Oysa, zorunlu geçit hakkının genel yola kadar kesintisiz olarak kurulması şarttır. Hukuken genel yol sayılmayan bir yola bağlantı kurulması yasanın amacına uygun düşmez. Kurulacak geçit, daha önce bir başka parsel lehine geçit hakkı tesis edilen yerden ana yola ulaşıyorsa bu parseller de geçit güzergahına dahil edilerek ana yola kesintisiz olarak bağlantı sağlanmalıdır. Ancak bu şekilde kurulan geçit ile daha önce üzerinden geçit hakkı tesis edilen taşınmazlara ek külfet yükleneceğinden ve bu taşınmazların maliklerine daha önce geçit bedeli ödendiğinden getirilen ek külfet nedeniyle bu davada da mahkemece takdir edilecek uygun bir miktarda geçit bedelinin ödenmesine karar verilmelidir. Mahkemece tüm bu hususlar gözardı edilerek geçit hakkının kesintisiz olarak kurulmaması ve ek külfet karşılığı ödenmesi gereken bedelin de önceki geçit hakkı lehtarına ödenmesine karar verilmesi doğru olmamış, hükmün belirtilen nedenlerle bozulması gerekmiştir....
Mahkemece, dava dışı 191 parsel sayılı taşınmazın davacının eşine ait olduğu, bu sebeple hayatın olağan işleyişine göre geçit bedeli ödemeden bu parselden geçit hakkı kurabileceği, dava dışı 191 parsel sayılı taşınmaz ile birlikte 190 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit hakkı kurulmasının belirtilen sebeple daha uygun olduğu halde, davacının ısrarla 190 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit irtifakı talep etmesi hakkın kötüye kullanılması olduğundan davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, geçit hakkının taşınmazın aynına bağlı bir hak olduğu, taşınmaz malikinin kim olduğunun önemi olmadığı, 190 parsel sayılı taşınmazda gösterilen güzergahın en uygun güzergah olduğu gerekçesi ile davacı vekili temyiz etmiştir. Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir....
Ayrıca bilirkişi eski geçit hakkına eklenmesi gereken yerlerin 1125 sayılı parselden "A" ile gösterilen ... renkli 10,98 metrekarelik yer ile 1121 sayılı parselden "B" ile gösterilen yeşil renkli 16,83 metrekarelik yer olduğunu, bu kısımların (A+B) birlikte eklenmesi ile eski geçit hakkının 2,74 metrekare yükseleceğini belirtmiştir. Şu halde kurulan hükümle bilirkişi raporu aynı doğrultuda değildir. Hüküm, rapora göre kurulmamıştır. Ayrıca, geçit hakkı tesisinde kurulan geçit hakkının hangi parsel lehine, hangi parseller aleyhine ne miktarlarda kurulduğu terettüde yer vermeyecek biçimde ve infaza elverişli şekilde kurulmalıdır. HUMK'nun 389. maddesinde de kararda iki tarafa yükletilen görev ve verilen hakların şüphe ve tereddütü gerektirmeyecek biçimde açık olarak yazılması öngörülmüştür. Hüküm fıkrası kararın esası olup, kanunda "hüküm" kelimesi hüküm fıkrası için kullanılmıştır. Bu nedenle hüküm fıkrasında mahkemenin neye karar verdiği açıkca yazılmalıdır....
a ait 875 parsel sayılı taşınmaz aleyhine 216,58 m2 alanlı 3 mt. eninde geçit hakkı kurulmasına, geçit bedelinin 1.737,10TL olarak belirlenmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş; reddi gerekmiştir. 2- Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "mutlak geçit ihtiyacı" veya "geçit yoksunluğu", ikincisine de "nispi geçit ihtiyacı" ya da "geçit yetersizliği" denilmektedir....
