"İçtihat Metni"Mahkemesi:Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eksik ve kusurlu işlerin giderilme bedeli, gecikme tazminatı ve manevi tazminatın tahsili istemleriyle açılmış, mahkemece eksik ve kusurlu işlerin giderilme bedeli yönünden davanın kabulüne, diğer istemler yönünden davanın reddine karar verilmiş, karar davacı ... sahibi tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle hükümde fazla isteğin saklı tutulmasına karar verilmemiş olması daha fazla istekte bulunma hakkı olan davacının dava açmasını engellemeyeceğine ve red kararının gecikme tazminatı ile manevi tazminat istemlerine ilişkin olduğunun anlaşılmasına göre davacı ... sahibinin aşağıdaki bendin kapsamı...
-K A R A R- Davacı arsa sahibi vekili, müvekkillinin davalı yükleniciyle aralarında düzenlendikleri 20.07.1999 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, sözleşmede belirtilen sürede bağımsız bölümlerinin teslim edilmediğini, teslim gerçekleşmediği için yaptırdığı delil tespitinde eksik ve kusurlu işler bedelinin saptandığını, eksik ve kusurlu işlerin giderilme bedeliyle, gecikme tazminatı ve uğradığı manevi zararlar karşılığında toplam 256.400,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı yüklenici, kendilerinin gecikmede kusurlarının bulunmadığını, tüm güçlüklere rağmen, davacının bağımsız bölümlerini süresinde teslim ettiklerini, eksik ve kusurlu imalat da bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir....
Dava geç teslim nedeni ile gecikme tazminatı ve eksik ... bedeli istemine ilişkin olup mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacılar dava tarihinden önce bağımsız bölümlerin teslim almadığını iddia etmekte olup mahkemece gecikme tazminatı dava tarihine kadar hesaplanmıştır. Bu durumda teslim gerçekleşmediği takdirde eksik ... bedelinin istenemeyeceği dikkate alınmadan eksik ... bedeli yönünden de davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır. Kabule göre de; ortak alandaki eksik ... bedeline ancak, davacıların hisseleri oranında hükmedilmesi gerekirken tamamına hükmedilmesi de doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, (...) nolu bent dışındaki diğer temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı ......
Götürü bedel sözleşmelerde yüklenicinin yapmış olduğu iş bedeli, sözleşme ile kararlaştırılan tüm işlerin toplam bedele oranlanmasıyla belirlenir. Mahkemece alınan bilirkişi raporlarında ve mahkeme gerekçesinde davalı-karşı davacı yüklenicinin sözleşme kapsamında eksik işler ve uygulanması gereken nefaset oranlarının toplam işe oranlanmak suretiyle davalı-karşı davacı yüklenicinin yapmış olduğu işin oranı ve talep edilebileceği bedel belirlenmiştir. Yine götürü bedel sözleşmesinde iş sahibi sözleşme kapsamında eksik kalan işleri tespit ettirip ihtarla yükleniciyi temerrüte düşürdükten sonra talep edebilir. Somut olayda, davacı-karşı davalı iş sahibince eksik işlere ilişkin tespit yaptırılmış ve buna ilişkin tespit raporu yükleniciye tebliğ edilmiştir....
Somut olayda takibe konulan çeklerle işin tüm bedeli ödendiğine göre davacının ayıplı ve kusurlu işler bedeli kadar istirdat istemi kabul edilmelidir. O halde mahkemece yapılması gereken iş, 2003 yılı piyasa fiyatlarına göre inşaat bilirkişisince saptanan 4.657,50 YTL ile makine mühendisi ek raporuna göre 16.125,00 YTL kalorifer tesisatı noksan ve kusurlar bedelinin istirdadına, yukarıda değinildiği üzere teslim usulsüz de olsa kaloriferler kooperatifçe kullanılmaya başlanmış olmakla gecikme tazminatı isteminin reddine karar vermekten ibarettir. Bu hususlar üzerinde durulmadan eksik incelemeyle davanın tümüyle reddi usul ve yasaya aykırı olmuş, bozulması uygun bulunmuştur....
