Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporlarında taşınmazın eski hale getirilmesi için gerekli bedel ile üretim yapılamaması sebebiyle uğranılan gelir kaybı hesaplanmış ise de, zarar gören alanın değeri hakkında herhangi bir inceleme ve belirleme yapılmamıştır. Tazminat sorumluluğunun kapsamı, gerçek zarar ile sınırlı olup; zarar da, haksız eylemden önceki ve sonraki durum arasındaki farktan ibarettir. Gerçek zararın giderilmesi ilkesi cerçevesinde eski hale getirme bedeli ve gelir kaybı istenilebilir. Ancak yine aynı ilke çerçevesinde taşınmazın sürüm değeri de göz önünde tutulmalıdır. Dairemizin yerleşik uygulamalarına göre, eski hale getirme bedeli taşınmazın gerçek değerinin üzerinde ise eski hale getirme bedeline değil, gerçek değere hükmedilmesi gerekir. Mahkemece dava konusu taşınmazın, alınan bilirkişi raporlarına göre hesaplanan eski hale getirme bedeli ile gelir kaybına hükmedilmiş, zarar gören taşınmaz alanının sürüm (rayiç) değeri belirlenmemiştir....
K A R A R - Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaza yönelik müdahalenin meni, eski hale getirme ve zararın tazmini istemine ilişkindir.Mahkemece davanın kısmen kabulüne, müdahalenin men'i ve eski hale getirilmesi ile eski hale getirme bedelinin kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacılar vekilince edilmiştir.Taşınmazın ...çalışmayından kaynaklı toprak kayması sureti ile el atılan bölümünün eski hale getirilmesine karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, eski hale getirilmediği takdirde bedelinin kararın infazı sırasında belirleneceği gözetilmeksizin infazda tereddüt yaratacak şekilde eski hale getirme bedelinin tahsiline dair hüküm kurulması, Doğru değil ise de; bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden,Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 2 nolu bendinin (Eski hale getirme bedeli olan 5.439,00 TL nin dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacılara tapu kaydındaki hisseleri oranında verilmesine, fazlaya ilişkin talebin...
Yerleşik uygulama ve içtihatlara göre bir taşınmaza kamulaştırmasız el konulması halinde, müdahalenin önlenmesi talebi yanında kâl veya eski hale getirme talebi de varsa, taşınmazın niteliğine göre Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin hükümleri dikkate alınarak el konulan yerin zemin bedeli ile kâl ve eski hale getirme bedelleri ayrı ayrı tespit ettirilerek el konulan bölüm bedeli, kâl ile oluşacak zarardan veya eski hale getirme masraflarından fazla ise müdahalenin önlenmesi ve kâl kararı ile birlikte taşınmazın eski hale getirilmesine; şayet kâl ve eski hale getirme masrafları zemin bedelinden fazla ise el konulan taşınmazın zemin bedelinin davalı idareden tahsili ile el konulan bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptali ile davalı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi gerekir....
Ancak; 1)Davalı idarece el atılan taşınmazların eski hale getirilmesine karar verilirken eski hale getirme bedeli kararda gösterilmiştir. Eski hale getirme bedeli, kararın infazı sırasında belirleneceğinden infazda tereddüt yaratacak şekilde eski hale getirme bedelinin hüküm altına alınması, 2)Bozma ilamı uyarınca davalılardan ... Enerji A.Ş. hakkında açılan davanın husumetten reddine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi, Doğru değilse de; bu yanılgıların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının; a)2 nolu bendinin hükümden çıkartılmasına, yerine (Dava konusu taşınmazların davalı ... tarafından eski hale getirilmesine, zarar gören omcaların bedeli olan 14.422,28-TL’nin davalı ...’dan tahsiline) cümlesinin yazılmasına, b)3 nolu bendinin başına (Davalılardan ... Enerji A.Ş ile) kelimelerinin eklenmesine Hükmün böylece DÜZELTİLEREK ONANMASINA, davalı ...'...
