Başka bir anlatımla Türk Hukukuna göre evlilik, Türk Mahkemesinden verilen boşanma kararı, yabancı mahkemeden verilen boşanma kararının tanıma-tenfizi kararı, Türk Mahkemesinden verilen evliliğin iptali kararı, ölüm ve benzeri sebeplerle sonlanmışsa bu hukuki olayların öncesinde verilerek kesinleşen yabancı mahkeme boşanma kararının tanıma-tenfizi istenemez. Bilindiği üzere boşanma hükmünün tanınması yabancı mahkeme kararının kesin hüküm kuvvetinin ülkemizde kabulü anlamına gelmekte ise de yabancı mahkemeden verilen boşanma kararı aynı zamanda bir eda kararını da içermekte ise örneğin yabancı mahkeme kararında tazminat veya nafakaya da hükmedilmişse kararın eda bölümü için tenfiz şartlarının varlığı aranacaktır. Tenfizi istenilen yabancı mahkeme kararı Türk mahkemesinden verilen başka bir karar ile “bağdaşmayacak” nitelikte olması ret sebebi midir? Evet ret sebebidir....

Mahkemece, davacı erkek tarafından açılan boşanma davasının reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiş ve Dairemizin 05.12.2016 tarihli ilamı ile davacı erkeğin karar tarihinden sonra öldüğü,evliliğin ölümle sona erdiği,davanın konusuz kaldığı ve husus gözetilerek bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar verilmiş, ölü davacı erkek mirasçısının davaya kusur yönünden devam etme isteğine (TMK m.181) ilişkin dilekçesi temyiz incelemesinden sonra dosyaya bırakıldığı için bu istek hakkında Dairemizce bir değerlendirme yapılmamıştır.Açıklanan sebeple mirasçının karar düzeltme talebinin kabulüne,hükmün davacı erkek mirasçısı tarafından kusur tespiti bakımından davaya devam edilmek üzere de bozulmasına karar vermek gerekmiştir....

Aynı kanunun 225/2. maddesine göre de; evliliğin boşanma ile sona ermesinde mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarihte sona erer. Somut olayda; 14.12.1988 tarihinde evlenen eşler arasındaki mal rejimi, 4721 sayılı TMK.nun yürürlüğe girdiği tarihten sonra açılan boşanma davasıyla 07.02.2002 tarihinde sona ermiştir. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4. maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere aile hukukundan (TMK.nun m.118-395) kaynaklanan bütün davaların Aile Mahkemesinde bakılacağını hükme bağlamıştır. Az yukarıda belirtilen kanun maddeleri uyarınca, mal rejiminin sona erdiği tarihte 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu yürürlükte bulunduğundan görülmekte olan davada Aile Mahkemesi görevlidir. Görev kamu düzeniyle ilgili olduğundan mahkemece yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir....

Boşanma sonucu, davacı yararına aylık 325 TL. yoksulluk nafakası 10.000 TL. maddi, 10.000 TL. manevi tazminat hükmedilmiştir. Boşanma gerekçesi davalı kocanın cinsel birleşmeden kaçınması ve ilişkiyi gerçekleştirememesi olarak kabul edilmiştir. Davacı kadının hala bakire olduğu anlaşılmaktadır. Tarafların belirlenen bu ekonomik/sosyal durumu, davalının kusuru, evliliğin çok kısa sürmesi karşısında; davalı lehine hükmedilen yoksulluk nafakası, maddi ve manevi tazminat miktarı; orantısız ve fazladır. Temyiz edilen hükmün yoksulluk nafakası, maddi ve manevi tazminatın fazla olduğu gerekçesiyle bozulması gerektiğini düşünüyorum....

Türk Medeni Kanununun 199. maddesi, “evliliğin genel hükümleri” içinde yer alır ve evlilik devam ettiği sürece uygulanabilecek olan bir hükümdür. Bu düzenleme, geçici nitelikte bir ihtiyati tedbir değil, ailenin ekonomik varlığının korunması veya evlilik birliğinden doğan mali yükümlülüğün gerektirdiği ölçüde birliği korumaya yönelik bir davadır. Evliliğin sona ermesinden sonra bu hükmün uygulanması imkanı kalmaz. Maddenin gerekçesinde yer alan “...çoğu olaylarda, ayrılık veya boşanmaya kararlı olan koca, sırf kadına nafaka ve tazminat ödememek için mevcut mallarını başkalarına devretme yoluna gitmekte, nafaka yada tazminat hükmü alan kadın, kocadan icra yoluyla her hangi bir tahsilat yapamamaktadır....

Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı 1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı- davalı erkek vekili tarafından öncelikle evliliğin nispi butlan nedeniyle iptaline, bu mümkün görülmez ise erkeğin tazminat taleplerinin kabulü ile kusur belirlemesi ve kadının davasının reddine karar verilmesi istemiyle, davalı-davacı kadın vekili tarafından ise erkeğin davasının reddi, kadının davasının tümü ile kabulü gerektiği istemiyle istinaf yoluna başvurulmuştur. 2.Bölge Adliye Mahkemesinin 01.11.2022 tarih ve 2022/3001 Esas, 2022/2350 Karar sayılı kararı ile; boşanma davalarının tefrik edilerek erkeğin açtığı nisbi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının sonucu beklendikten sonra boşanma davaları hakkında olumlu ya da olumsuz karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın kaldırılarak dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. C....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Boşanma-Evliliğin İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hükmün temyizen mürafaa icrası suretiyle tetkiki istenilmekle duruşma için tayin olunan bugün temyiz eden davacı vekili Av. ... geldi. Karşı taraf davalı tebligata rağmen gelmedi. Gelenin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Bugün dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü....

Edinme tarihinde taraflar arasındaki boşanma davası henüz görülmektedir ve boşanma kararı 13.10.1986 tarihinde kesinleşmiştir. Taraflar 22.10.1997 tarihinde yeniden evlenmişler ve daha sonra tekrar boşanmışlardır. İlk boşanma tarihinde 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi geçerli olup; bu Kanun'da 4721 sayılı 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu'nun 225/2. maddesindeki gibi, "evliliğin boşanma sebebiyle sona erdirilmesi halinde mal rejiminin boşanma dava tarihinden geçerli olarak sona ereceği" şeklinde bir hüküm mevcut değildi. Bu nedenle, 743 sayılı Yasa döneminde yapılan evliliklerde yasal mal ayrılığı rejiminin evliliğin sona erdiği (boşanma halinde boşanma hükmünün kesinleştiği tarihte) tarih itibariyle son bulacağı sonucuna ulaşılması gerekir. Bunun sonucu olarak, dava konusu taşınmazın ilk evliliğin devamı içinde alındığı kabul edilmelidir. Bu davanın açıldığı, sırada evlilik sona erdiğinden TMK'nun 194. maddesindeki "aile konut koruması" dava mevcut değildir....

İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı süresinde verdiği istinaf dilekçesinde özetle; yetki itirazının reddi, kusur tespiti, davanın kabulü, nafaka ve tazminat takdiri yönünden kararın kaldırılmasını istemiştir. GEREKÇE : Evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki sebebine dayalı boşanma ve ferilerine ilişkin (TMK m.166/1) eldeki asıl ve karşı davada, resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf sebepleriyle sınırlı olarak (HMK md. 355) mahkememizce yapılan inceleme sonucunda; Davalının yetki itirazının reddine ilişkin istinaf talebi incelendiğinde; Türk Medeni Kanununun 168 maddesi gereğince, boşanma ve ayrılık davalarında yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. İlk derece mahkemesince davalının yetki itirazı ön sorunlar gibi incelenmiştir....

DAVA TÜRÜ : Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacının mirascıları tarafından temyiz edilerek; temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmekle; duruşma için belirlenen 26.09.2016 günü temyiz eden davacı ... ile vekili Av. ... geldiler. Karşı taraf davalı ... ve vekili gelmedi. Gelenin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Bugün dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre evliliğin ölümle sona ermiş olması sebebiyle, "Evlilik ölümle sona erdiğinden boşanma yönünden karar verilmesine yer olmadığına" yönündeki karara yönelik temyiz itirazları yersizdir. 2-Dava, 04.12.2012 tarihinde açılmış, mahkemece 09.09.2014 tarihli ilk hükümle davanın reddine karar verilmiştir....