Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak, asıl ve birleşen dosyalar yönünden, davalının defter ve belgeleri üzerinde, mali müşavir ve akaryakıt sektör uzmanı bilirkişi vasıtası ile inceleme yapılıp, taraflar arasındaki akaryakıt bayilik sözleşmesi ve otogaz bayilik sözleşmelerinin süresinden önce feshedilmesi nedeni ile davacı yönünden cezai şart alacağın doğup doğmadığı, doğmuş ise cezai şart alacak miktarının ayrı ayrı ne kadar olduğuna dair rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiş, dosyamız talimat mahkemesine gönderilmiş ve bilirkişiler tarafından " davacının cezai şart alacağının 17 aya karşılık 56.666,61 USD olabileceği, bu miktarın dava tarihindeki kura göre TL karşılığının 422.166,24 TL olduğunu, davalının usulüne uygun ticari kayıtlarına göre davacıya 30.461,81 TL borcunun olduğunun " görüldüğü rapor edilmiştir....

Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece itibar edilen 08.06.2012 tarihli sözleşme belirli süreli olarak düzenlenmiş ve süresinden önce feshe bağlı olarak hak veya borç doğuracak şekilde cezai şart kararlaştırılmıştır. Davacı işçi, sözleşmenin süresinden önce işveren tarafından feshine bağlı olarak cezai şart ile birlikte bakiye süre ücretini ayrı ayrı talep etmiş ve Mahkemece her iki istek hüküm altına alınmıştır. Bakiye süreye ait ücret bakımından indirime gidildiği halde cezai şart yönünden herhangi bir indirim yapılmamıştır. İş sözleşmesinin 7. maddesinde, sözleşmenin süresinden önce feshine bağlı olarak sözleşmenin kalan süresi içinde ödenmesi gereken haklar toplamı kadar cezai şart ödemesi kararlaştırılmıştır....

Alınan bilirkişi raporunda; Davacının 2016 ve 2017 yıllan ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğunun, davalı ile olan cari hesap hareketlerini ticari defterlerine usulüne uygun olarak kaydetmiş olduğunun, davacının davalıdan 20.08.2019 tarihi itibari ile toplam 51.59 TL cari bakiye alacağının olduğunun, davalının 13.12.2016 dan 31.07.2019 tarihine kadar taahhüdüne göre eksik ürün aldığının, taraflar arasında imzalanan ürün Alım Taahhütnamesi a) bendine göre ;229,17 ton eksik alım için 70 USD cezai şart uygulandığına davacın davalı yandan toplam 16.041,67 USD alacağının olduğunun, davacının cezai şart alacağını ilgili yıllarda talep ettiğine ilişkin dosyada fatura ya da bir ihtarnameye rastlanmadığı, bu nedenle cezai şart alacağı istenip istenmeyeceği konusunda takdirin mahkemede olduğunun, sözleşme İmza tarihi 25.01.2017 ile 31.07.2019 EPDK tarafından lisansın İptal edilmesinin dahil olduğu dönem arasında eksik tonaj alımından kaynaklanan cezai şart hesaplaması USD karşılığı...

den alınan vekalet ile akaryakıt istasyonunu işlettiğini, sözleşmeye göre, işletmenin müvekkilleri tarafından işletilmeye başlamasından önceki dönemde işletme sebebiyle doğan tüm resmi borçların davalılar tarafından ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalı ...'in sözleşme öncesi döneme ait borçlarından dolayı işletmenin hesaplarına haciz şerhi işlenerek hesaplardaki paraların idare tarafından tahsil edildiğini, sözleşme öncesi döneme ait hafta sonu çalışma ruhsatı harç bedelinin de müvekkilleri tarafından ödendiğini, bu hususların sözleşmeye aykırı olduğunu, müvekkillerinin davalılar adına 25.221,64 TL ödeme yaptığını, ayrıca sözleşmeye aykırılık sebebiyle de müvekkillerinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100.000,00 TL cezai şart alacağı olduğu ileri sürülerek, bu tutarların davalılardan tahsilini talep etmiştir. Davalılar vekili, davanın reddini savunmuştur....

bilgi ve sırlarını rakip firmada kullanmak sureti ile mağduriyetine neden olduğunu ileri sürerek rekabet yasağı sözleşmesine dayanan cezai şart talebinde bulunmuştur....

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2019/435 Esas KARAR NO: 2021/696 DAVA : Menfi Tespit (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 22/07/2019 KARAR TARİHİ: 30/09/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasında hukuki ihtilaf konusu haline gelen ---- taşınmazın davacı müvekkiline devri konusunda anlaşıldığını, davalı şirketin ortak olarak --- tarihinde kurulduğunun kabulünü gösterir ---- imzalandığını, ---- tasdikli hisse devir ve ----- davacıya bahse -------hissesinin devredildiğini, şirket ortaklarının ----- toplandığını, --- bahsi geçen devrin kabulüne ve devir hususun şirketin pay defterine işlenmesine karar verildiğini, yine bu kararın ---- bildirilmesine karar verildiğini, alınan bu kararların ve hisse devir sözleşmesi sonrasında şirket işlemlerinin tamamlanması...

