Teminat mektubu özelliği gereği teminat fonksiyonlarının devam ettiği sürece iadesi talep edilemez ve teminat mektuplarının iadesi şartlarının da sözleşme yazılı hükümlere göre belirlenmesi gerekir. Somut olayda; taraflar arasındaki sözleşmenin 10.3 maddesinde; kesin teminat mektubunun kesin hesabın bağlanarak ...'ce onaylandığı tarihten itibaren 24 ay geçtikten sonra sözleşmeye göre iade edileceği, teminat mektubunun iadesi için taahhüdün, sözleşme ve eklerine uygun olarak yerine getirildiği, yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten ve SGK'dan ilişiksizlik belgesinin getirildiği saptandıktan sonra, yüklenicinin çalışanlarının tüm haklarının ödendiğine dair banka, dekont veya ekstreleri ve ıslak imzalı ibranamelerinin getirilmesi koşullarının tamamının sağlanmasının zorunlu olduğu belirlenmiştir....
eklentileri ile birlikte ödenmesini; teminat mektuplarının iadesini veya bankaya depo edilmesini, istemek hak ve yetkilerine sahiptir" ve yine sözleşmenin 38/3 üncü maddesinde “müşteri kendi lehine veya talebi ile üçüncü şahıslar lehine verilen mektup henüz ödenmemiş veya banka henüz taahinür ettiği miktarı ödemeye davet edilmemiş olsa dahi, teminat mektuplarının muhataplarından istirdadı ile bankaya iade edilmesi veya mektup bedelinin o tarihteki faiz,komisyon,vergi, masraf ve diğer eklentileri ile birlikte nakden veya def'aten bankaya depo edilmesini taahüt eder” denildiğini, kefalet şerhi başlık maddesinin 12. fıkrasında ise “kefil banka ile müşteri arasındaki kredi genel sözleşmesinin kefaletin niteliğine aykırı olmayan maddelerin tamamının uygulanmasını ve bu maddelerde yer alan hususuları aynen kabul ve taahhüt eder” denildiğini, yukarıda ayrıntılı olarak yazılan sözleşme hükümleri oldukça açık olup müvekkil Banka işbu mektup bedelinin deposunu kefillerden de talep edebileceğini...
Kendisine garanti verilen kişiye "muhatap", lehine teminat mektubu verilen kredili müşteriye ise “lehdar”, denilir. Bankalar, teminat mektupları ile asıl sözleşmenin alacaklısı olan muhataba, borçlu konumunda olan lehdarın edimini hiç veya gereği yerine getirmediği takdirde ortaya çıkabilecek zararları karşılamayı taahhüt etmektedirler. Bu nedenle banka teminat mektuplarının hukuki mahiyeti genel olarak garanti sözleşmesi şeklinde kabul edilirler (Banka Teminat Mektuplarının Hukuki Niteliği, İzzet BAŞARA, TBB Dergisi sayı 83, 2009). Yargıtay, 13.12.1967 tarih ve 1966/16 E. 1967/7 K. sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nda banka teminat mektuplarını garanti sözleşmesi olarak nitelendirmiştir. 11.6.1969 tarih ve 1969/4 E. 1969/6 K.sayılı İBK'nda de banka teminat mektuplarının Borçlar Kanunu’nun 110. maddesinde sözü edilen üçüncü şahsın fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti akdi olduğunu hükme bağlamıştır. Böylece riziko banka tarafından üstlenilmiş olmaktadır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalı idare arasında akdedilen 13 adet sözleşme uyarınca verilen teminat mektuplarının iadesi istemiyle ... Asliye 5....
Noterliğinden 09.08.2018 tarih ... yevmiye numaralı ihtarnamenin keşide edildiği ve firmaları tarafından yapılmış olan nakit avans ödemelerine karşılık olarak verilmiş olan 07.09.2017 tarihli ve ... numaralı .... Bankasının Avans Teminat Mektubu ve sözleşme gereği işçilik ve diğer teminatlar karşılığı olarak da 06.09.2017 tarihli ve...numaralı ..'nin kesin teminat mektuplarının vade ve geçerlilik tarihlerinin en az 4 ay uzatıldığına dair banka yazılarının şirketlerine ulaştırılması, aksi takdirde her iki mektubun da bankalara müracaatla paraya çevrileceğininin davacı şirkete ihtar edildiği, davacı şirketin içinde bulunduğu konkordato süreci sebebiyle teminat mektuplarının süresinin uzatılamadığı anlaşılmıştır....
