Muhatap, lehtar ve garanti eden olmak üzere bünyesinde üçlü bir ilişki içeren teminat mektubu, (doktrinde tartışmalar mevcut olmakla birlikte) esas olarak üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde olması nedeniyle bir tür garanti sözleşmesidir. 11.06.1969 Tarih 1969-4 Esas-1969-6 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da teminat mektubunun mahiyeti itibariyle üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti sözleşmesi olduğu kabul edilmiştir. Banka teminat mektubu ile garanti eden banka, kayıtsız ve şartsız bir ödeme yükümlülüğü altına girmemekte, aksine üçüncü kişi durumunda bulunan lehtarın edimini ifa etmemesi ya da sair rizikoların ortaya çıkması halinde muhatabın uğrayacağı zararları teminat altına almayı amaçlamaktadır. Davacı taraf sözleşmenin 12.maddesi uyarınca teminatın iadesi için üzerine düşen edimleri yerine getirmesine rağmen teminatın iade edilmediğini iddia etmektedir....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava taraflar arasındaki eser sözleşmenin icrası kapsamında davacı tarafından verilen teminat mektubunun iadesi talebine ilişkindir. ... Asliye Ticaret Mahkemesince, tarafları tacir olmayan eser sözleşmesinden kaynaklanan davalar, eser sözleşmesinin bir borçlar hukuku müessesesi olması nedeniyle asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ise davacı şirketin tacir olduğu, ticari işletmesi ile ilgili olarak davalı lehine teminat mektubu düzenlediği, işin ticari nitelik taşıdığının belirtildiği bu tür davalara bakma görevinin asliye hukuk mahkemelerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Davaya konu teminat mektubunun davacının müvekkil şirket ile akdettiği ticari ilişkiden doğmuş ve doğacak borçlarının teminatı olarak verildiğini, davacının bu kapsamda doğan borçlarını ifa etmediğinden teminat mektubunun iadesi için gerekli koşulların oluşmadığını, bu sebeple teminat mektubu nedeniyle bankaya ödediği komisyon bedelini talep edemeyeceğini, müvekkilinin bayilik sözleşmesi kapsamında üstlenmiş olduğu tüm edimlerini eksiksiz bir biçimde bir biçimde ifa ettiğini, davacının davaya konu ettiği taleplerinin haksız ve dayanaksız olduğunu ve tüm bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Bu nedenle de bankanın borcunun, lehtarın muhatap ile olan borç ilişkisinden bağımsız ve asli bir niteliğinin olduğu kabul edilmektedir.Ancak bunun için banka ile muhatap arasında geçerli bir garanti sözleşmesi ilişkisinin doğmuş ve devam ediyor olması gerekmektedir. Banka teminat mektubunun aslının muhataba ulaşmaması hâlinde banka ile muhatap arasında geçerli bir teminat ilişkisi kurulamaz. Sahte bir teminat mektubu ile banka ile muhatap arasında icap ve kabul iradelerinin uyuşması ile geçerli bir teminat sözleşmesinin kurulduğundan söz edilemez. Diğer yandan, bir teminat mektubunun ibrazı hâlinde banka, kendisine ait def'ileri ileri sürerek mektup bedellerinin ödenmesinden kaçınabilir. Teminat mektubunun sahte olması da bankaca ileri sürülebilecek defi'lerdendir....
Kural olarak bu tür teminat mektuplarında banka, yalnızca şekli manada inceleme yapma yetkisini haiz olup, esasa ilişkin herhangi bir inceleme yapma hak ve yetkisini haiz değildir. Bu sebeple bu tür banka teminat mektuplarının esas itibariyle muhatap lehine olduğu kabul edilmekte olup, banka, lehdarın her uyarısını değil, likit delillere dayanan uyarısını dikkate almak zorundadır. Davacı, teminat mektubunun lehdarı, davalı ise muhatabıdır. Teminat mektubunun iadesi için sadece SSK'dan alınacak ilişiksiz belgenin sunulması yeterli olmayıp, yüklenici davacı tarafından işçilere işçi alacaklarının ödenmesi de gerekmektedir....
tarafından------- ilişiksiz kayıtlarının da usulüne uygun şekilde alındığı, bu doğrultuda müvekkil tarafından teminatın iadesi bakımından ------- kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesine dair koşullarının tamamlandığı, müvekkil şirketin davalı banka nezdinde kurumsal şube kapsamında öncelikle ------ Şubesi nezdinde hizmet aldığı, sonrasında---- devamının sağlandığı ve son olarak ----Şubesi ile çalışmaların sürdürüldüğü, müvekkil şirkete ait yukarıda dökümü yapılan teminat mektubunun, ihale makamı ------------ tarihinde risk çıkışının yapılması beyanı ile davalı bankanın ---- iade edildiği, ------- teminat mektubunun iade alınması üzerine, mevzuat hükümleri gereğince ilgili teminat mektubunun kaydının kapatılarak risk çıkışının derhal yapılması gerekmekte iken işbu işlemin sağlanamadığı, teminat mektubunun dava dışı ihale makamı tarafından davalı bankaya iade edilmesinin üzerinden yaklaşık 3 ay kadar bir süre sonra, -------tarihinde dava dışı ihale makamı tarafından davalı...
Davacı vekili: 16/05/2016 tarihli dilekçeyle ıslah dilekçesiyle, dava menfi tespit davası olarak açılmış ise de davaya konu 665.000,00 Euro bedelli banka teminat mektubu 16/06/2016 tarihinde nakde çevrildiğini, davanın istirdat davasına dönüştüğünü, dava konusu banka teminat mektubu değeri olan 665.000,00 Euro bedelin nakde çevrildiği tarih olan 16/06/2014 tarihinden itibaren bir yıllık vadeli döviz mevduatına uygulanan en yüksek banka faizi ile ve yine banka teminat mektubunun müvekkili şirkete iade edilmemesi nedeniyle fazladan ödenmek zorunda kalınan teminat mektubu komisyon ve vergi tutarı olan toplam 7.157,11 Euro’nun davalıdan tahsili, söz konusu alacağın 2.000,00 Euro’ya dava tarihinden, bakiyesine ıslah tarihinden itibaren bir yıllık vadeli döviz mevduatına uygulanan en yüksek banka faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir. SAVUNMANIN ÖZETİ Davalı şirkete usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edildiği halde davaya cevap verilmemiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki banka tazminat mektubunun iadesi ve depo edilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında hizmet sözleşmesi imzalandığını, işin bitirildiği tarihten sonra SGK'dan alınan ilişiksiz belgesinin idareye verildiği halde teminat mektuplarının iade edilmediğini ileri sürerek, teminatların iadesini talep ve dava etmiştir.Davacı vekili, 02.10.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile teminat mektuplarının paraya çevrilmesi nedeniyle davalıya ödenen 45.725,00 TL'nin ödeme tarihinden itibaren faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
Banka Teminat mektubunun tahsil ve tazmin edilmemesi amacıyla teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesi talep edilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 31/05/2022 NUMARASI: 2022/354 Derdest DAVANIN KONUSU: Banka Teminat Mektubundan Kaynaklanan Davalar KARAR TARİHİ: 13/09/2022 Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sırasında verilen ara kararına karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda; GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Dava, taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesi kapsamında davacı tarafından verilen teminatların iadesinin talebi ve tedbiren teminatların paraya çevrilmesinin durdurulması istemine ilişkindir....
