DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, geçit hakkı istemine ilişkindir. Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanunu'nun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır....
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "mutlak geçit ihtiyacı" veya "geçit yoksunluğu", ikincisine de "nispi geçit ihtiyacı" ya da "geçit yetersizliği" denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Geçit tesisi davalarında başlangıçta davacı tarafından öngörülemediğinden dava dilekçesinde talep edilen yer dışındaki güzergahlardan da geçit kurulması gerekebilir....
ya ait 1324 parsel sayılı taşınmaz üzerinden 14.12.2010 günlü bilirkişi raporu ve ekindeki krokide kırmızı ile gösterilen 394.53 m2 yerden 3m genişliğinde geçit hakkı kurulmuştur. Hükmü, davalı 1324 sayılı parsel maliki ...temyiz etmiştir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan deliller ve dosya içeriğine göre davalı ...'nın aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş reddi gerekmiştir. 2-Davacı ...'ya ait 1323 parsel sayılı taşınmazın geçit ihtiyacı içerisinde olduğu sabittir. Mahkeme kararında yeraldığı şekliyle, davacıya ait 1323 parsel sayılı taşınmaz lehine davalı ...'ya ait 1324 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit hakkı kurularak ana yola bağlantı sağlanması için dahili davalılardan ...'a ait 776 ve ...'a ait 780 sayılı parseller üzerinden de geçit hakkı kurulması gerekir....
Mahkemece;"Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, müdahalenin men-i terditli olarak geçit hakkı tesisi istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 02/06/2015 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 16/06/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 747’nci maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin 131 ada 92 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu ve taşınmazının ana yola bağlantısının bulunmadığını belirterek davalılara ait 131 ada 93, 94, 95 ve 96 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı tesisini talep etmiştir....
Geçit hakkı, bir kamu hizmetine tahsis edilmeyen kamuya ait tapulu taşınmazlar üzerinden kurulabilir. Geçit hakkı kurulan yer kamu malı niteliğinde ise kamu yararı ile kişi yararının çatışması durumunda kamu yararına üstünlük tanınması gerekeceğinden bu nitelikteki taşınmaz üzerinden geçit hakkı kurulmasına olanak yoktur....
Mahkemece geçit hakkının geçit hakkının ve yükümlülüklerinin parsel malikleri olarak belirlenmesi doğru olmamıştır...geçit 283 parselin krokideki “A” bölümünden kurulmuştur. Ancak bu parselin kuzey doğusu da ana yolla bağlantılıdır. Buradan tesis edilecek geçidin hem yükümlü taşınmazın ve hem de lehine geçit kurulacak taşınmazın yararına olduğu izlenmektedir. Mahkemece bu alternatif değerlendirilmeden geçidin “A” harfli yerden kurulması doğru olmamış, eksik araştırmaya dayalı kararın bozulması gerekmiştir" şeklindeki gerekçelerle bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyulmuş, tarafların fiili zeminde kullandıkları sınırlar esas alınarak 284 parsel sayılı taşınmaz lehine, 283 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit hakkı kurulmasına karar verilmiş, hükmü davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dava Türk Medeni Kanununun 747. maddesine dayalı açılmış geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir....
olmadığını bildirerek davanın kabulüne, davalıların arsasından geçit hakkı tesisine karar verilmesini talep etmiş, davalılar vekili cevap dilekçesinde davanın reddine karar verilmesini savunmuştur....
Davalı T3 vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Davacının maliki olduğu taşınmazın genel yola çıkışının bulunmadığından bahisle mutlak geçit yoksunluğu gerekçesiyle geçit hakkı talep edildiği, davacının mezkur talebi zorunlu yol geçit hakkı talebini aşarak mülkiyete ortak olma sınırına vardığı, geçit hakkı davaları her ne kadar geçit irtifakı kurulan davalar olsa da mülkiyeti doğrudan ilgilendiren, mülkiyeti hakkını sınırlayıcı davalar olduğu, davacı ile davalı müvekkilin çıkarlarının dengelenmesinin gerekeceği, davacı yanın talep etmiş olduğu geçit genişliği ve uzunluğu hukuka ve hakkaniyete uygun bir talep olmadığı, bu sebeple davanın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasını talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:Davalılar T14 T15 T13 ve Ayten Dönmez aleyhine açılan Geçit Hakkı Kurulmasına ilişkin davanın TMK 747....
Dava, Hazine taraf gösterilerek açılmış, geçit alternatifleri tespit edildiğinde 668 parsel sayılı taşınmaz maliki harçsız dilekçe ile davaya katılarak, keşif sonucu bilirkişi heyetinin 08.12.2006 günlü raporlarına ekli krokide kırmızı renkle ve E harfi ile gösterilen 669 parselin kuzeyinden, mavi renkle ve C harfi ile gösterilen 668 parselin güneyinden, yeşil renkle ve B harfi ile gösterilen dere ve Devlet ormanından geçit hakkı kurulmuştur. Geçit hakkı ancak tapuya tescil edilmiş taşınmazlar üzerinden kurulabilir. Zira kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 maddesi gereğince tapuya tescil edilmesi gerekir. Somut olayda, dosyadaki bilirkişi raporunda B harfi ve yeşil renkle gösterilen dere ve Devlet ormanı üzerinden geçit hakkı kurulduğu anlaşılmaktadır....
