MAHKEMECE : Tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; birleşen mahkememizin 2022/219 esas sayılı dosyasında harici taşınmaz satış sözleşmesinden kaynaklı icra takibinden önce açılan menfi tespit davasında mahkemece dava konusu senedin tedbiren dava sonuna kadar icra işlemlerine konu edilmemesine karar verdiği, ihtiyati tedbir kararının uyuşmazlık konusu hakkında verilebileceği, çekişmeli olan şey veya yargılama konusunu oluşturan şey ya da hak, aynı zamanda ihtiyati tedbirin konusunu oluşturacağı, dosyaya davacı tarafça sunulan, harici taşınmaz satış sözleşmesine ilişkin protokol ve ek protokol imzalandığı, harici satış sözleşmesinde belirtilen taşınmazın satışının yapılmadığı, davacı tarafın davaya konu senedi iş bu satış sözleşmesine istinaden verdiğini bildirdiği, davalı tarafın senedin veriliş sebebinin harici taşınmaz satışı olduğunu beyan ettiği, davalı tarafa teslim edilen senedin ciro edilmesi halinde hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ve ihtiyati tedbir verilmemesi...
Tapuda kayıtlı taşınmazların satışı resmi biçim koşuluna bağlanmış olup( Türk Medeni Kanunu 706, Borçlar Kanunun 213 ve Tapu Kanununun 26.ncı maddesi) tapulu yerin harici sözleşme ile satışı geçersizdir. Ne var ki, 30.9.1988 tarihli ve 2/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile buna istisna getirilmiştir....
Davalı vekili, davacının ödünç para verme yetkisinin bulunmadığını, müvekkili şirketin inşa edip sattığı ofis için davacı tarafından kaparo verildiğini, TBK'nın 178. maddesi gereği sözleşmeden cayan davacının kaparo olarak verdiği bu miktarı müvekkiline bırakması gerektiğini ileri sürerek davanın reddi ile %20 kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir. Mahkemece yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; 20.000 USD'nin dava dışı ... tarafından havale edildiği, dava konusu ile ilgisinin bulunmadığı, davacı şirket tarafından gönderilen havalenin davalının defterlerinde kapora bedeli olarak işlendiği, dava konusu tapulu taşınmazın devri işleminin resmi şekilde yapıldığının ispat edilemediği, harici satım akdinin geçersiz olduğu, bu durumda davalının cayma akçesini de iade etmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davalının 500.000,00 TL....
KARAR Davacılar, davalıya ait iki ayrı daireyi toplam 90.000 TL bedelle satın aldıklarını, davacıya kaparo olarak Türk parası ve yabancı para olmak üzere toplam 10.103 TL verdiklerini, taşınmazların bedelini temin etmek üzere kooperatifteki hisselerini normal değerinden ucuza sattıklarını, tüm yükümlülükleri yerine getirmelerine rağmen davalının taşınmazların devrini vermediğini belirterek şimdilik 10.000 TL maddi tazminatın tahsiline karar verilmesini istemişlerdir. Davalı, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacılar, davalıdan harici sözleşme ile daire satın aldıklarını, davalıya kaparo verdiklerini beyan ederek davalının yazı ve imzasını içerir belgeye dayanmışlardır....
Kural olarak; tapulu taşınmazların satışı, TMK'nın 706, BK'nin 213 (6098 sayılı TBK'nin 237.), 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26 ve Noterlik Kanunu'nun 60 ve 89 uncu maddeleri gereğince, resmi şekilde yapılmadıkça hukuken geçerli bir sonuç doğurmaz ve satın alana herhangi bir mülkiyet hakkı bahşetmez. 10.07.1940 tarihli ve 1939/2 Esas, 1940/77 Karar sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına göre, tapulu taşınmazın harici satışının hüküm ifade etmemesi durumunda, taraflar verdiklerini geri alabilirler. 3. Değerlendirme Somut uyuşmazlıkta talep; harici satın almaya dayalı tapu iptali ve tescil, manevi tazminat; ikinci kademede maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkin olup tapulu taşınmazın harici satışının hüküm ifade etmemesi durumunda, taraflar verdiklerini geri alabilirler. Yerel mahkemece, dava konusu tapulu taşınmazın harici satışının mümkün olmadığı gözetilmeksizin tapu iptal ve tescil istemi konusunda kabul kararı verilmesi doğru değildir....
Mahkemece; davanın kabulüne, 100.000 ... kaparo bedelinin dava tarihinden itibaren yabancı para alacağına devlet bankalarının ... ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği yıllık %7 ve değişecek oranlarda faiz uygulanmak suretiyle davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAZMİNAT -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; harici taşınmaz satışı sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 13. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 13. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 15.07.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 18.10.2010 gün ve 283-297 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık harici taşınmaz satışı nedeniyle tapu iptâl ve tescil istemine ilişkin olup kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 14.Hukuk Dairesi'ne aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 14.Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 28.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davalılar; taşınmazın harici satış sözleşmesi uyarınca kullanıldığını, bir an için sözleşmenin geçersiz olduğu kabul edilse bile ödenen satış parası iade edilmediği sürece ecrimisil istenemeyeceğini, keza satış bedelinin tamamının ödendiğini, öte yandan davalı şirketin taşınmazı kullanmadığını belirterek, davanın esastan ve husumet yönünden reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davalıların ecrimisil isteğine konu taşınmazı harici satış sözleşmesine dayalı olarak kullandıkları, bu nedenle harici satış bedeli iade edilmediği sürece ecrimisil istenemeyeceği, kötüniyet unsurunun da gerçekleşmediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında maliki Nazmiye Karabaş olan Fethiye ilçesi Koca Çalış Mevkii 1/11 pafta 58 ada 8 parselde kayıtlı tarla niteliğindeki taşınmazın satışı konusunda 550.000TL bedelle anlaşmaya varıldığını ve müvekkilince 50.000TL kaparo bedelinin davalı şirkete ödendiğini, daha sonra satış işleminin gerçekleşmediğini ve müvekkilinin kaparo bedelinin iadesini davalı şirketten talep ettiğini, ancak müvekkilinin çabalarının sonuçsuz kaldığını, müvekkilinin Fethiye 6.Noterliği 3870 yevmiye numarasıyla davalı şirkete ihtar çektiğini ve işbu bedelin iadesini talep ettiğini, davalı şirketçe verilen Fethiye 6.Noterliği 8819 yevmiye numaralı cevapta sözleşmenin kurulamamasından dolayı verilen kaparodan sözleşmede kararlaştırılan satış işlemi gerçekleştiği anda %6 + KDV olan oranın satış gerçekleşmiş gibi verilen kaparodan kesileceği sadece geri kalan rakamın iade edileceğinin bildirildiği ve müvekkiline 50.000TL kaparo...
