Tem.Yem.San.Tic.Ltd.Şti'den davalı bankaya ait 73.300,00 TL bedelli teminat mektubu alındığını, iş ortaklığı tarafından ödenmeyen ... prim borçlarının tahsili amacıyla, kesin teminatın nakde çevrilerek geçmiş dönem prim borcunun ödenmesine yönelik talebe, davalı bankanın olumsuz yanıt verdiğini, talep üzerine teminat tutarını ödeme yükümlülüğü bulunan bankanın yasa hükümlerine aykırı davradığını ileri sürerek; teminat tutarı olan 73.300,00 TL'nin 24.03.2014 tarihi itibariyle işleyecek avans faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı banka vekili, teminat mektubunun iş ortaklığı lehine düzenlenmediğini, tazmin talebinin ekinde ...'ya ait herhangi bir borç belgesi sunulmadığını savunarak; davanın reddini dilemiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2020/199 Esas KARAR NO : 2022/727 DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli) DAVA TARİHİ : 18/03/2020 KARAR TARİHİ : 06/07/2022 Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Müvekkili ile davalı arasında imzalanan 25/11/2015 tarihli 'LPG İle Çalışan Karayolu Taşıtları İçin İkmal İstasyonu Bayilik Sözleşmesi' uyarınca akaryakıt istasyonu işletmekte ve davalıdan düzenli LPG/Akaryakıt temin etmekte olduğunu; akaryakıt istasyonunun hemen önünde yer alan ......
İcra takip dosyasında davacı banka, teminat mektubunun garantörü olmaktan başkaca hiçbir sıfata haiz değildir. Davacı banka teminat mektubunu sunarken teminat mektubunun paraya çevrilmesi için hiçbir şarta bağlı olmaksızın istenildiği takdirde belirlenen miktara dosyaya sunmakla mükelleftir. Bunun haricinde teminat mektubunun paraya çevrilmesine dair şikayet ve itiraz yolu hakkına sahip değildir. Teminat mektubu sunduğu taraf ile iç ilişkisi icra takip dosyasındaki tarafları bağlamaz. Bu açıdan bakıldığında ilk derece mahkemesince işin esasına girilerek sonuca varılması hukuka uygun bulunmamıştır. (Yargıtay 12....
Uyuşmazlık; ----tarihinde hakkında -------- verilen ---- kefili olarak davacı tarafından dava dışı ---- muhatap olarak verilen------ vadeli kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesi için müracaat edildiği sırada dava dışı ----- hakkında ----kararı olması nedeniyle söz konusu teminat mektubunun ---- tarihinde süresinin sona ermesine rağmen iflas idaresi tarafından usulüne uygun olarak teminat mektubunun uzatılma talebi olup olmadığı ve bu sırada dava dışı muhatap ----tarafından teminat mektubunun tahsil edilmesi nedeniyle davacının borçlu olup olmadığı hususlarıdır. Dava dışı asıl borçlu--- davalı banka arasında --- tarihli ---- limitli ----düzenlenmiş, davacının da kefil sıfatıyla bahse konu kredi sözleşmesine imza attığı, ardından yine dava dışı müflis ---- vadeli---- düzenlenerek verildiği görülmüştür....
'nin garantörü olarak 18.09.2007 tarihli sözleşme ile vermiş olduğu avans ve kesin teminat mektuplarına el atılmış olmasından kaynaklanmıştır. Kural olarak teminat mektupları BK'nın 110. maddesinde düzenlenen 3. şahsın fiilini taahhüt niteliğinde olup mektup lehdarı ile muhatabı arasındaki ilişkiler dışında kalan ve bankanın bağımsız bir borç yüklenmesi ilişkisidir. Banka, teminat mektubu ile belirli ve bağımsız bir riski garanti eder. Bu risk gerçekleşirse, gerçekleştiği ölçüde sorumlu olur. Teminat mektubu ile güvence altına alınan riskin gerçekleşmediği durumda banka ödeme yapmak zorunda değildir (11. HD. 04.06.2007 gün ve 2006/5679 E. 2007/8483 K.). Avans teminat mektubunun nakite çevrilebilmesi için de lehine teminat mektubu verilenin avans borcunun bulunması gerekir. Sözleşmedeki edimin ifasına yönelik verilen kesin teminat mektubu sözleşmenin amacına uygun ifa edilmesine göre serbest bırakılır....
