Genel kredi sözleşmesinde çek işlemlerine dayalı gayri nakdi çek yapraklarının depo talep edilmesine yönelik 5.6. maddesinde “Banka, müşteriye verdiği çek karnelerinin geri verilmesini her zaman isteyebilir....
-TL depo edilmesinin talep edildiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin ... ve ... maddesinde yazılı olduğu üzere tazmin edilerek nakde dönüşen çek yapraklarından doğan banka riskinden davalı şirket ve müteselsil kefillerin sorumlu olacağı hususunun tartışmasız olduğunu ancak davacı bankanın depo talebinin henüz nakde dönüşmeyen ve çek kanunu uyarınca bankanın ödeme sorumluluğu nedeniyle doğabilecek nakdi riski karşılamak amaçlı tedbir mahiyetinde olduğunu, takip tarihi itibariyle tazmin edilen çek yapraklarından doğan nakdi bir kredi riski olamayıp, davacı bankanın davalı kefillerden kayıtsız şartsız bir tutarın depo edilmesini talep hakkı bulunmadığını, çek tesellüm makbuzları ve çek ödeme işlemleri raporunun incelenmesinde; davalı şirkete ... tarihinde ve ... tarihlerinden olmak üzere toplam ... a det çek yaprağının teslim edildiğini, söz edilen çek yapraklarından 3 adet çekin ibrazında çek tutarlarının hamillerine ödenerek gayri nakdi çek kredisinde düştüğünü kalan ... adet çek yaprağının...
Mahkemece; tüm dosya kapsamına göre, davalı asıl kredi borçlusu şirketin teminat mektupları ve çek sorumluluk miktarlarına ilişkin toplam 65.228,40 TL'nin depo edilmesinden sorumlu olduğu, bilirkişi tarafından davalı kefillerin çek sorumluluk bedellerinden sorumlu olmadıkları bildirilmiş ise de, gayrinakdi kredi niteliğinde bulunan teminat mektupları bedellerinin depo edilmesinden sorumlu oldukları yönünde kanaat belirtildiği, ancak kefillerden depo talebinde bulunulabilmesi için kefaletle ilgili düzenlemede açıkça kefilden depo talebinde bulunulabileceği hükmünün yazılı olması gerektiği, sözleşmede ise bu hususta açık bir hüküm olmadığı gerekçesiyle davalı Es Prekast İnş. Ltd. Şti.'ye yönelik davanın kabulü ile 65.228,40 TL'nin davalı şirket tarafından davacı bankanın faiz getirmeyen bir hesabında depo edilmesine, diğer davalı kefillere yönelik davanın reddine, karar verilmiştir. Kararı taraf vekilleri istinaf etmiştir....
zorunlu olduğunu, banka ile müşterisi arasında yapılan teminat mektubu veya çek hesabı açma sözleşmelerinde banka lehine risk gerçekleşmeden teminat mektubu bedeli veya karşılıksız çek bedelinden bankanın ödemek zorunda kalacağı meblağın depo edilmesini isteme yetkisinin, söz konusu alacağın mevcut olduğunu göstermediği gibi, istenebilir olduğunu da göstermediğini (Yargıtay İçtihatları Birleştirme Hukuk Genel Kurulunun, 27.12.2017 tarih, 2016/1 E., 2017/6 K. sayılı kararı) Genel kredi sözleşmesinin anılan bu maddelerinde ve diğer maddelerinde kefilin, bankanın yasal çek yükümlülük bedelleri riskini de (gayrı nakdi kredi rizki) ayrıca taahhüt ettiğine, kefilin bu gayrı nakdi kredi rizkinden de sorumlu olduğuna ilişkin kayıt bulunup bulunmadığı hususlarında, Yargıtay yerleşik kararları doğrultusunda kefilin gayri nakdi kredi risklerinden de sorumlu olması için imzalanan kefalet sözleşmesinde bu hususun açıkça yer alması gerektiğini (Yargıtay 19....
zorunlu olduğunu, banka ile müşterisi arasında yapılan teminat mektubu veya çek hesabı açma sözleşmelerinde banka lehine risk gerçekleşmeden teminat mektubu bedeli veya karşılıksız çek bedelinden bankanın ödemek zorunda kalacağı meblağın depo edilmesini isteme yetkisinin, söz konusu alacağın mevcut olduğunu göstermediği gibi, istenebilir olduğunu da göstermediğini (Yargıtay İçtihatları Birleştirme Hukuk Genel Kurulunun, 27.12.2017 tarih, 2016/1 E., 2017/6 K. sayılı kararı) Genel kredi sözleşmesinin anılan bu maddelerinde ve diğer maddelerinde kefilin, bankanın yasal çek yükümlülük bedelleri riskini de (gayrı nakdi kredi rizki) ayrıca taahhüt ettiğine, kefilin bu gayrı nakdi kredi rizkinden de sorumlu olduğuna ilişkin kayıt bulunup bulunmadığı hususlarında, Yargıtay yerleşik kararları doğrultusunda kefilin gayri nakdi kredi risklerinden de sorumlu olması için imzalanan kefalet sözleşmesinde bu hususun açıkça yer alması gerektiğini (Yargıtay 19....
