Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713/2 nci maddesinde düzenlenen gaiplik hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. Tapulu bir taşınmazın veya tapuda kayıtlı bir payın kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün değildir. Ancak, Kanunun açıkça izin verdiği ve düzenlediği ayrık durumlarda tapulu bir yerin veya tapuda kayıtlı bir payın koşulları oluştuğu takdirde kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün olabilir. Kanunun açıkça izin verdiği hallerden biri de 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713/2 nci maddesindeki düzenlemelerdir....
Kural olarak geçersiz sözleşmeye dayalı taşınmaz alım satımlarında herkes verdiğini geri alır. 07.06.1939 tarih 1936/31 Esas, 1939/47 Karar sayılı Yargıtay İçtihatı Birleştirme Kararı ile 10.07.1940 tarih ve 2/77 sayılı Yargıtay İçtihatı Birleştirme Kararı buna imkan tanımaktadır. Sözü edilen İçtihatı Birleştirme Kararları uyarınca davacı ancak harici satış bedelinin tahsiline karar verilmesini isteyebilir. Taşınmazın dava tarihindeki gerçek bedelinin tahsilini isteme olanağı bulunmamaktadır. Harici satış bedelinin denkleştirici adalet ilkesi gözönünde tutularak satış tarihinden dava tarihine kadar güncelleştirilmek suretiyle hüküm altına alınması olanaklıdır. Davalı ... yukarıda açıklandığı üzere 12.05.2009 tarihli yargılama oturumunda davacı ve yakın murisi arasında geçersiz de olsa bir satış sözleşmesi bulunduğunu ve yakın murisinin bu satış sözleşmesi nedeniyle 2.250,00 TL satış bedeli aldığını kabul etmiş olup bu kabul dosya içeriği ile de doğrulanmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, GAİPLİK Taraflar arasında görülen tapu iptal, tescil ve gaiplik davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar taraflarca yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in oru okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, 5737 Sayılı Yasa'nın 17. mddesine dayalı gaiplik kararı verilmek suretiyle tapu iptal ve vakıf adına tescil isteklerine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Dosya içeriği ve toplanan delillerden çekişme konusu ahşap ev vasıflı ... ada ... parsel sayılı taşınmazın 4/40'ar paylarla ..., ..., ..., 1/40'ar paylarla ..., ... 1/40 payın da ... ve ... adlarına kayıtlı olduğu, taşınmazın tapu kaydında ... Vakfından icareli şerhi bulunduğu anlaşılmaktadır....
GAİPLİK KARARIKAZANDIRICI ZAMANAŞIMI ZİLYETLİĞİTAPU İPTALİ VE TESCİL 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 713 ] "İçtihat Metni" Fatma ve müşterekleri ile Hazine aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının reddine dair (İstanbul Beşinci Asliye Hukuk Hakimliği)'nden verilen 19.12.2006 gün ve 85/328 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği düşünüldü: Davacılar vekili, 565 ada 10 parselin Şerif oğlu Ahmet adına bulunan 3/6 paya ait tapu kaydının TMK'nın 713/2. maddesi gereğince iptali ile vekil edenleri adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı Hazine vekili, tapulu taşınmazın zilyetlikle kazanılamayacağını, daha önce açılan davalar olduğunu açıklayarak davanın reddini savunmuştur....
