Faydalı model sahibinin 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı nedeniyle faydalı modelin hükümsüzlüğü, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından istenebilir. (3) Faydalı modelin hükümsüzlüğü davası, faydalı modelin koruma süresince veya hakkın sona ermesini izleyen beş yıl içinde, sicile faydalı model sahibi olarak kayıtlı kişiye karşı açılabilir. Sicilde hak sahibi olarak görülen kişilerin davaya katılabilmelerini sağlamak için bu kişilere ayrıca tebligat yapılır. (4) Faydalı model sahibinin, 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir. Bu durumda, 110 uncu madde hükümleri uygulanır. (5) Hükümsüzlük nedenleri faydalı modelin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, faydalı modelin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiş olup, hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır....
Somut olayda, yukarıda anılı ilkeler çerçevesinde yapılan değerlendirmede, davaya konu .... numaralı faydalı modelin 1 adet bağımsız, 4 adet bağımlı isteme sahip olduğu, yenilik kırıcı olarak sunulan 15/02/2006 yayın tarihli D1 belgesi ile davalıya ait faydalı modelin istemlerinin karşılaştırmasında söz konusu belgenin faydalı modelin bağımsız istemindeki tüm unsurları içerdiği, tarifnamede 20'lik pim ölçüsünün seçilip, D1 belgesinde pim ölçüsünün belirtilmemesinin ise, faydalı model belgesinde 20'lik pim ölçüsünün seçilme sebebinin gösterilmemesi ve pim boyutunun ürünün performansını değiştirip, etkilemeyeceği gerekçeleri ile yenilik değerlendirmesinde dikkate alınmadığı, bağımlı istemlerin ise ana istemde belirtilen unsurların tek tek yeniden ve sadece işlevleri ile tekrar yazılmasından ibaret olmaları sebebiyle yenilik unsuru içermedikleri ve faydalı modelin hükümsüzlük koşulunun oluştuğu anlaşılmıştır....
, bahsi geçen iki faydalı modelin başvuru kabul tarihleri karşılaştırıldığında davacı firmanın bildirdiği faydalı modelin kabul tarihinin daha önce olduğu gerekçesiyle dava konusu ... başvuru numaralı faydalı modelin tescilinin hükümsüzlüğüne, karar verilmiştir....
kabulü ile davalı adına kayıtlı 2004/00972 faydalı modelin 1. ve 2. numaralı istemlerin hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine, davacının ürünlerinin davalı faydalı model hakkına tecavüz de bulunmadığının tespiti talebinin reddine karar verilmiştir....
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın haksız ve yersiz olduğunu, faydalı modelin usulüne uygun tescillendiğini, ileri sürerek davanın reddini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI : Mahkemece; yapılan yargılama, toplanan deliller ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; "...buna göre faydalı model, mevcut teknik bilgiye bir yenilik getirmemiş, onu tekrarlamıştır, diğer deyimle başvuru tarihi itibariyle, faydalı modelin tescil şartları mevcut değildir... " gerekçesiyle davanın KABULÜNE, davalı adına kayıtlı 2015/15642 nolu faydalı modelin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, 2014/15642 nolu faydalı modelin kaydına konulan ihtiyati tedbirin karar kesinleşinceye kadar devamına karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; sayın yerel mahkemenin eksik incelemeler içeren bilirkişi raporunu dayanak alarak vermiş olduğu kararın eksik ve hatalı olduğunu beyanla, kararın kaldırılmasını talep etmiştir....
modelin yenilik kriterine haiz olmadığını, davalının faydalı modelinin müvekkili tarafından 11.11.2004 tarihinde tescili yapılan faydalı modelin tüm unsurlarını taşıdığını ayrıca, davalı adına tescilli faydalı model konusu buluşun çok benzerinin Çin'li bir şirket olan dava dışı GİA tarafından davalının başvuru tarihinden çok önce patent tescil belgesi alınmış olup, anılan şirket tarafından uzun süredir satıldığını ileri sürerek, davalı adına 2009/08160 numara ile tescilli faydalı modelin yenilik şartını karşılamadığının tespitine, hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiş, karşı davanın ise reddini istemiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Asıl dava faydalı modelin hükümsüzlüğü, birleşen dava ise faydalı modele tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, men'i ve ref'i ile maddi ve manevi tazminat davasıdır HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf incelemesi, istinafa başvuran tarafın istinaf başvuru dilekçesinde bildirdiği sebeplerle ve kamu düzeniyle sınırlı olarak yapılmıştır....
SMK'nın 142., 85. maddeleri uyarınca faydalı model kapsamındaki istemler, hak sahibinin izni olmadıkça kullanılamaz. Aksine eylemler SMK'nın 85, 141. maddeleri uyarınca hakka tecavüz oluşturmaktadır. Bununla birlikte, faydalı modelin SMK 142. maddesinin atıf yaptığı 83. maddesinde yazılı şartları taşımaması halinde hükümsüzlüğü 144. maddeye göre talep edilebilmektedir. Faydalı modele tecavüz dava edildiği, davalı tarafından da faydalı modelin hükümsüzlüğü dava edildiğinde iki davanın birlikte görülmesi gerekmektedir. Öncelikle faydalı modelin hukuka uygun olup olmadığı tespit edilecektir. Buna bağlı olarak ileri sürülen tecavüz eylemi değerlendirilecektir. Faydalı modele tecavüz davasına dayanak oluşturan 2012/05990 nolu belge ..... firması tarafından Türk Patent ve Marka Kurumunda 22/05/2012 tarihinden itibaren korunmak üzere tescillenmiştir. Faydalı modelin bu tarih itibariyle tekniğin bilinen durumuna göre yeni olması şartı aranmaktadır....
Davalı ... vekili, dava konusu faydalı modelin tescil için gerekli şartları taşıdığını, davacının kötüniyetli olduğunu ve delil olarak ileri sürülen hususların faydalı modelin hükümsüzlüğünü gerektirecek unsurları ihtiva etmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Diğer davalı, dava konusu faydalı modelin yeni olup, davacının da kötüniyetli olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir....
