Taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın usulden reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili arsa sahibi ile davalı yüklenci arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ek sözleşmeler gereği yüklencinin işi süresinde bitirmediğini ve bir kısım eksik ve ayıplı imalatlar bulunduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere eksik ve ayıplı imalat için 5.000 TL ve 39.000 $ gecikme tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Hukuk Dairesi'nin 03.07.2017 tarih 2016/3242 Esas, 2017/1958 Karar sayılı ilamı ile "...Kural olarak, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri karşılıklı edimleri içeren, iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdir. Taraflardan biri kendi edimini yerine getirmeden karşı taraftan edimini yerine getirmesini isteyemez. Somut olayda, 31.10.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 24. maddesinde, davacı arsa sahiplerinin alacakları dükkan karşılığında davalı yükleniciye 45.000,00 TL ödemede bulunacaklarının kararlaştırıldığı ve bu maddenin taraflarında kabulünde olduğu açıktır. Fakat davacı arsa sahipleri bu edimlerini yerine getirmemişlerdir. Bu durumda davalı yükleniciden edimini yerine getirmesini isteyemeyeceklerinden gecikme cezası (kira tazminatı) isteme hakları bulunmamaktadır. Ayrıca, davaya konu dükkan niteliğindeki bağımsız bölümün davacı arsa sahiplerine teslim edilmediği sabittir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Çorum 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/366 esas, 2023/42 karar sayılı dava dosyasında verilen alacak (taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) talebinin kabulüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; alacak (taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davacının davalı aleyhine açmış olduğu davanın KABULÜ ile; 286.396,99 TL’ nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, " karar verilmiştir....
Davalı ... vekilinin temyizi yönünden; Mahkemece resmi olarak yüklenici ... ile davacılar arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin davalı ...’a devredildiği kabul edilmiş ise de dosyada bulunan 09.03.2011 tarihli adi yazılı taahhütnamenin sadece Serhat ile arsa sahibi Nurullah arasında yapıldığı diğer arsa sahibi ve asli yüklenici imzasını taşımadığı anlaşılmaktadır. Taahhütnameye göre 30.04.2011 tarihinde dairedeki eksik işlemlerin tamamlanması taahhüt edilmiş, davacı arsa sahipleriyle yüklenici Mehmet’in imzaladığı sözleşme devredilmemiştir. Bu nedenle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sorumluluğun Serhat’a yüklenmesinde isabet görülmemiştir....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 25.01.2018 gün ve 2017/256-2018/20 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan ifaya izin verilmesi ile yapılacak masraflar için asıl davada 10.000,00 TL, birleşen davada şimdilik 1.000,00 TL'nin yasal faiziyle davalıdan tahsiline ve davalıya bırakılan 2 ve 3 nolu alacakların satışlarına izin verilmesi istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2018 gün 1 sayılı iş bölümü kararı ile 01.07.2016 tarihinden sonra, kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesine dayalı olarak görülüp verilen kararlarla ilgili temyiz ya da karar düzeltme taleplerini inceleme görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesine verilmiş ise de; Mahkemece Yargıtay 23....
- KARAR - Davacılar, davalı yüklenici şirket ile müvekkilleri arasında anahtar teslimi 12.04.1993 tarihinde Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, inşaatın kabulü imkansız kusurlarına rağmen mahkeme kararıyla paylaşılan daire ve dükkanların hak sahipleri adına 26.05.2009 tarihinde tescil edildiğini, ihtara rağmen davalı tarafından belediyeden iskânların alınıp teslim edilmediğini, iskân ruhsatlarının bulunmamasından dolayı satış ve kira işlemlerinde müvekillerinin güçlüklerle karşılaştıklarını ve müşteri kaybına neden olduğunu ileri sürerek, kendi adlarına tescil edilmiş olan daire ve dükkanların iskân ruhsatını alma işlemlerini yapmaları bakımından davalının icbar edilmesini ve dükkanların kiraya verilmemesinden dolayı şimdilik 1.000,00 TL kira kaybının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir. Davalı, davanın reddini savunmuştur....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun .... maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Öte yandan, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir....
Davalılar vekili, yüklenicinin sözleşmede kararlaştırılan edimlerini yerine getirmediğini, taşınmazın sözleşme uyarınca ... parçaya ifrazı gerekirken ... parçaya ifraz edilerek arsa maliklerine daha az yer verildiğini, sözleşmede arsa sahiplerine isabet edecek dairelerin kur'a sonucu belirleneceğine ilişkin hüküm bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacı şirket ile aralarında davacılar, davalılar ve dava dışı kişilerin bulunduğu arsa malikleri arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiği, yüklenicinin edimini sözleşmeye uygun şekilde yerine getirmediği, arsa maliklerine ait olacak 80 daireden 44 tanesinin yapı kullanım izin belgesinin alındığını gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. ...-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir....
Davacı vekili, davalı arsa sahibi ile dava dışı yüklenici arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin dava dışı ... Konut Yapı Kooperatifine temlik edildiğini, kooperatifin inşaatı tamamladığını, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde yüklenici olan ...'a arsa sahibi ...'ün vekaletname verdiğini, bu vekaletnamedeki tevkil yetkisine dayanarak ...'ın da ...'ya vekaletname verdiğini, davacı ile ... arasında bu vekaletnameye dayanılarak 4 no'lu ve 25 no'lu yükleniciye düşen daireler hakkında satış vaadi sözleşmesi yapıldığını, satış bedelinin ödendiğini belirterek tapu iptali ve tescil ikinci kademede tazminat isteminde bulunmuştur. Davalı ... vekili, davalının satış vaadi sözleşmesinin tarafı olmadığı gibi ... ile de hiçbir vekalet ilişkisinin bulunmadığını, ...'ı vekillikten azlettiğini, azletmiş olmakla birlikte azilnamenin aziller siciline kaydedildiğini, ...'...
İlk derece mahkemesinin 06/09/2022 tarihli ara kararı ile; talebin taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tazminat davasında davalının malvarlığı üzerine ihtiyati haciz konulmasına yönelik olduğu, taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde zemin kat 1 ve 2 numaralı bağımız bölüm dairelerinin davacıya ait olacağı, binadaki mal sahibine ait dairelerin sözleşme tarihinden itibaren 36 ay içerisinde teslim edileceği hususlarının kararlaştırıldığı, sözleşme tarihinin 14.11.2016 olduğu, ihtiyati hacizde yaklaşık ispat koşulunun gerçekleştiği belirtilerek, davacı vekilinin 15.000,00 TL tutarında nakdi teminat karşılığında davalının menkul ve garimenkulleri ile 3. kişilerdeki hak ve alacakları üzerine İİK'nun 257/1 maddesi uyarınca ihtiyati haciz konulması talebinin kabulüne karar verilmiştir....