Bu sebeple iki taşıt kredisi yönünden takibin aynen devamına karar verilmiştir. b- Çekler sebebiyle istenen depo talebi yönünden; Asıl borçlu --- tarihinde iflas etmiştir.------ İflas tarihinden önce ibraz edilip de karşılıksız çıkan çekler hariç diğer çekler yönünden yasal ibraz süresi geçtikten sonra, banka için riskin ortadan kalacağı açıktır. ---- bu yöndedir. Bu bakımdan --- adet çek yaprağı için istenen --- --depo talebi yönünden itirazın iptali talebi isabetli değildir. Ancak, bunlardan sadece bir adet çek ----- tarihinde ibraz edilmiş, sorumluluk bedeli ödenmiştir. Bu çek yönünden bankanın talebi haklıdır. Son bilirkişi bu çek sebebiyle bankanın yeni bir takip yapması gerektiğini, mevcut takiple bunun istenemeyeceğini belirtmişse de; takip talebinde açıkça gayri nakdi risklerin takip sırasında nakde dönüşmesi halinde bankaca ödenen tutarın --- oranında temerrüt faizi ile isteneceği yazılıdır. Söz konusu çek de ---- sonra ibraz edilmiştir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taraflar arasında akdedilen sözleşmelerde kefillerin çek yaprakları yasal yükümlülük tutarının depo talebinden sorumlu alacaklarına dair açık bir hüküm bulunmadığı, bu nedenle depo talebine konu edilen gayrinakdi riskten davalı kefillerin sorumluluklarının bulunmadığı, davalı ...'...
Bu nedenle, davacı bankanın artık davalı şirketin yedinde bulunduğunu ileri sürdüğü çek yaprakları için depo talebi yetkisinin ve hakkının bulunmadığı için, gayri nakdi alacak (depo talebi) için açılan itirazın iptali davasının reddine karar verilmiştir. Davacı banka tarafından, garanti tutarı kapsamında ödenen ve nakdi alacağa konu edilen çek yapraklarının incelenmesinde, 2017 yılında piyasada geçerli kabul edilebilecek, takas odasında işlem görebilecek bir basılı kıymete sahip olmamasına karşın davacı bankanın ... Şb.ce, davalı şirkete 03.03.1998 ve 05.06.1998 tarihlerinde teslim kaydı yapılan çeklerin karşılıksız işleme tabi tutularak, hamil sıfatıyla çek yapraklarını ibraz eden ... Gıda Sanayi ve Tic. A.Ş ye 09.11.2017 tarihinde ...-... numaraları havi 25 adet x 815,00 TL=20.375,00 TL ve 15.11.2017 tarihinde ...-... numaraları havi 25 adet x 815,00 TL= 20.375,00 TL olmak üzere toplam 40.750,00 TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır....
müşteride olduğu bilgisinin yer aldığı, bilirkişi raporunda da söz konusu beş adet çekin davacı tarafından davalı asıl borçlu şirkete verildiği ve bankaya iade edilmediğinin, ayrıca genel kredi sözleşmesinde davacı bankanın, davalı asıl borçlu şirketten gayri nakdi çek taahhüt bedelini talep edebileceğine dair bir düzenleme olmadığından davacının, asıl borçlu şirketten depo talebinde bulunamayacağının, davalı kefil şirketlerin depo bedelinden sorumlu tutulabileceklerinin ancak 678 sayılı KHK'nın 37/2 maddesinin buna engel teşkil ettiğinin, ayrıca kefalet sözleşmesinde davalı kefillerin çek depo bedelinden sorumlu tutulacaklarına dair açık hüküm olmadığının, davalı kefil ...'...
Davaya konu genel kredi sözleşmesinde çek sorumluluk bedellerinin kefillerden depo edilmesinin talep edileceği yönünde açık hüküm bulunmadığından, bu yöndeki talebin reddine karar verilmesi gerekirken kabul kararı verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin öteki temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte belirtilen sebeplerle hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 24/05/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
