İNCELEME VE GEREKÇE Dava, gayrimenkul satış sözleşmesi uyarınca satış bedeli olarak alınan paraya karşılık teminat olarak verilen senet nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama soncunda görevli mahkemenin Tüketici mahkemeleri olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş; bu karara karşı taraf vekillerince, yasal süreleri içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır....
GEREKÇE: Dava, mirasın hükmen reddi nedeniyle genel kredi sözleşmesi ve icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Dava dışı temlik eden alacaklı ... Bankası A.Ş. ile dava dışı asıl borçlu ...A.Ş. arasında genel kredi sözleşmesi imzalandığı, davacının murisi ...'in sözleşmede 700.000-TL limitle müteselsil kefil olarak yer aldığı, dava dışı banka tarafından hesabın 04/01/2011 tarihinde kat ettiği, 09/02/2011 tarihinde Tekirdağ İcra Dairesi'nin ... sayılı takibinin başlatıldığı, icra dosyasının incelenmesinde ise alacaklı banka tarafından borçlular ..., ..., ..., ... ..., ..., ... aleyhine KMH'dan kaynaklanan 28.844-TL asıl alacak, 1.888,43-TL faiz ve 94,42 TL BSMV alacağı; ... kaynaklanan 618.154,60-TL asıl alacak, 41.066,55-TL faiz ve 2.053,32-TL BSMV alacağı olmak üzere toplam 692.101,35-TL nakdi alacak üzerinden ilamsız takip başlatıldığı, davacının murisi olan kefil ...'...
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit-ipoteğin fekki davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı dava dilekçesinin yetki yönünden reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ...’ın davalı şirketle 03.12.2002 tarihinde bayilik sözleşmesi imzaladığını ve sözleşmenin teminatı olarak da babası diğer müvekkili davacı ...’a ait taşınmazı ipotek verdiğini ancak müvekkilinin sağlık sorunları nedeniyle ticarethanesini açamadığını ve bayilik ilişkisinin başlamadan sona erdiğini bu nedenle dava açma zarureti doğduğunu belirterek müvekkilinin davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti ile ipoteğin fekkine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bu maddenin yürürlük tarihinden önce yapılmış icra takipleri gereğince konulan tüm hacizler, söz konusu fıkra hükümleri dikkate alınarak kaldırılır.” düzenlemesine yer verilmiştir.Bu hükümden, devam eden icra takiplerinde konulmuş hacizlerin kaldırılmasının 5393 sayılı Kanun'a eklenen fıkra hükümleri dikkate alınarak yapılması öngörülmekte olup, 5393 sayılı Kanun'a eklenen 15/son fıkrası uyarınca borçlu belediye, icra müdürlüğüne başvurmadan doğrudan icra mahkemesinden hacizlerin kaldırılması talebinde bulunamaz. Borçlu anılan hükümler uyarınca icra müdürlüğüne başvurarak borca yeter miktarda haczedilebilecek malı gösterdikten sonra, hacizlerin kaldırılmasını talep edebilir....
Şti lehine konulan ipoteğin, ipotek borcunun müvekkil tarafından ipotek alacaklısına tamamen ödenmiş olması sebebiyle borçlu olunmadığının tespiti ve ipoteğin fekki istemine ilişkin olduğunu, bu davada menfi tespit ve ipoteğin fekki taleplerinin kabul edildiğini ve hükmün kesinleştiğini, tefrik edilen ve istinafa konu ettikleri dosyanın ise; ... A.Ş'nin .... İnş. Nakl. San. ve Tic. Ltd. Şti aleyhine Konya ... İcra Müdürlüğü ... E sayılı dosyada yapılan takip sonucunda takip alacaklısı tarafından mülkiyeti borçlu olmayan müvekkile ait bulunan Konya ili, Meram İlçesi, ....mh. .. pafta, .parsel sayılı taşınmaz üzerinde ....Nakl. San. ve Tic. Ltd....