İşin esasına gelince; inşaatın hangi cins malzemeyle ve ne gibi bir işçilikle yapılacağı ispatlanamadığından bilirkişinin ortalama bir inşaatın eksik bırakılan imalâtını hesaplaması ve bu miktarın hükme esas alınması yerindedir. Nevar ki davada üç ayrı kişi hem eksik iş bedelini ve hem de inşaatın süresinde teslim edilmemesi sebebiyle gecikme tazminatının ödetilmesini istemişler ve harca esas değer olarak da 10.000,00 TL göstermişlerdir. Bu durumda her bir davacı için ne miktar eksik imalât ve ne kadar gecikme tazminatı istendiği davacılara açıklattırılmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucunda yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir....
Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş, hükme esas raporu düzenleyen bilirkişi kurulundan alınacak ek raporla davalının yaptırdığı ve eseri teslim aldığı kabul edilen delil tesbiti tarihi itibarıyla sözleşmede kararlaştırıldığı halde yapılmayan, eksik bırakılan ve geciktirilen kısmın sözleşme fiyatlarıyla bedeli ve bu bedelin %1'i oranında uygulanabilecek günlük ve toplamda 28 günlük gecikme cezası hesaplattırılıp yüklenicinin ödenmeyen 23.998,51 TL alacağından mahsup edilerek sonucuna uygun bir karar vermek olmalıdır. Bu husus üzerinde durulmadan eksik inceleme ile işin tamamı üzerinden günlük gecikme cezası hesaplanarak yazılı miktarda yüklenici alacağına hükmedilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür....
Noterliği’nden keşide ettiği 05.12.2000 gün 31274 yevmiye nolu ihtarnamede bunu kira bedeli olarak nitelendirmiş ve murisin Tekkeköy Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2001/176 E. – 2001/532 K. sayılı dosyasında aynı maddeyi kira alacağı olarak nitelendirmek suretiyle açtığı davada, mahkemece kararlaştırılan gecikme zammının kira bedeli (gecikme tazminatı) olduğu kabul edilerek dava sonuçlandırılmış ve verilen karar kesinleşmiş olduğundan söz konusu sözleşmelerde kararlaştırılan gecikme zammı ibaresinin gecikme tazminatı (kira kaybı) olduğunun kabulü zorunludur. Bu durumda sözleşmede ayrıca kararlaştırılmamış olması sebebiyle maktu gecikme tazminatı dışında rayiç kira bedeli istenemeyeceğinden, davacıların kira kaybı alacağının tahsili isteminin reddi yerine kabulü doğru olmamıştır....
Önceki davada daireler için aylık kira bedeli 200,00 TL olarak davacının talebi ile bağlı kalınmak suretiyle belirlendiği ve bu miktar gecikme tazminatı 30.06.2006 tarihine kadar dönem için kesinleşmiş olduğundan talep edilen dönem yönünden kira alacağının kesinleşen önceki dosyadaki miktarda dikkate alınarak belirlenmesi gerekir. Bu durumda mahkemece davalının itirazları da dikkate alınarak bilirkişi kurulundan alınacak ek raporla daireler yönünden önceki rapordaki kesinleşen miktarda gözönünde tutularak dava edilen dönemde istenebilecek aylık kira ve dava tarihine kadar olan dönem için gecikme tazminatı hesaplattırılıp, belirlenen dükkanlar için kira alacağı da eklendikten sonra bulunacak gecikme tazminatının tahsiline karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bozulması gerekmiştir....
Bu halde asıl davanın açıldığı 26.08.2010 günü ve asıl davada ıslah yoluyla gecikme tazminatı talebinin arttırıldığı 26.11.2014 tarihi itibariyle 27.04.2012 tarihinde başlayan ve 818 sayılı Borçlar Kanunu 126/4 ile 6098 sayılı TBK'nın 147/6 maddesinde öngörülen 5 yıllık zamanaşımı süresi geçmediği ve mahkemece asıl dava tarihine kadar gecikme tazminatı miktarı dosya kapsamı ile mevcut delil, tutanak ve belgelere göre doğru olarak hesaplanıp asıl davada gecikme tazminatı yönünden verilen karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan yüklenicinin buna yönelik temyiz itirazları reddedilip, diğer yönlerden bozma yapılması gerekirken Dairemiz ve HGK'nın yerleşik içtihat ve uygulamalarından farklı olarak gecikme tazminatında zamanaşımı ile ilgili yazılı şekilde bozma yapıldığı anlaşıldığından arsa sahiplerinin karar düzeltme taleplerinin bu sebeple kabulü uygun görülmüştür....
