Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davanın davacı Vakıflar İdaresi tarafından hasımsız olarak açıldığı, çekişme konusu 23198 parsel sayılı taşınmazın 1/48 payının Mari Jozefin Toray adına kayıtlı olduğu, taşınmazın Sultan Beyazıt Vakfından Mukataalı olduğu ileri sürülerek gaiplik kararı verilmek suretiyle anılan payın vakfı adına tescilinin talep edildiği, Hazine vekilinin 24.04.2013 tarihli dilekçesi ile taşınmazdaki payın son mirasçı sıfatıyla Hazine adına tescili gerektiğini ileri sürerek müdahale talebinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere, 6100 Sayılı HMK’nun 26/1. Maddesinde; “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.” hükmüne yer verilmiş, aynı yasanın 297/2....
Maddesi gereğince gaiplik isteğinde bulunulduğu gözetilerek gaiplik talebi konusunda anılan madde hükümleri gereğince değerlendirme yapılması gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve yeniden hüküm kurulmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM :YUKARIDA AÇIKLANAN GEREKÇELERLE 1- Davacı hazinenin istinaf talebinin KABULÜ ile, Manisa 2....
Maddesine Dayalı Gaiplik Ve Mirasın Devlete Geçmesi Kararı Verilmesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. K A R A R Dava dilekçesinde; gaipliği istenilene ait taşınmaza Ankara Defterdarının yönetim kayyımı atandığı, 10 yıldan fazla süredir taşınmazın kayyım tarafından yönetildiği ileri sürülerek taşınmaz maliki ... oğlu ... Bey'in gaipliğine, taşınmazın kamulaştırılması neticesinde banka hesabına yatırılan kamulaştırma bedelinin Hazine'ye intikali istenmiştir. Mahkemece, ... oğlu ... Bey'in gaipliğine, malvarlığının intikali yönünden davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Hal böyle olunca, yöntemine uygun biçimde kayyım'ın davada yer almasının sağlanması, işin esasının incelenmesi, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması doğru değildir.” gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece önceki kararda direnilmesi üzerine Hukuk Genel Kurulunca “...Görüldüğü üzere davacı Hazine vekilince, HMK 382/2-a-4 maddesi uyarınca çekişmesiz yargı işi olan gaiplik istemi yanında, gaibin mal varlığının da hazineye devri isteminde de bulunulmuş olup bu istem TMK'nun 588. maddesi kapsamında kalmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK NEDENİYLE HAZİNE ADINA TESCİL Taraflar arasında görülen gaiplik nedeniyle Hazine adına tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, gaiplik nedeniyle hazine adına tescil isteğine ilişkindir. Davacı vekili, ... 1....
Hukuk Dairesince; davanın kabulü kararının kaldırıldığı ve hukuki yarar yokluğundan davanın usulden reddine kesin olarak karar verildiği, bu kararın gerekçesinde işbu davada gaiplik kararının kaldırılmasına karar verildiğine değinildiği, gaiplik kararının kaldırılması hususunun resen gözetilebileceği, davacıların dava konusu taşınmazda paydaş olan ... kızı ..., ... oğlu ... ve ...'in mirasçıları oldukları, söz konusu taşınmazdan yol geçtiği ve kamuya tahsis edildiği, bu nedenle tapu iptali ve tescilin mümkün olmadığı gerekçesiyle ... kızı ..., ... oğlu ... ve ... hakkındaki gaiplik kararının kaldırılmasına ve tazminat talebi yönünden davanın kabulüne karar verilmiş, bu kararın davalı Hazine vekili tarafından istinafı üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince; 6100 sayılı HMK’nin 353/1-b-1 maddesi uyarınca, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir....
Ne var ki, yitik oldukları ileri sürülen ve haklarında gaiplik kararı verilmesi istenilen dava konusu taşınmazın diğer kayıt malikleri hakkında gaiplik kararı verilmesine esas teşkil edecek biçimde yeterli araştırma yapıldığını söyleyebilme olanağı yoktur. Adı geçenlerin, nüfus kayıtları getirtilmemiş, idari soruşturma yapılmamış, mirasçılarının bulunup bulunmadığı ortaya çıkarılmamıştır. Hal böyle olunca, hakkında gaiplik kararı verilmesi istenilen Hüseyin Orhan Kırımlıoğlu dışındaki kişiler hakkında hükme yetirli araştırma, inceleme ve soruşturma yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, noksan tahkikatla yetinilerek hüküm kurulması doğru değildir.'' gerekçesi ile bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi .. .. raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK - TAPU İPTALİ VE TESCİL Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava, Hazine tarafından açılan gaiplik ve buna bağlı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinafı üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince, istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 02/07/2021 tarihli ve 211 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 09.07.2021 gün 31536 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca hazine tarafından açılan, 4721 sayılı TMK'nın 588. maddesine dayalı gaiplik ve buna bağlı tapu iptal ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararların temyiz incelemesi Yargıtay Yüksek 7. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır....
Bu durumlardan herhangi birinin varlığı gaiplik kararı için ilk şarttır. Bu hallerden birinin gerçekleşmesi tek başına gaipliğe karar vermek için yeterli değildir. Ayrıca TMK'nin 33/1. maddesine göre, "Gaiplik kararının istenebilmesi için, ölüm tehlikesinin üzerinden en az bir yıl veya son haber tarihinin üzerinden en az beş yıl geçmiş olması gerekir." Yukarıdaki şartlar gerçekleştiğinde, gaiplik kararının verilmesini, kaybolan kimsenin kanuni ve atanmış mirasçıları ve lehlerine vasiyet yapılmış kimseler talep edebilir. Ayrıca, gaip yüzünden mirastan mahrum kalanlar, alacaklılar ve Hazine de gaiplik kararı verilmesini isteyebilir. Yargıtay 8....
Mahkemece, gaipliğine karar verilmesi istenen kişinin son ikametgahı mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle verilen yetkisizlik kararı Dairece, "… Ne var ki, TMK'nın 588. maddesinden kaynaklanan davaların taşınmazın aynına (mal varlığına) yönelik olduğu gözetildiğinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 2. maddesi kapsamında kaldığı ve görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu tartışmasızdır. Hal böyle olunca, görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir... " gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılamada, gaiplik istemi yönünden tefrik edilen dava birleştirilmek suretiyle hakkında gaiplik kararı istenen kayıt malikinin 04.06.1983 tarihinde öldüğü, 4721 sayılı TMK'nın 588. maddesinde öngörülen şartların gerçekleşmediği gerekçesiyle asıl ve birleştirilen davanın reddine karar verilmiştir....