Asliye Hukuk Mahkemesi 2797 sayılı Yargıtay Kanununun (2797 sayılı Kanun) 40 ncı ve Yargıtay İç Yönetmeliğinin 18 nci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, ödünç sözleşmesinden kaynaklı borçlu olmadığının tespiti ve ipoteğin fekki isteminden kaynaklı olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 07.01.2023 tarihli ve 2023/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Kanunun 60 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 10.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, geçersiz sözleşme nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve ipoteğin fekki istemine ilişkin olup, hükmü temyizen inceleme görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine aittir. 6644 Sayılı Yargıtay Kanunu İle Hukuk Muhakemelerİ Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 2.maddesi ile 2797 Sayılı Yargıtay Kanunu'nun 60.maddesinde yapılan ve 11.04.2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren değişikliğe göre mahkeme tarafından temyiz incelemesi yapılmak üzere dosya kendisine gönderilen ilgili hukuk dairesi, bir ay içinde yapacağı ön inceleme sonucunda işbölümü bakımından kendisini görevli görmez ise gerekçesiyle birlikte dosyayı Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna göndermesi gerektiğinden görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine karar vermek gerekmiştir....
No'lu Parsellerinde bulunan taşınmazlar üzerinde bulunan ipotek şerhinin fekki, Müvekkilin davalı yana borçlu olmadığının tespiti ve müvekkil aleyhinde başlatılan Ankara Gayrımenkul İcra Müdürlüğü ... Sayılı icra takibinin durdurulması ve %30 oranından az olmamak şartı ile kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirkete tahmiline" Karar verilmesini talep ve dava etmiştir. CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının borçlu olmadıklarının tespiti yönündeki taleplerinin hukuki dayanağının bulunmadığını, hukuki ve yasal dayanaktan yoksun olarak açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Gümrük Müdürlüğünden talep ettiğini, müvekkilinin tasfiye dilekçesinden sonra haksız bir şekilde malların gümrükte kaldığı süre boyunca taşıyıcı firma tarafından demuraj ücreti yansıtıldığını, ayrıca yansıtılan ücretin miktarının da fahiş nitelikte olduğunu, müvekkiline gönderilen malzemelerin değerinin 10.000,00 dolar bile etmezken talep edilen demuraj ücretinin 27.100,00 dolar olduğunu, davanın niteliği itibariyle zorunlu arabuluculuk kapsamında bulunmadığından arabuluculuğa gidilmediğini, taraflarınca borç miktarı ve alacağın %15'i kadar teminat bedelinin icra dosyasına depo edileceğini, bu nedenle dosyada bulunan hacizlerin kaldırılması gerektiğini, hacizlerin kaldırılmasını talep ettiklerini, müvekkili davacı firmanın borçlu olmadığının tespiti ile kötüniyetli davalının %20 den aşağı olmamak üzere icra tazminatına mahkum edilmesini talep ettiklerini, sonuç olarak açıklanan nedenlerle; öncelikle kötüniyetle açılan takibin durdurulmasını, akabinde müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti...
Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç, bir hukukî ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitidir. 17. Dayanılan hukukî ilişkinin gerçekten mevcut olmadığı icra takibine maruz kalmadan önce ileri sürülebileceği gibi icra takibinden sonra da ileri sürülebilir. Borçlunun icra takibinden önce veya sonra menfi tespit davası açabilmesi için borçlu olmadığının tespitinde hukukî yararının bulunması şarttır. Borçlunun, alacaklının harekete geçmesini beklemeden borçlu olmadığının tespitinde korunmaya değer bir yararı bulunabilir. Bu tür bir yararının bulunması hâlinde borçlu, icra takibinden önce borçlu olmadığının tespiti için dava açabilir. 18. Bunun dışında icra takibi taraflar arasındaki maddi ilişkiyi tespit edecek nitelikte olmadığından, alacaklının takibe girişmesinden sonra, hatta takip kesinleştikten sonra da borçlunun, borçlu olmadığının tespitini mahkemeden istemesi mümkündür. 19....
