Aksi hâlde tüketici diğer seçimlik haklarını kullanmakta serbesttir. (5) Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, ödemiş olduğu bedelin tümü veya bedelden yapılan indirim tutarı derhâl tüketiciye iade edilir. (6) Seçimlik hakların kullanılması nedeniyle ortaya çıkan tüm masraflar, tüketicinin seçtiği hakkı yerine getiren tarafça karşılanır. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir. " Hükmüne yer verilmiştir. 6502 sayılı yasa 11/3. Maddesi tüketicinin seçimlik hakları “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2017/265 Esas, 2021/276 Karar sayılı ve 07/09/2021 tarihli kararı ile; " tüm dosya kapsamından; davalının davacıya gizli ayıplı olarak dava konusu aracı sattığının, dosyaya getirtilen kayıtlar ve aldırılan bilirkişi raporu ile sabit olduğu, davacı vekilinin dava açarken seçimlik haklarından talebini sözleşmeden dönme, bedel iadesi olarak kullandığı, ancak yargılama sırasında seçimlik hakkını uğranılan zarar nedeniyle bedel indirimi talebinde bulunduğu, bilirkişi tarafından davaya konu olan motordaki gizli ayıptan kaynaklanan davacı zararının 12.250,00 TL olarak hesaplandığı, söz konusu hesaplamaların dosya kapsamın uygun olduğu, davalının ayıptan dolayı sorumluluğunun bulunduğu " gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne , dava konusu 12.250,00 TL satış bedelinden indirim yapılması gereken bedelin taleple bağlı kalınarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar...
Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür... ” şeklindeki düzenlemeye göre, tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ancak kanun tarafından korunan sözleşme taraflarından tüketicinin yanında, kurulacak hükmün sözleşmenin diğer tarafı olan satıcı için de orantısız güçlükleri de beraberinde getirmemesi gerekir. Ayıbın öneminin aracın kullanımına ve beklenen faydaya bir etkisinin olmaması, aracın ayıplı ve ayıpsız değeri arasındaki farkın araç bedeli nazara alındığında azlığı yani karşılıklı menfaatler dengesi ile hukukun temel prensibi olan hakkaniyet kuralları değerlendirilerek ayıp nedeni ile bedel indirimi veya tüketicinin diğer seçimlik haklarını kullanıp kullanmayacağının tesbit edilmesi zorunludur....
Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Mahkemece davacının başka bir sözleşme yapma fırsatını kaçırmış olması nedeniyle menfi zararının 3.103,00-TL olduğu gerekçesiyle davacının menfi zarar talebinin kısmen kabulüne karar verilmiş ise de; 4077 sayılı Kanunda sözleşmeden dönme halinde tüketiciye tanınan seçimlik haklar içerisinde menfi zarar (kaçırılan fırsatlar) mevcut değildir. Kanunda tüketicinin seçimlik hakları sınırlı olarak sayılmıştır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmeden dönme ve bedel iadesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacı, davalıdan 19/04/2010 tarihinde ...Projesi Gayrimenkul Satış Sözleşmesi imzalayarak daire satın aldığını, 04/07/2012 tarihinde yağan yağmur nedeniyle bodrum katının tamamen sular altında kaldığını, sel sularının biriktirdiği pislik ve toprağın giriş katına dolduğunu, kendisine ait daire bodrum üstü olduğundan dairenin tabanının nemlendiğini, eşyaların zarar gördüğünü, bu durumun 03/08/2012 tarihinde ayıp ihbarında bulunarak davalıya bildirildiğini ileri sürerek ödediği bedelin davalıdan tahsilinne karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/62 KARAR NO : 2021/271 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 05/11/2020 NUMARASI : 2018/262 ESAS 2020/666 KARAR DAVA KONUSU : Alacak KARAR : Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle;müvekkili davacının davalı şirketin bayisinden 29.04.2014 tarihinde Ford H566 Cargo 1846T model bir tır çekici satın aldığını ve kullanmaya başladığını, 04.03.2016 tarihinde motor arızası nedeniyle yetkili servise müracaat ettiğini ancak arızanın kullanılan yakıttan kaynaklı olduğunun ve tamirinin garanti kapsamında yapılamayacağının belirtilip çıkarılan masraf listesinin davacıya verildiğini, oysa arızanın garanti kapsamında herhangi bir bedel talep edilmeksizin yapılması gerektiğini, davacının sözleşmeden dönme ve aracı iade yönündeki seçimlik hakkını kullandığını ancak davalının buna yanaşmadığını beyanla, aracın fatura bedeli olan 216.132,80- TL'nin fatura tarihinden...