-TL=93.870,75 TL cezai şart talep hakkı olduğunu, bayilik sözleşmesinde kararlaştırılan cezai şartın, ifaya eklenen cezai şart niteliğinde olduğunu, dolayısıyla hem müspet zarar (kâr mahrumiyeti) hem de cezai şartın aynı anda talep edilebileceğini, davacı şirketin alacağına ticari temerrüt faiz oranı üzerinden faiz işletilmesini talep ettiğini, davalının dava açılış tarihi itibariyle 300,00- TL cari hesap borcu bulunduğunu, ayrıca fesih ihtarnamesinin davalı tarafça tebellüğü tarihinden itibaren, her iki tarafın da tacir olması sebebiyle davacı şirketin alacağına ticari temerrüt faiz oranı üzerinden faiz işletilmesini, sözleşmeden kaynaklanan diğer talep hakları saklı kalmak kaydıyla talep ettiğini, tüplerin iade edilmemesi sebebiyle tazminat taleplerinin bilirkişi tarafından hesaplandığında artırılmak üzere şimdilik 1.800,00- TL, cezai şart olarak 93.870,75- TL, cari hesap alacağı olarak 300,00....

Borçlunun, kararlaştırılan cezayı ifa ederek sözleşmeyi, dönme veya fesih suretiyle sona erdirmeye yetkili olduğunu ispat etme hakkı saklıdır…” düzenlemesini içermektedir. Maddenin birinci bendinde seçimlik cezai şart düzenlenmiştir. Buna göre sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi hâlinde ödenmek üzere cezai şart vaad edilmiş ve aksi de sözleşmede öngörülmemiş ise alacaklı ya sözleşmenin ifasını ya da cezai şartın ödenmesini isteyebilir. Seçimlik cezai şartta alacaklı seçimlik bir yetkiye sahiptir. Buna göre o şartın gerçekleşmesi yani borçlunun asıl edimi hiç veya gereği gibi ifa etmemesi durumunda ya asıl edimin ifasını ister ya da bundan vazgeçerek cezai şartın ödenmesini talep eder. Seçimlik cezai şartta alacaklı hem asıl edimin ifasını hem de cezai şartın ödenmesini isteyemeyecektir....

Davalı vekili, müvekkilinin davacının haksız ticari uygulaması nedeniyle zarara uğradığını bu nedenle 06.12.2012 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshedildiğini belirterek, davanın reddini istemiştir. Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller, benimsenen 23.06.2014 tarihli bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne, taraflar arasındaki sözleşmenin 19. maddesi gereğince 50.472,87 TL, sözleşmenin 20. maddesi gereğince 21.794,60 TL, sözleşmenin 21. maddesi gereğince 8,956 TL tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Davacı üç ayrı taleple belirsiz alacak davası açtığını dava dilekçesinde belirtmiştir. Taleplerden biri sözleşme süresi sonuna kadar hesaplanacak kar kaybı alacağı, diğeri taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 20. maddesine göre, belirlenecek cezai şart alacağı, bir diğeri ise aynı sözleşmenin 21. maddesine göre saptanacak cezai şart alacağıdır....

Buna göre yapılan değerlendirmede; davalı şirketin --------- tarihleri arasındaki dönemlerde alım taahhütlerindeki miktarlara ulaşamadığı, fakat davacının ihtirazi kayıt koymaksızın sözleşmeye devam ettiği, davacı çekince koymadan sözleşme ilişkisine devam ettiğinden davalıda oluşan haklı güven ve dürüstlük kuralı gereğince davalı şirketten ---- tarihine kadarki dönemler için cezai şart istenmesinin mümkün olmadığı, yine ------ tarihinden sözleşmenin bitim tarihi olan ---- tarihi arasındaki dönem için cezai şart alacağı talep edilebileceği düşünülebilir ise de, taraflar arasındaki sözleşmenin ---- tarihinde sona erdiği, dolayısıyla sözleşme bir yıllık süre dolmadan sona erdiğine göre cezai şart alacağının koşullarının oluşmadığı, kaldı ki davalının sözleşmenin sona ermesinden sözleşmenin bitim tarihine kadarki dönem için kar mahrumiyetinden kaynaklanan alacak talebinde bulunduğu anlaşıldığından koşulları oluşmayan cezai şart alacağı talebi bakımından davanın reddine karar verilmiştir....