İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Konya 3.Asliye Ticaret Mahkemesinin 15/09/2020 tarih 2020/318 Esas sayılı ara kararı ile; " ...Dilekçe ve dosya içeriğine göre; davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin yargılamayı gerektirdiği, davanın konusunun para olduğu, bu nedenle ihtiyati tedbire konu araçlar ile taşınmazların dava konusu olmadığından reddine, ihtiyati haciz talebinin ise mevcut dosya ve delil durumu, talep edilen miktarın ihtiyati haciz istenilecek nitelikte olmayıp, dava miktarı da göz önüne alındığında ihtiyati hacze konu olmasının hayatın olağan akışına aykırı olması nedeniyle reddine karar verilerek; 1- Davacı tarafın İHTİYATİ HACİZ ve İHTİYATİ TEDBİR taleplerinin REDDİNE, " ara karar kurulduğu anlaşılmıştır....
Talep, taraflar arasında yapılan ikale protokolünün ihlali ve haksız fiilden kaynaklanan zararın tahsilini teminen verilen ihtiyati haciz kararına yapılan itirazın reddine dair ara kararın kaldırılması istemine ilişkindir....
Davalıların haksız fiil niteliğindeki eylemi ile davacıları zarara uğrattığı iddiasına dayalı olarak açılan iş bu tazminat davasında ihtiyati haciz talebinde bulunulmuştur. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin istikrar kazanmış içtihatlarına göre; zarar, haksız eylemden kaynaklandığında, tazminat da haksız eylemin gerçekleştiği tarihte muaccel hale gelmektedir. Buradaki "muaccel alacak " kavramı, alacaklı tarafından belli durumlarda bir ekonomik değer veya icrası mümkün bir alacak iddiasını elde etmeye yönelik, makul bir şekilde ortaya konulmuş icra edilebilir bir iddianın doğurduğu, ulusal mevzuatta bir kanun hükmüne veya yerleşik içtihatlara dayalı başarılı olma şansı yüksek, yeterli somutluğa sahip nitelikteki talep ve dava edilebilir hale gelmiş alacakları ifade etmektedir....
Davacı, davalı şirkette geçirdiği iş kazası neticesinde uğradığı cismani zararın tazmini için açtığı tazminat davasında, ihtiyati haciz talebinde de bulunmuş ve mahkemece davada talep edilen 250.400 TL ye yetecek miktarda borçluların menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine karar verilmiştir. İİK'nun 257/1 maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcu nedeniyle ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmış iken 2. bentte vadesi gelmemiş borçtan dolayı hangi hallerde ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmıştır. Somut olayda, tazminat isteminin haksız fiil nedeniyle oluşan zarardan kaynaklandığı açıktır. Tazminat davasında, davacı lehine hüküm kurulması halinde hükmün infazının akim kalmasını önlemek amacıyla ihitiyati haciz talep edilmiş; bu durumda geçici hukuki koruma yollarından biri olan ihtiyati hacizde yakın ispat koşulu gerçekleşmiş olup, mahkemece ihtiyati haciz koşullarının bulunduğunun kabulü yerindedir....
İstinaf eden davacı vekili, mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, taleplerinin maddi ve manevi tazminat istemi olması ve haksız fiile dayanması, maddi ve manevi tazminat alacaklarının olay tarihi itibariyle muaccel hale gelmesi ve İ.İ.K 257 vd. maddesinde öngörülen ihtiyati haciz koşullarının gerçekleşmesi nedeniyle taleplerinin kabul edilmesi gerektiğini, dava dilekçesinde ihtiyati tedbir de talep edilmesine rağmen mahkemece bu konuda bir karar verilmemesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek, mahkemece İhtiyati haciz taleplerinin reddine ilişkin kararın kaldırılarak; karar kesinleşinceye kadar ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararı verilmesini istemiştir. Talep; trafik kazasından kaynaklanan ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz istemine ilişkindir....
