Eser sözleşmesinde iş sahibinin asli borcu TBK 470. maddesi çerçevesinde meydana getirilen eser karşılığında bir miktar pararın ödenmesi, yüklenicinin borcu ise eseri zamanında ve ayıpsız olarak imal ve teslim etmektir. 6098 sayılı TBK'nın 472. maddesince, işin uzmanı olan yüklenici eseri fen ve sanat kurallarına uygun yapıp teslim etmek yükümlülüğü altındadır. Tazminat borcunun doğması için temel koşul kusur olduğundan, tazminat isteyen tarafın kusursuz olması kuraldır. Yüklenicinin sözleşmenin feshi nedeniyle kâr kaybı alacağı talebinde bulunabilmesi için fesihte tamamen kusursuz olması gerekir....

Kar kaybı, müspet zarar kapsamında kaldığından ve sözleşmeyi fesh eden tarafça istenemeyeceğinden mahkemenin davacının kar yoksunluğu zararına yönelik istemin ve kanıtlanmayan tadilat giderlerine ilişkin talebin reddinde bir yanılgı yoktur. Ancak, yine menfi zarar kapsamında kalan ve davacı tarafından belgelenen 442.500.000 TL su giderine ilişkin isteğin hüküm altına alınması gerekirken bu bölüm davanın reddi bozmayı gerektirir. Bundan ayrı, hasılat kira sözleşmelerine uygulanması zorunlu ve kiralayanın borçlarını hükme bağlayan B.K.nun 272 ve devamı maddeleri uyarınca kiralananın sözleşmedeki amacına uygun olarak kiracıya teslimi ve kira süresi içerisinde bu şekilde kullanmaya hazır tutulması kiralayanın önde gelen borcudur. Somut uyuşmazlıkta, kiralanan yerde yapılacak işin gereği olarak kiralanana ait elektrik ve suyun davalı kiralayan tarafından sağlanması sözleşmenin 3.maddesinde kararlaştırılmıştır....

HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit, istirdat, alacak, tazminat istemine ilişkindir. Taraflar arasında 04.08.2017 tarihli yapım işleri tedarik sözleşmesi imzalanmış olup sözleşmenin 5. Maddesinde yapılması istenen yapım işlerinin tanımının EK1 teknik şartnamede belirtildiğinin yazılı olduğu görülmüştür. Yapım İşleri Teknik Şartnamesinde projenin kapsamı 99 Başlık besi ahır ve müştemilat inşaatı olarak belirtildiği, davacının işveren, davalının yüklenici durumunda olduğu, davacının eser sözleşmesinden kaynaklı olarak teminat senedi verdiğini iddia ettiği, yapım-inşaat imalat işlerinden kaynaklı olarak ayıp, eksik iş iddiasında bulunduğu, bu nedenle fazladan ödemede bulunduğunu ve zararının olduğunu savunduğu, davalının ise aralarındaki eser sözleşmesini kabul ettiği görülmüştür....

DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; eser sözleşmesinden kaynaklı iş sahibinin yükleniciden sözleşmenin gereği gibi yerine getirilmemesi nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. ....Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyası UYAP üzerinden getirtilerek incelendiğinde; davacı-karşı davalının .... İnş.Gıda Tur.Ltd.Şti., davalı-karşı davacının ... San.ve Tic.Ltd.Şti., asıl davanın 02/01/2018 tarihinde açılan eser sözleşmesinden kaynaklı yüklenici sahibine olan eser bedeli alacağının tahsili, karşı davanın 17/04/2018 tarihinde açılan aynı sözleşmeden kaynaklı iş sahibinin yükleniciden sözleşmenin gereği gibi yerine getirilmemesi nedeniyle maddi tazminat davası olduğu, dosyanın derdest olup duruşmasının 28/02/2023 tarihine atılı bulunduğu anlaşılmıştır....

Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, davacı ise ilave sözleşme yapılmasının hukuka aykırı olduğunu, ilave sözleşme ile ana sözleşme süresinin kısaltılmasının mümkün olmadığını, feshin haksız olduğunu iddia etmiş, davalı ise sözleşmeyi haksız olarak feshetmediklerini, sözleşmenin süresinin dolması nedeniyle sona erdiğini savunmuştur. Taraflar arasında eser sözleşmesi kurulması konusunda uyuşmazlık yoktur. Davacı sözleşmenin haksız feshi nedeniyle uğradığı kar kaybını talep etmektedir. Yasal dayanağı Türk Borçlar Kanunu 112. madde olan olumlu zarar sözleşme tam olarak ifa edilmiş olsa idi alacaklının mal varlığının arz edeceği durum ile sözleşmeden dönülmüş olması nedeniyle mevcut durum arasındaki farkı ifade eder. Dönme halinde, dönmede kusursuz olan taraf diğer taraftan müspet zararın tazmini talep edebilir. Yargıtay içtihatları gereğince tarafların ortak kusurlu olmaları halinde olumlu zarar talep edilemez....