Geçit irtifakı bir taşınmaz malikine diğer bir taşınmazı doğrudan doğruya kullanma veya ondan yararlanma yetkisi veren sınırlı bir ayni haktır. Kurulan geçidin taşınmaz lehine bir irtifak ... olması nedeniyle Türk Medeni Kanununun 748. maddesince tapu siciline kaydı gerekir. Diğer yandan tapu sicilinin doğru ve güvenilir tutulması Devletin görevleri arasındadır. Ne var ki somut uyuşmazlıkta, mahkeme geçit hakkının bir süreyle ve şarta bağlı olarak kurulmasına karar vermiştir. Uygulamada ve doktirinde hakim olan görüşe göre yüklü taşınmaz malikine dilediği zaman irtifak sözleşmesini fesh edebilme yetkisi sağlayan şarta bağlı bir irtifak hakkının kurulamayacağı kabul edilmektedir. Çünkü bu şekilde bir irtifak ... tesisi irtifak hakkının hukuki niteliğine uygun düşmez. Bundan dolayı da Tapu Sicil Müdürlüğü hükmen de olsa bu şekildeki bir tescil talebini reddeder....
Dava, Türk Medeni Kanunu’nun 747. maddesine dayanılarak açılmış geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine mutlak geçit ihtiyaç veya geçit yoksunluğu, ikincisine de nisbi geçit ihtiyacı yada geçit yetersizliği denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz müşterek mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir....
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir....
Mahkemece kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 maddesi uyarınca tapu siciline kaydı gereklidir. Zorunlu geçit hakkı, mülkiyet hakkının kanundan doğan dolaylı bir sınırlaması olduğundan bu tür sınırlamalar, ancak mülkiyet hakkına konu taşınmazlar için söz konusu olabilir Davacıya ait 1632 parsel sayılı taşınmazın geçit ihtiyacının bulunduğu açıktır. Mahkemece yapılan araştırma sonucu istek hüküm altına alınmış ise de geçit hakkına konu olan yer tescil harici bırakılan taşınmazdır. Türk Medeni Kanununun 715.maddesine göre bu tür yerler kural olarak devletin hüküm ve tasarrufu altında olup hiçbir şekilde özel mülkiyete konu edilemezler. Başka bir deyişle bu gibi yerler kişilerin yararına ve kullanımına terk edilemez. Esasen Türk Medeni Kanununun 748. maddesine göre bu tür bir geçitin tapu kaydına işlenme olanağı da yoktur. O halde davacının geçit ihtiyacı başka alternatifler üzerinde durularak karşılanmalıdır....
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit hakkı kurulması davalarında amaç, genel yola bağlantısı olmayan taşınmazların yolla bağlantısının sağlanmasıdır. Bundan dolayı, geçit kurulurken ihtiyaç içinde olan taşınmazlar kesintisiz olarak genel yola bağlanmalıdır. Buna uygulamada “kesintisizlik ilkesi” denilir. Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır....
Davacılar, 1520 ve 1521 parsel sayılı taşınmazları aleyhine davalıya ait 1522 parsel lehine kurulan geçit yerinin etrafının davalı tarafından tel çitle çevrilmek suretiyle mülkiyet haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek elatmanın önlenmesi, direk ve tel örgülerin kal'ine karar verilmesini talep etmişlerdir. Davalı, geçit yerinin kendisine ait özel yol olduğunu, davalıların kullanma haklarının bulunmadığını, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hükmü davacılar temyiz etmişlerdir. Geçit hakkı, mülkiyet hakkının kanundan doğan sınırlamaları nedeniyle kurulan zorunlu bir irtifak hakkıdır. Bu hak, aleyhine geçit tesis edilen taşınmaz malikinin mülkiyet hakkını ortadan kaldırmamakta, yararlanan taşınmaz malikine geçit hakkının amacı ve belirlenen sınırları içerisinde bir yararlanma hakkı sağlamaktadır. Geçit hakkı, geçit kurulan taşınmaz bölümünü ana taşınmazdan hukuken ve fiilen ayırma anlamına gelmez....