Bu sebepledir ki, genelde geçici hukuki korumalara, özel de ihtiyati tedbire ve ihtiyati hacze karar verilirken haksız olma ihtimalide dikkate alınarak talepte bulunandan teminat alınması yukarıda yazılı kanun hükmünden de anlaşılabileceği üzere kanun emridir. Bu durumda davacının ihtiyati haciz talebinin ilk derece mahkemesince kabülü nedeniyle ve mahkemenin de taktirine göre teminatsız olarak ihtiyati haciz kararı verilmesi isteminin yerinde olmadığı,teminata dayalı haciz kararının dosya kapsamına uygun olduğu,davalı vekilinin bu yönde yapmış olduğu itirazının yerinde olduğu anlaşılmıştır. Bu halde davacının ihtiyati haciz talebinin ilk derece mahkemesince kabülü nedeniyle dava dilekçesinde belirtilen harçlandırılmış dava değeri üzerinden % 15 teminatla haciz kararı verilmesi suretiyle İDM kararnın düzeltilerek yeniden hüküm kurulmasına dair aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir....
şeklinde düzenlendiği üzere haksız fiilin işlendiği anda muaccel hale geldiğini,"Haksız fiil tazminatlarında, tazminatın haksız fiil tarihinde derhal ödenmesi gerektiği, yani alacağın o tarihte muaccel hale geldiği kabul edilir." (HGK 28. 11. 1990 T. 1990/11-88 E. 1990/591K.) Benzer bir uyuşmazlıkta Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 27.10.2014 tarih, 2014/21038 E.- 2014/21387 K. Sayılı ilamında "İİK`nun 257/1 maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcu nedeniyle ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmış iken, 2. bentte vadesi gelmemiş borçtan dolayı hangi hallerde ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmıştır. Somut olayda haksız bir fiile dayalı olarak bir zararın meydana geldiği açıktır. Sadece olayın iş kazası olup olmadığı failin kim olduğu ve kusur durumu çekişmelidir. Haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında tazmin yükümlülüğü olay tarihi itibariyle muaccel hale gelir....
Madenin birinci fıkrasına göre ihtiyati haciz isteyebilmek için, alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır. Rehin ile temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur. Yukarıda belirtilen şartların bulunması halinde, vadesi gelmiş bir borcun alacaklısı başka bir şart aranmaksızın ihtiyati haciz isteme hakkına sahiptir. İhtiyati hacizle, yalnız para (ve teminat) alacakları hakkındaki davalarda (veya icra takiplerinde) alacaklıya henüz kesin haciz isteme yetkisinin gelmediği bir dönemde, alacaklının para alacağının zamanında ödenmesi güvence altına alınır. Geçici hukuki koruma yargılamasını asıl hukuki koruma yargılamasından ayıran özelliklerden biri ispat ölçüsü noktasındadır....
Konuları bakımından; ihtiyati haciz sadece taşınır ve taşınmaz mallarla alacak ve haklara ilişkin olabildiği halde, ihtiyati tedbirin konusu daha geniştir. İhtiyati hacze konu teşkil eden şeyler dışında bir şeyin yapılması veya yapılmamasına dair fiil ve hareketler ile bir şeyin teslimi veya bir paranın ödenmesi veya ödenmemesi gibi yükümlülükler de ihtiyati tedbirin konusu teşkil ederler. Sonuçları bakımından; ihtiyati haciz kararından sonra alacaklı borçlu hakkında mutlaka dava açmaya mecbur olmayıp icra takibinde de bulunabildiği halde (İİK mad. 264) ihtiyati tedbir kararı alan kimse mutlaka süresi içinde dava açmak zorundadır. İhtiyati hacizde alacaklı borçlunun mallarına önceden geçici olarak el konulduğundan ihtiyati haciz kesin (icra-i) hacze çevrilip, takip kesinleşmeden, alacaklı ihtiyaten haczedilen malların satılmasını ve bedelinin kendisine ödenmesini isteyemez. Alacaklının ihtiyati haciz koydurduğu mallar üzerinde bir öncelik (rüçhan) hakkı yoktur....
Yargıtay'ın yerleşik ve Dairemizce de benimsendiği üzere; İİK'nun 257/1 maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcu nedeniyle ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmış iken, 2. bentte vadesi gelmemiş borçtan dolayı hangi hallerde ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmıştır. Haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında tazmin yükümlülüğü olay tarihi itibariyle muaccel hale gelir. Bu durumda geçici hukuki koruma yollarından biri olan ihtiyati hacizde yakın ispat koşulu gerçekleştiği kabul edilmektedir....
