairesinin de takipte yetkili olduğu" gerekçesiyle reddedildiğini, takibe konu borç (çek) 'aranacak borç' niteliğinden çıkıp 'götürülecek borç' niteliğine geçmiş olup Yargıtay'ın da bu görüşte olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir. Dava, çeke dayalı kambiyo takibinde yetki itirazına ilişkindir....
- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili tarafından 2 adet bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla yapılan icra takibinin, senetlerde keşide yeri bulunmadığından dolayı icra mahkemesi tarafından iptal edildiğini, bunun üzerine kira sözleşmesine göre alacaklı olan müvekkilinin alacağının tahsili amacıyla ilamsız icra takibinde bulunulduğunu, vaki itiraz üzerine takibin durduğunu belirterek itirazın iptaline, takibin devamına, davalıların alacağın % 40’ı oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, kira sözleşmesinde davacının taraf olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur....
Dava, çeke dayalı kambiyo takibinde icra dairesinin yetkisine ve imzaya itiraza ilişkindir. İİK'nın 168, 169 ve 170 ve 170/a maddelerinde; kendisine ödeme emri tebliğ edilen borçlunun ödeme emrinin tebliğinden itibaren takip müstenidi kambiyo senedindeki imzanın kendisine ait olmadığı iddiasında ise bunu, borçlu olmadığı, borcun itfa edildiği, mehil verildiği, alacağın zaman aşımına uğradığı veya yetki itirazını sebepleri ile birlikte, alacaklının bu fasıl hükümlerine göre kambiyo hukuku bakımından takip hakkı olmadığını (şikayet yoluyla) beş gün içinde açıkça bir dilekçe ile icra mahkemesine bildirmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Anılan yasa hükümlerine göre imzaya, borca, yetkiye itiraz ve kambiyo hukuku bakımından şikayet ödeme emrinin tebliğinden itibaren 5 günlük süreye tabidir. Süre ödeme emrinin tebliği ile işlemeye başlar....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İncelenen tüm dosya kapsamına göre davalı tarafından davacılar hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibinde bulunulduğu ,davacılar tarafından takip konusu senedin vade tarihinin keşide tarihinden önceki tarih olduğu ve senedin kambiyo vasfının bulunmadığı ileri sürülerek takibin iptalinin talep edildiği, ilk derece mahkemesi tarafından davacılar hakkındaki takibin iptaline karar verildiği, davalı vekili tarafından istinaf talebinde bulunulduğu anlaşılmıştır. Davalı vekili tarafından vade tarihinin 22.Ekim 2018 olduğu ileri sürülmüş ise de icra dosyasında bulunan okunaklı senet fotokopisinde vade tarihinin 22 Ekim 2013 olarak yer aldığı anlaşıldığından senet aslının incelenmesine ihtiyaç duyulmamıştır....
GEREKÇE; Uyuşmazlık, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibinde imzaya ve borca itiraza ilişkindir. Adana 9.İcra Müdürlüğünün 2018/3927 esas sayılı dosyası incelendiğinde, davalı alacaklı T3 AŞ. Vekilince davacı borçlu T1 aleyhine keşidecisi Karadağ Tarım Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti., lehtarı T1, yetkili hamili T3 AŞ. OlanTürk Ekonomi Bankası AŞ. Yüreğir/Adana şubesine ait 25.08.2016 keşide tarihli 49.800,00 TL bedelli, süresinde muhatap bankaya ibraz olunmuş bir adet çeke dayalı olarak 20.03.2018 tarihinde kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan icra takibinde örnek 10 ödeme emrinin davacıya 19.04.2018 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır. Dava dosyası incelendiğinde, itiraz dilekçesinin 25.04.2018 tarihinde mahkemeye tevzi edildiği anlaşılmıştır. İİK'nun 168....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Alacaklı tarafından borçlu hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile başlatılan icra takibi üzerine, borçlunun borca itiraz ederek icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece, senedin... olan keşide yerinin idari birim vasfı bulunmadığından kambiyo vasfına sahip olmadığı gerekçesi ile takibin iptaline karar verildiği görülmektedir. İİK'nun 168/5. maddesi gereğince; kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile yapılan icra takibinde, borca itirazın (5) günlük süre içinde icra mahkemesine yapılması zorunludur....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; icra takibine konu senedin tüm zorunlu unsurları ihtiva ettiği kambiyo vasfına haiz olduğunu, düzenleyen tarafından senet üzerinde borçlunun mernis adresinin açık bir şekilde yazdığı, söz konusu adresin Tuzla/İSTANBUL adresine ait bir adres olduğu ve senedin TTK hükümleri gereği tüm zorunlu unsurları taşıdığını ileri sürerek istinaf talebinde bulunmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İncelenen tüm dosya kapsamına göre davalı tarafından davacı hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibinde bulunulduğu ,davacı tarafından imzaya ve borca itirazda bulunulduğu ,ilk derece mahkemesi tarafından takibin iptaline karar verildiği davalı vekili tarafından istinaf talebinde bulunulduğu anlaşılmıştır....
Aksi takdirde dayanak belge kambiyo senedi vasfını taşımaz. Bonoda vadenin 6102 sayılı TTK'nun 703 ve 704. maddelerine aykırı olarak düzenlenmesi ve vade tarihinin tanzim tarihinden önceki bir tarihi taşıması halinde senet, bono vasfını yitirir. Somut olayda, takip dayanağı senedin tanzim tarihinin 20.12.2012, vade tarihinin 05.06.2012 olduğu, bu haliyle kambiyo senedi vasfında olmadığı görülmektedir. Bu itibarla, borçlu hakkında bu belgeye dayanılarak kambiyo senetlerine mahsus yolla takip yapılamaz. İİK'nun 170/a-2. maddesi gereğince icra mahkemesi, yasal sürede yapılan itiraz veya şikayet nedeniyle icra mahkemesine intikal eden işlerde, öncelikle, takip dayanağı senedin kambiyo vasfında olup olmadığını ve alacaklının kambiyo senetlerine özgü yol ile takip hakkının bulunup bulunmadığını re’sen inceleyerek, takibin iptaline karar verebilir....
Bu durumda keşide yeri bulunmayan bono zorunlu unsurda eksiklik sebebiyle kambiyo senedi vasfını taşımadığından bu belgeye dayanarak borçlu hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapılması mümkün değildir. Diğer taraftan, İİK'nun 170/a-.... maddesine göre; “İcra mahkemesi müddetinde yapılan şikayet veya itiraz dolayısıyle, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı hususlarını re'sen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir.” Somut olayda, takibe dayanak senetlerin tamamında düzenleme yeri bulunmadığı gibi düzenleyenin adının yanında da herhangi bir idari birim adının yazılı olmadığı görülmektedir. Bu durumda, sözü edilen belgelerin kambiyo senedi niteliği bulunmamaktadır....
Bu durumda, düzenlenme yeri bulunmayan senet, zorunlu unsur eksikliği sebebiyle kambiyo senedi vasfını taşımadığından, bu belgeye dayanılarak borçlu hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapılması mümkün değildir. Diğer taraftan, İİK'nun 170/a-2. maddesine göre; “İcra mahkemesi müddetinde yapılan şikayet veya itiraz dolayısıyle, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde, takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı hususlarını re'sen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir.” Somut olayda, takibe dayanak senette, düzenlenme yeri bulunmadığı gibi, düzenleyenin adının yanında da herhangi bir idari birim adının yazılı olmadığı görülmektedir. Bu durumda, takibe dayanak senedin, kambiyo senedi niteliği bulunmamaktadır....