akdedilen dava dışı kuruluşun kusurlu ve kasti tutumları ile muayene işlemlerini gerçekleştirmemesi nedeniyle davalı tarafın 73425334-110.99-E. sayılı yazı ile sözleşmeyi feshettiğini müvekkiline bildirdiğini, sözleşmenin feshi ile birlikte müvekkili şirkete yapılması gereken bakiye sözleşme bedelinin ödenmediğini, müvekkilin teminatına el konulduğunu, teminat mektubu nakde çevrildiğini, müvekkili şirketin ofis ihalelerine iştiraki 1 yıl süre ile yasaklandığını, müvekkili şirketin sözleşmenin feshi nedeniyle alacaklarını alamadığı gibi ticari itibar kaybı nedeniyle zarara uğradığını belirterek 06/11/2014 tarih ve BEA59PYS/2014-1033 sayılı ihale sözleşmesinden kaynaklanan bakiye 678.500,00 TL alacağın ve 376.758,04 TL dava tarihi öncesi işlemiş ticari faizin davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesi, 69.000,00 TL teminat mektubu bedelinin ve 36.180,57 TL'nin dava tarihi öncesi işlemiş faizin davalıdan tahsili ile müvekkile ödenmesine, müvekkili şirketin ticari itibarının zedelenmesi...

TM Yapım İşini" konu alan eser sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme gereğince işin yer teslim tarihinden itibaren 420 gün içinde tamamlanarak teslim edilmesi gerektiğini, sözlemenin devamı sürecinde davalı firma adına değişik icra müdürlüklerinden düzenlenen haciz ihbarnamelerinin müvekkili kuruma gönderildiğini, davalının müvekkili kurumun nezdinde doğmuş ve doğacak tüm alacaklarına haciz konulması nedeniyle hacizlerin kaldırılması aksi takdirde sözleşmenin feshedileceği hususunun davalıya ihtar edildiğini, daha sonra mahallinde tespit yapıldığını ve davalının ihale dökümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemesi ve sözleşmeden doğan alacaklarına konulmuş olan hacizleri kaldırmaması nedeniyle sözleşmenin müvekkili kurum tarafından 12/08/2016 tarihli olur ile feshedildiğini, feshin haklı olduğunu, sözleşme konusu işin yapılması için yeniden ihale yapıldığını ve dava dışı bir şirketle sözleşme düzenlendiğini, müvekkilinin davalı ile yapılan sözleşmenin haklı nedenle...

Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır....

Mahkemece, davanın 2004 sayılı yasanın 67. maddesine dayalı itirazın iptali davası olduğu, taraflar arasında 16/05/2006 tarihli bir kısım inşaat imal, nakil ve montaj işini konu alan eser sözleşmesi akdedildiği, davacının yüklenici, davalının iş sahibi olduğu, gerek sözleşmenin imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı BK'nun 126/4 ve gerekse 6098 sayılı TBK'nın 147/6. maddesine göre yüklenicinin yükümlülüklerini ağır kusuruyla hiç ya da gereği gibi ifa etmemesi dışında, eser sözleşmesinden doğan alacakların 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu, taraflar arasındaki ilişki eser sözleşmesinden kaynaklandığından, olayda uygulanması gereken zamanaşımı süresinin 5 yıl olduğu, zaman aşımı süresinin alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başladığı, eser sözleşmelerinde sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa iş bedeli alacağı eserin tamamlanıp teslim edildiği tarihte, sözleşmenin feshi halinde ise fesih iradesinin karşı tarafa ulaşmasıyla muaccel hale geldiği, takibe konu edilen alacağın...

Bu konuda her ne kadar davacı vekilinin duruşmadaki ve dilekçesindeki beyanlarında "300.000 TL'nin güncel bedelinin tahsili dışındaki diğer tüm taleplerden vazgeçildiği" yönünde ifadeler mevcut olup, mahkemece de tapu iptali ve tescil isteğinin feragat nedeniyle reddine, sözleşmenin uyarlanması ve tazminat taleplerinin de ispat edilememesi nedeniyle reddine karar verilmiş ise de, davacı vekilinin dava dilekçesindeki manevi tazminat dışında kalan 3 ayrı terditli isteğinde de menfi zarar tespiti ve tahsili isteğinin bulunmasına göre, sözleşme gereği ödeyip de güncel değerinden mahrum kaldığını ve karşı tarafın sebepsiz olarak zenginleştiğini iddia ettiği 300.000 TL'nin bizatihi bu menfi zarar kapsamında olması nedeniyle, davacı tarafın dava dilekçesindeki terditli isteklerini sadece 300.000 TL'nin güncel bedelinin tahsili isteğine hasrettiği kabul edilmelidir....