Gerçek zararın giderilmesi ilkesi cerçevesinde eski hale getirme bedeli istenilebilir. Ancak yine aynı ilke cercevesinde taşınmazın sürüm değeri de göz önünde tutulmalıdır. Dairemizin yerleşik uygulamalarına göre, eski hale getirme bedeli taşınmazın gerçek değerinin üzerinde ise eski hale getirme bedeline değil, gerçek değere hükmedilmesi gerekir. Mahkemece dava konusu taşınmazın alınan bilirkişi raporuna göre hesaplanan eski hale getirme bedeline hükmedilmiş, zarar gören taşınmazın sürüm (rayiç) değeri belirlenmemiştir. Oysa, zarar gören taşınmazın sürüm (rayiç) değerinin de belirlenerek açıklanan yerleşik Daire uygulamamız kapsamında değerlendirme yapılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme ile karar verilmesi doğru değildir. Kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir....
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, dava konusu olan ... parselde kayıtlı olan meraya yapılan müdahalelerinin men'ine, muhdesatların kal'ine, 17.06.2014 tarihli ... tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda belirtilen eski hale getirme masraflarının tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Dosya içindeki 17.06.2014 tarihinde ... tarafından düzenlenen bilirkişi raporuna göre davalılardan ... tarafından 903,51 m2 meraya tecavüzde bulunulduğu ve 290,72 TL eski hale getirme bedeli hesaplandığı halde bilirkişi raporunun sonuç kısmında ...'nın ismi ve kendisinden tahsili gereken eski hale getirme bedeli belirtilmediği, bu nedenle mahkemece de bu davalıya yönelik olarak bir hüküm kurulmadığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla mahkemece davalılaradan ... hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 30.01.2006 gününde verilen dilekçe ile mer'aya elatmanın önlenmesi ve eski hale getirme bedeli istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın, elatma istemi yönünden reddine, eski hale getirme bedeli yönünden kabulüne dair verilen 06.06.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, 2603 parsel sayılı meranın ekli krokide (A), (B) ile işaretli kısımlarına davalıların el attıklarını bildirip, bu tecavüzlerinin önlenmesini ve yargılama sırasında yapılacak keşif ile belirlenecek eski hale getirme bedelininde davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir....
Şöyle ki; Taşınmaza kamulaştırmasız el atılması halinde müdahalenin önlenmesi talebi yanında eski hale getirme talebi varsa öncelikle dava konusu taşınmazın el atılan bölümünün bedeli 2942 sayılı Kamulaştırma Yasasının 11/1-f maddesi uyarınca olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri üzerinden bilimsel yolla tespiti ile dava konusu taşınmazın davalı idarece el atılan bölümünün bedeli ile eski hale getirme masraflarının karşılaştırmasının yapılarak, eski hale getirme masraflarının yer bedelinden fazla olması halinde, el konulan kısmın zemin bedelinin davalı idareden tahsili ve el konulan bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptali ile yol olarak terkinine, yer bedelinin fazla olması halinde ise el atmanın önlenmesi talebinin kabulüne ve eski hale getirme bedeli ile el atıldığı zaman taşınmaz üzerinde ürün var ise bu ürünün bedeline hükmedilmesi gerekir....
Bu nedenle, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 11/1-f maddesi uyarınca taşınmazın olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri esas alınarak değer biçilmesi için yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu ile mahallinde keşif yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, 2-Kabule göre ise; a-Dava konusu taşınmazın eski hale getirilmesine karar verilirken eski hale getirme bedeli ile el atılan yer bedeli hesaplanıp eski hale getirme bedelinin yer bedelinden az olması halinde eski hale getirilmesine şeklinde karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, b-Davalı idare harçtan muaf olduğu halde aleyhine harca hükmedilmesi, Doğru görülmemiştir. Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 21/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davacılar vekili 26.05.2016 tarihli karar duruşmasında (5.celsede) "biz her ne kadar ıslah dilekçemizde eski hale getirme bedelini tazminat olarak talep etmiş isek de dava dilekçemizdeki gibi eski hale getirme bedelinin tespitini istiyoruz, elatmanın önlenmesi ve ağaç bedellerinin tazminini istiyoruz" şeklinde açıklamada bulunmuştur....