İş sahibinin seçimlik hakkını düzenleyen 6098 sayılı TBK'nın 475/1. maddesinde eser kabule icbar edilemeyecek şekilde ayıplı olur ise sözleşmeden dönme ve bedel iadesi, 2. fıkrada ise eseri alıkoyup ayıp oranında bedelde indirim isteme hakkı mevcut olup, son fıkrasında aşırı zarar doğuracaksa iş sahibinin sözleşmeden dönme hakkını kullanamayacağına dair düzenlemeler mevcuttur. Mahkemece bu madde ve anılan fıkraları uyarınca değerlendirme yapılmamıştır. Bu haliyle alınan rapor ve ek raporlar hükme esas alınamaz. Bu nedenle mahkemece yapılacak iş; 13.04.2015 tarihli kök raporu veren bilirkişi kurulundan ek rapor almak suretiyle TBK 475/1. madde uyarınca eserin kabule icbar edilemeyecek şekilde ayıplı olup olmadığı hususunda değerlendirilme yapılmalı, sökülüp kaldırılması aşırı zarar doğuracaksa dönme hakkını kullanamayacağı nazara alınmalı ve bu halde TBK 475/2. maddesi uyarınca ayıp oranında bedelden indirim konusunda inceleme yapılmalıdır....
Davacı, davalıdan satın aldığı motosikleti kullanmaya başlamasından bir süre sonra aracın ön çamurluk kısmından rahatsız edici şekilde ses gelmeye başladığını, durumu derhal davalı tarafa ve servise bildirdiğini,sorunun giderilmediğini ve motosikletin ayıplı olduğunu ileri sürerek motosikletin iadesi ile bedelinin tahsili isteminde bulunmuştur. 4077 sayılı TKHK’nun 4. maddesinin 2. fıkrası hükmüne göre; tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde açık ayıpları satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’da gizli ayıpların ne kadar sürede satıcıya ihbar edileceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır....
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde------ plakalı aracın hava yastık sisteminde ayıp olup olmadığı, ayıplı ise bu ayıbın aracın değerini etkileyip etkileyemeyeceği, bedelin indirilmesinin gerekip gerekmeyeceği, davalının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, talebin zamanaşımına uğrayıp uğramadığı noktasındadır. Davanın Hukuki Niteliği: Dava, satılanın ayıplı olduğu iddiasına dayalı bedel indirim davasıdır. Davanın Hukuki Sebebi: Ayıp sorumluluğuna ilişkin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)'nun 227. Maddesindeki "Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir: 1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme. 2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme. 3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme. 4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme....
Satışa konu aracın ayıplı olduğu mahkemece alınan 27.05.2008 tarihli bilirkişi raporu ile gerekse davacının 28.12.2004 tarihinde servise yaptığı müracaat esnasında tutulan tutanakla sabit olmuş olup servise yapılan bu başvuru süresinde ayıp ihbarında bulunulduğu anlamındadır. Dairemiz ve Yargıtay uygulamaları bu yönde olup, bu durumda 4822 sayılı yasa ile değişik 4077 sayılı TKHK’nun 4/2 maddesi gereğince malın ayıplı çıkması halinde 2010/10296-14900 tüketici, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi, ayıp oranında indirimi ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Tüketici, bu seçimlik haklarından birini kullanabilecektir. Aynı şekilde tüketici bu haklarından birini kullandığını belirterek dava açabilecektir. Davacının bedelin iadesini istemekle sözleşmeden döndüğünün, seçimlik hakkını bu yönde kullandığının kabulü gerekir....