KARAR Davacı vekili, tarafların 894 ada 4 parsel sayılı taşınmazın hissadarları olduklarını, taşınmazın imar uygulaması sonucu 894 adada muhtelif parsellere ifraz gördüğünü, davalılar tarafından davacı ile dava dışı diğer paydaşlar aleyhine ortaklığın giderilmesi için dava açıldığını ve mahkemece ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verildiğini, satış işlemlerine Kartal 1.Sulh Hukuk Mahkemesinin 1987/17 sayılı satış dosyası ile başlandığını, satış aşamasında taraflar arasında düzenlenen 22.8.1988 tarihli sözleşme ile müvekkilinin davalıların taşınmazdaki hisselerini 20.000.000 TL ye satın aldığını, satış bedelinin 10.000.000 TL sini peşin bakiyesini belirlenen tarihlerde ödediğini, satış bedelini alan davalıların arsanın kullanımını davacı ve dava dışı diğer paydaşlara bıraktığını, ayrıca tapuda kati satış ve ferağları yapmak üzerede 29.3.1989 ve 30.3.1989 tarihli vekaletnameleri verdiklerini, ancak tapu işlemleri yapılmadan davalıların 15.5.2006 tarihli azilname ile müvekkilini...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK VE TESCİL Taraflar arasında birleştirilerek görülen davalarda; Davacı-karşı davalı hazine; 539 ada 14 parsel sayılı taşınmaz maliklerinin gaipliği nedeniyle İstanbul defterdarının kayyım olarak atandığını, kayyımla idarenin 10 yılı doldurduğunu ileri sürerek gaiplik ve hazine adına tescil isteğinde bulunmuştur. Birleşen davanın davacısı, çekişmeli taşınmazın vakıf malı olduğunu mahlulen vakfına dönmesi geretiğini ileri sürerek gaiplik ve vakfı adına tescil isteğinde bulunmuştur. Davalı ...; birleşen davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, dava konusu taşınmazın vakıf malı olduğu ,mutasarrıfının mirasçısız ölümü durumunda mahlulen vakfına döneceği gerekçesiyle, hazinenin tescil isteminin reddine vakıflar idaresinin tescil isteminin kabulüne, her iki davacınında gaiplik isteklerinin kabulüne karar verilmiştir....
Başka bir deyişle, denkleştirici adalet kuralı gereğince iadeye karar verilirken, satış bedeli olarak verilen paranın alım gücünün, ifanın imkansız hale geldiği tarihteki alım gücüne uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Mahkemece; ödenen satış bedelinin, ifanın imkansız hale geldiği tarih itibariyle (çeşitli ekonomik etkenlerin TEFE-TÜFE artış oranları, altın ve döviz kurlarındaki artışlar, memur maaş ve işçi ücretlerindeki artışlar, faiz ve benzeri ekonomik göstergelerin ortalamaları alınmak suretiyle) ulaşacağı alım gücü, yukarıda açıklanan ilke ve esaslar çerçevesinde, uzman bilirkişi heyetinden denetime elverişli rapor alınmak suretiyle belirlenmeli; bu yolla belirlenecek miktara hükmedilmelidir....
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; dava konusu 1096 ada 3 ve 4 parsel sayılı taşınmazların paylı mülkiyet üzere gaipliğine karar verilmesi istenen ... ve dava dışı ... oğlu ... adlarına kayıtlı iken, paydaş ....'in mirasçılarının açtığı ortaklığın giderilmesi davası sırasında paydaş ....'in soyismi, kimliği, adresi ve mirasçıları tespit edilemediğinden ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2000/80 esas ve 2000/656 karar sayılı ortaklığın giderilmesi davasında hak ve menfaatlerinin korunması için ... İlçe Malmüdürünün kayyım tayin edildiği ve anılan taşınmazlarda ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilip 2001/13 sayılı satış dosyasında satışın gerçekleştiği, gaipliğine karar verilmesi istenen ...'e isabet eden bedelin de banka hesabına yatırıldığı anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK, İPTAL VE TESCİL Taraflar arasında görülen gaiplik, iptal ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun(TMK) 588. maddesine dayalı gaiplik ve tapu iptali-tescil isteklerine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Gerçekten de; TMK'nın 588.maddesinde; “ -Sağ olup olmadığı bilinmeyen bir kimsenin malvarlığı veya ona düşen miras payı on yıl resmen yönetilirse ya da malvarlığı böyle yönetilenin yüz yaşını dolduracağı süre geçerse, Hazinenin istemi üzerine o kimsenin gaipliğine karar verilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ: SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki gaiplik kararı verilmesi istemine ilişkin davada Silivri 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ve Silivri Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, uzun süredir haber alınamayan ... hakkında gaiplik kararı verilmesi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, 6100 sayılı HMK.nun 382/2-4 maddesinde gaiplik kararı verilmesine ilişkin davanın çekişmesiz yargı işi olarak düzenlendiği ve Sulh Hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
