Ancak ispatı halinde şartları varsa murisin bu sağlar arası tasarrufunun saklı pay oranında tenkisi talep edilebilir. Tenkis talebine gelince: sağlararası tasarruflar yönünden saklı payı zedelese dahi ancak kanunda sayılan bazı şartların gerçekleşmesi halinde tenkis talebi ileri sürülebilir. TMK’nın 565/4. maddesine göre, "Mirasbırakanın saklı pay kurallarını etkisiz kılmak amacıyla yaptığı açık olan kazandırmalar.” hukuken geçerli ise, yapıldıkları tarihten mirasın açılmasına kadar geçen süre ne olursa olsun tenkise tabidir. Bu bent gereği tenkisin uygulanabilmesi için, mirasbırakanın saklı payı ihlal etmek istediğinin açık olarak anlaşılması şart olup, mirasbırakanın kazandırmayla saklı payı ihlal ettiğini bilmesi, kastın ispatı için yeterlidir. Lehine kazandırma yapılan kişinin, bu kastı taşıyıp taşımaması veya mirasbırakanın kastını bilip bilmemesinin önemi yoktur. Ancak mirasbırakanın tasarruf anında saklı pay kurallarını etkisiz kılmak amacıyla hareket etmesi şarttır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakanı ...’ın kayden maliki olduğu 83 ada 26; 49 ada 2; 106 ada 109, 6 ve 151; 83 ada 11; 100 ada 10 parsel sayılı taşınmazları davalılara satış suretiyle temlik ettiğini yapılan temlikler nedeniyle saklı payına tecavüz edildiğini ileri sürerek, saklı payın tenkisi ile davalılardan tahsilini istemiştir....
Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar Mahkemenin 07/12/2021 tarihli ve 2016/115 E., 2021/636 K. sayılı kararıyla; mirasbırakanın davalı adına sicil kaydının oluşmasını sağlamasında anılan işlemin gizli bağış niteliğinde olacağı ve koşullarının bulunması halinde 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK) 560 ila 571 maddeleri arasında öngörülen tenkis hükümlerine tabi olacağı açık olup, tescile konu edilemeyeceğinden davacının tapu iptal tescil talepleri yönünden davasının reddine, tenkis talebi yönünden yapılan incelemede ise; alınan bilirkişi raporuna göre, davacının sabit tenkis oranı ve saklı pay oranına göre terekeden alacağının saklı payından fazla olduğunun anlaşıldığı, her ne kadar davacı tarafça itiraz edilmiş ise de raporun usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmakla itirazın reddine karar verildiği, davacının tenkis talepleri yönünden alacağının bulunmadığı gerekçesiyle tenkis talebinin de reddine karar verilmiştir. 4....
Tenkis (indirim) davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (bağış) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul; mirasbırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Saklı payların zedelendiğinden söz edilmesi ise kazandırma konusu tereke ile kazandırma (temlik ) dışı terekenin tümüyle bilinmesiyle mümkündür. Tereke mirasbırakanın ölüm tarihinde bırakmış olduğu malvarlığı kıymetleri ile iadeye ve tenkise tabi olarak yaptığı kazandırmalardır. Bunlar terekenin aktifini oluşturur. Mirasbırakanın borçları, bakmakla yükümlü olduğu kişilerin 743 sayılı Kanun uygulanacaksa bir aylık 4721 sayılı Kanun uygulanacaksa üç aylık nafakası, terekenin defterinin tutulması, mühürlenmesi, cenaze masrafları gibi giderler de pasifidir....
Hükme karşı davacı vekilince; yargılama sırasında ileri sürülen nedenler ile, davalının süresi içerisinde cevap vermemesi nedeniyle tanıklarının dinlenmesinin usule aykırı olduğu, davalı tarafça bildirilen delillerin dikkate alınmaması gerektiği, ayrıca dava değerinin tenkise konu saklı pay oranında olmasına rağmen taşınmazların tamamının değeri üzerinden davalılar yararına vekalet ücreti ödenmesine karar verilmesinin usule aykırı olduğu gerekçeleri ile istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Dava; gizli bağış nedeniyle saklı pay oranında tenkis talebine ilişkindir....
Tenkis (indirim) davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (bağış) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul; mirasbırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Saklı payların zedelendiğinden söz edilmesi ise kazandırma konusu tereke ile kazandırma (temlik) dışı terekenin tümünün bilinmesiyle mümkündür. Tereke mirasbırakanın ölüm tarihinde bırakmış olduğu malvarlığı kıymetleri ile iadeye ve tenkise tabi olarak yaptığı kazandırmalardır. Bunlar terekenin aktifini oluşturur....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11/11/1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca süratle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Ayrıca, bilindiği ve TMK’nın 565/4 maddesinde düzenlendiği üzere mirasbırakanın saklı pay kurallarını etkisiz kılmak amacıyla yaptığı açık olan kazandırmalar tenkise tabidir. Tenkis davasının konusu murisin saklı payı zedeleyen bir veya birden fazla kazandırmalarıdır. Bir kimsenin karşılık almaksızın bir başkası yararına malvarlığı hak ve alacaklarından temin ettiği hukuki işlemlere kazandırma, bağış denir. Muris bu kazandırmaları ölüme bağlı tasarruf ile yada sağlararası işlemlerle yapabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS Taraflar arasında birleştirilerek görülen pay oranında tapu iptali-tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece birleşen davanın reddine, diğer davalarda tapu iptal isteminin reddine, tenkis isteğinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar taraf vekillerince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Asıl ve birleşen davalar, tapu iptal, pay oranında tescil, olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir....
Tenkis isteğine yönelik birleştirilen dava, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların(bağış) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu(inşai) davalardandır. Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul;miras bırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Saklı payların zedelendiğinden söz edilmesi ise kazandırma konusu tereke ile kazandırma(temlik ) dışı terekenin tümü ile bilinmesiyle mümkündür. Tereke miras bırakanın ölüm tarihinde bırakmış olduğu malvarlığı kıymetleri ile iadeye ve tenkise tabi olarak yaptığı kazandırmalardır. Bunlar terekenin aktifini oluşturur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hâkimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan eşi ...’in mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla maliki olduğu 1056 ada 123 parsel sayılı taşınmazda bulunan 4 no’lu bağımsız bölümü ölüme bağlı tasarrufla davalı vakıfa bağışladığını, saklı payına tecavüz edildiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 50.000-Tl tenkis bedelinin yasal faiziyle birlikte tahsilini istemiş; ıslahla talebini 90.000-Tl olarak değiştirmiştir....
