"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Karşılıklı Boşanma-Eşin Tasarruf Yetkisinin Sınırlandırılması KARAR DÜZELTME İSTEYEN :... Yukarıda tarihi, konusu ve tarafları gösterilen hükmün; onanmasına dair Dairemizin 12.05.2014 gün ve 483-10938 sayılı ilamıyla ilgili karar düzeltme isteminde bulunulmakla, evrak okundu, gereği düşünüldü; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 1.10.2011 tarihinde yürürlüğe girmiş ise de, bu Kanuna 6217 sayılı Kanunla ilave edilen geçici 3. maddenin (1.) bendinde, Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihine kadar, 1086 sayılı Kanunun kanun yollarına ilişkin hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı hükme bağlandığından, karar düzeltme talebinin incelenmesi gerekmiştir....
Davacının Türk Medeni Kanununun 199. maddesinde düzenlenen, davalı eşin tasarruf yetkisinin sınırlandırılmasına dayalı bir davası bulunmamaktadır. Yargılama aşamasında bu konuda usulüne uygun bir ıslah da yapılmamıştır. Hâkim taleple bağlı olup, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez (HMK m. 26/1). Mahkemece davada, toplanan delillere göre Türk Medeni Kanununun 194. maddesindeki aile konutu şerhi konulması isteği koşullarının gerçekleşmiş olup olmadığı değerlendirilip, sonucu uyarınca bir karar verilmesi gerekirken; davanın yanlış nitelendirilmesi suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir,....” gerekçesiyle karar bozulmuştur. Direnme Kararı: 9. Ankara 7. Aile Mahkemesinin 23.06.2016 tarihli ve 2016/385 E., 2016/657 K....
Temyiz Sebepleri Davalı vekili, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek özetle, davacı tarafça taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulduğunu ve ilaveten boşanma ve mal rejimi davası dosyasından da yeterli hukuki himaye sağladığını, tasarruf yetkisinin zaten sınırlandırıldığını, Bölge Adliye Mahkemesince taşınmazın tekrardan ve bununla da yetinilmeyip ilaveten taşınır üzerine de tasarruf yetkisinin sınırlandırılması kararı verilmesinin usule, yasalara ve içtihatlara aykırılık oluşturduğunu, maktadır, derdest davada davacının hukuki yararı bulunmadığını belirterek hükmün tamamı yönünden kararın bozulmasına ve tedbir şerhlerinin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, tasarruf yetkisinin sınırlanması kararının verilmesi şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır. 2....
Ancak,eşin aile konutuyla ilgili tasarruf işlemi,açık rızası alınmayan eş bakımından “yolsuz tescil” niteliğinde olacağından;daha sonra eşle işleme girişen kimseden ayni hak iktisap eden kimse olursa,bu kişi TMK.1023.maddesindeki iyiniyet karinesinden yararlanabilecektir....
Kişilere satışının önlenmesi için tedbir konulmasına, davalı eşin M.K 199 ve ilgili maddelerince tüm tasarruf yetkesinin sınırlandırılmasını talep ve dava etmiştir. Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından açılan haksız ve yasal dayanaktan yoksun boşanma davasının ve diğer tüm taleplerinin reddi ile 05/03/2021 tarihli ara karar ile bankalar, menkul ve gayrimenkuller üzerine konulan tedbirlerin kaldırılmasını talep etmiştir....
Kişilere satışının önlenmesi için tedbir konulmasına, davalı eşin M.K 199 ve ilgili maddelerince tüm tasarruf yetkesinin sınırlandırılmasını talep ve dava etmiştir. Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından açılan haksız ve yasal dayanaktan yoksun boşanma davasının ve diğer tüm taleplerinin reddi ile 05/03/2021 tarihli ara karar ile bankalar, menkul ve gayrimenkuller üzerine konulan tedbirlerin kaldırılmasını talep etmiştir....
Mahkemece; "Dava, TMK 199/1 kapsamında davalının tasarruflarının kısıtlanması ile TMK 196 kapsamında ailenin geçimi için davalının yapacağı parasal katkının belirlenmesi talebine ilişkindir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Tasarruf Yetkisinin Kısıtlanması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Feragat ve kabul, 6100 sayılı Kanun'un 307 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir....
Mahkemece; "Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;dava TMK'nun 199.maddesi gereğince açılan tasarruf yetkisinin sınırlandırılması davasıdır. Ailenin ekonomik varlığının korunması veya evlilik birliğinden doğan mali bir yükümlülüğün yerine getirilmesi gerektirdiği ölçüde,eşlerden birinin istemi üzerine hakim, belirleyeceği malvarlığı değerleriyle ilgili tasarrufların ancak onun rızasıyla yapılabileceğine karar verilebilir. Bilindiği üzere her eş,yasal sınırlar içerisinde kişisel malları ile edinilmiş mallarını yönetme,bunlardan yararlanma ve bunlar üzerinde tasarrufta bulunma hakkına sahiptir. Ancak eşlerden herhangi birinin borçlarını ödeyemez duruma gelmesi,ödeyemeyeceği miktarda kredi alması,borçlanması, malvarlığını yönetmede yetersiz kalması, malvarlığının süratle azalması hallerinden herhangi birinin varlığı sübut bulursa, hakim, bu durumda olan eşin tasarruf yetkisinin sınırlandırılmasına karar verebilecektir....
Sonra, her bir eşin alışkanlıkları, ekonomik ve sosyal statüleri gözetilerek, kişisel harcamaları ile ayrıca kocanın 743 sayılı TKM'nin 152. maddesi gereğince evi geçindirme yükümlülüğü nedeniyle yapabileceği harcama, eşlerin kendi gelirlerinden düşülerek, gerçekleştirebilecekleri tasarruf miktarları ayrı ayrı tespit edilmeli, daha sonra her eşin tasarruf miktarının, birlikte yaptıkları toplam tasarruf miktarı içerisindeki oranı belirlenmelidir. Her bir eşin bulunan bu tasarruf oranı, çalışmaları karşılığı elde ettikleri gelirleriyle malın alımına yaptıkları katkı oranı olarak kabul edilerek, tasfiyeye konu malın dava tarihi itibariyle belirlenecek sürüm (rayiç) değeri ile çarpılmak suretiyle katkı payı alacak miktarları hesaplanır. Yukarıdaki değer tespiti, belirleme ve hesaplamaların yapılabilmesi gerek görülürse konusunun uzmanı bilirkişi veya bilirkişilerden de yardım alınmalıdır....