Sanıkların yetkilisi ve ortağı oldukları, .... şirketi adına katılan bankadan ... firmasına verilmek üzere suça konu teminat mektubunu aldıkları, ancak bir süre sonra bu teminat mektubunun aslını tekrardan bankaya iade ederek iptal ettirdikleri, ancak buna rağmen ... firması tarafından katılan bankaya renkli fotokopi teminat mektubu ibraz edilerek, teminat belgesinde yazılı bedelin tahsil edildiği, sanıkların bu surette nitelikli dolandırıcılık suçunu işledikleri iddia olunan somut olayda, Katılan banka tarafından, sanıkların yetkilisi oldukları şirkete, ... firmasına sunulmak üzere 15/12/2006 tarihli teminat mektubu verildiği, daha sonra sanıklar tarafından da 03/04/2007 tarihinde teminat mektubu aslı katılan bankaya iade ederek iptalinin sağlandığı, bu iptal hususununda katılan banka tarafından ... firmasına bildirildiği, buna rağmen ... firması tarafından teminat mektubunun ödenmesinin istenilmesi üzerine, katılan bankaca teminat mektubu bedelinin ödendiği, taraflar arasında görülen...
Şube müdürlüğünde tanzim edilmiş bulunan 29/07/2008 tarihli, 110.000 TL tutarlı geçici teminat mektubunun hazineye irad kaydedilmesine karar verildiğini, bu karar uyarınca 10/11/2008 tarihinde ilgili banka şubesine yazı yazıldığını, cevap verilmemesi üzerine 2.kez teminat mektubu bedelinin tazmininin talep edildiğini, davalı banka tarafından 02/12/2009 tarihinde verilen cevapta teminat mektubunun 15/03/2009 vadeli olduğunun belirtilerek bu tarihe kadar müraacatta bulunulmadığından talebin reddedildiğinin bildirildiğini, dolayısıyla geçici teminat mektubu bedelinin halen idareye ödenmemesi nedeni ile davacının zarar gördüğünü ileri sürerek 110.000,00 TL nin davalılardan müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı banka vekili teminat mektubunun 13/03/2009 tarihine kadar geçerli olduğunu, bu tarihe kadar bankaya herhangi bir yazılı talebin ulaşmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Davalı .......... Tekstil .....
Tüm bu açıklamalar ışığında dava dosyası incelendiğinde davacıların dava konusu banka teminat mektubunu tanzim eden bankaya karşı dava açtığı görülmekle, yukarıda belirtildiği üzere banka teminat mektubunun iptali veya hükümsüzlüğü davasının, teminat mektubunun lehine düzenlendiği tarafa husumet yöneltilmeden görülmesi olanaklı olmadığından davanın husumet nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Raporda gayri nakdi alacaklar bakımından, --- adet çek yaprağı sebebiyle ---gayrinakdi ödeme riskinin hesaplandığını, ancak çekin yasal garanti bedelinin banka tarafından talep edilmesi için çekin yasal süresi içinde muhatap bankaya ibraz edilmiş olmasının gerektiği; ----- teminat mektubunun takipten sonra bankaya iade edilerek riskin kapandığını; ---- tutarlı banka teminat mektubunun ise --- tarihinde tazmin talebiyle bankaya sunulduğunu, banka tarafından --- ödeme yapıldığını, bankanın talep ettiği --- masraf talebi yönünden noter makbuzu sunulmadığından değerlendirme yapılmadığı belirtilmiştir. Raporda sonuç olarak nakdi alacaklar için ---banka alacağı olduğu gayri nakdi alacaklar yönünden de ---ödeme riskinin devam ettiği tazmin edilen banka teminat mektubu nedeniyle-----anapara borcunun olduğu diğer teminat mektubunun iade edildiği için riskin kapandığı belirtilmiştir. Bilirkişinin raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraflar rapora yazılı beyan dilekçesinde bulunmuşlardır....
Doktrinde kabul olunduğu üzere geçici teminat mektuplarının amacı, "ihaleye katılan kişinin ihalenin kendi üzerinde kalması durumunda, ihalede ön görülen süre içinde ve ihaledeki şartlara uygun olarak asıl sözleşmeyi yapmasını güvence altına almaktır". (Prof.Dr. Vahit DOĞAN, Banka Teminat Mektupları, Ankara, 2005, Sayfa 71) Bu çerçevede somut olayda teminat mektubunu veren davalı şirket yönünden ihale iptal edilmediği gibi geçici teminat mektubunun tahsili talep edilmemiş, daha önemlisi geçici teminat mektubunun muhatabı durumundaki idare ile davalı ... Ltd.Şti arasında sözleşme yapılmıştır. Bir başka deyişle geçici teminat mektubunun amacı asıl sözleşme yapılmasını güvence altına almak olup amaç gerçekleşmiştir....