Noterliğinden 09.08.2018 tarih ... yevmiye numaralı ihtarnamenin keşide edildiği ve firmaları tarafından yapılmış olan nakit avans ödemelerine karşılık olarak verilmiş olan 07.09.2017 tarihli ve ... numaralı .... Bankasının Avans Teminat Mektubu ve sözleşme gereği işçilik ve diğer teminatlar karşılığı olarak da 06.09.2017 tarihli ve...numaralı ..'nin kesin teminat mektuplarının vade ve geçerlilik tarihlerinin en az 4 ay uzatıldığına dair banka yazılarının şirketlerine ulaştırılması, aksi takdirde her iki mektubun da bankalara müracaatla paraya çevrileceğininin davacı şirkete ihtar edildiği, davacı şirketin içinde bulunduğu konkordato süreci sebebiyle teminat mektuplarının süresinin uzatılamadığı anlaşılmıştır....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf talebinde bulunan davacı vekili, emsal nitelikte Yargıtay ve mahkeme içtihatlarına ve davadaki taleplerinin hukuki dayanağı bulunmasına karşın yerel mahkeme tarafından usul ve yasaya aykırı olarak davanın reddine karar verilmiş olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE: HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava, banka teminat mektuplarının zayi olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmesi istemine ilişkindir.Mahkemece, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekilince süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı, icra dosyalarına sundukları teminat mektuplarının dosya içerisindeyken kaybolmak suretiyle zayi olduğunu ileri sürerek söz konusu teminat mektuplarının iptali ile zayi belgesi verilmesini talep etmiştir....
Davalı ...Ş. vekili cevabında, dava konusu teminat mektuplarının sürelerinin 04.04.2008 tarihinde dolduğunu, bu tarihten sonra davalı banka tarafından tahsil edilen komisyon alacağının sorumlusunun müvekkili olamayacağını, teminat mektuplarının vadesi dolduktan sonra risk ortadan kalktığından bankanın sorumluluğu kalmadığını, buna rağmen komisyon tahsil edilmesine müvekkili şirketin herhangi bir eyleminin sebebiyet vermesinin mümkün olmadığını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir....
Kesin Teminat Mektubu ile, lehtarın (lehine mektup düzenlenen akit tarafı;yüklenici) teminat mektubunda belirlenen yükümlülüğünü yerine getireceği garanti edilmekte ve güvence altına alınmaktadır. Teminat mektubu lehtarın yükümlülüğünü tamamen ya da kısmen yerine getirmemesi halinde muhatap banka lehtar ile muhatap (yüklenici ile iş sahibi) arasında açılacak ya da ortaya çıkacak bir uyuşmazlığın çözüme kavuşturulmasını beklemeden muhatabın ilk yazılı talebi ile üstlendiği risk bedelini ödemeyi taahhüt etmektedir. Kesin teminatın iadesi koşulları sözleşmede kararlaştırılmış olabilir. Sözleşmede kararlaştırılmış ise bu koşullar gerçekleşmeden ve yerine getirilmeden kesin teminat mektubunun iadesi istenemeyeceği gibi, muhatap (iş sahibi de) bu halle teminat mektubunu iade etmekten kaçınabilir. (Usul ve Esaslarıyla Eser Sözleşmesi Uygulaması Muammer Öztürk, Zeki Gözütok, 4....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, teminat mektuplarının garanti ettiği rizikoların gerçekleşmesi halinde bankanın tazmin taleplerine uyarak ödeme yapmak zorunda kalacağı, söz konusu teminat mektupları gayri nakdi risk niteliğinde olup kredi genel sözleşmesinde imzası bulunanların bu mektupların tazmin edilmesi halinde mektup bedelini derhal ödemek, tazmin edilmese bile bankanın talebi üzerine mektup bedelinin depo etmek taahüdü altında oldukları, taraflar arasında düzenlenen sözleşme hükümleri ve ipotek resmi senedi doğrultusunda davacı bankanın teminat mektuplarının bedellerini banka nezdinde depo edilmesini talep etme hakkı bulunduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile 251.383,00 TL bedelli teminat mektubu bedellerinin davalılar tarafından müteselsilen davacı banka nezdindeki faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesine karar verilmiştir. Kararı, davalı ... temyiz etmiştir....
