"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 14. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 17.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece minibüsün yarı hissesinin satışının adi sözleşme ile yapıldığı, araç satışlarının 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 20/d maddesi uyarınca resmi şekilde yapılmasının gerektiği, harici satış sözleşmesinin geçersiz olmasına göre tarafların aldıklarını sebepsiz iktisap kuralları gereğince aynı anda iade ile yükümlü oldukları, ancak kararlaştırılan cezai şartın geçersiz sözleşme uyarınca talep edilemeyeceği, ihtarnameye göre davalının temerrüdünün 13.10.2008 tarihinde gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 12.500.00 YTL alacağın 13.10.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geçersiz satım sözleşmesinin konusu olan ve davacıda bulunan minibüsün davalıya iadesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir....
Motorlu ve Tic.Ltd.Şti olduğu sonucuna varıldığı, noterden yapılmayan satışların geçersiz olması nedeniyle dava konusu oto satış sözleşmesinin de geçersiz olduğu, dava konusu otobüs davacı şirket adına kayıtlı iken müsadere edilerek trafik kaydının kapatıldığı, davacı şirketin geçersiz satış sözleşmesine dayalı olarak davalı şirketten bu aracın bandrol ve muhasebe giderlerini isteyemeyeceği gerekçesiyle davalı ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle, diğer davalı şirket yönünden ise esastan davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı şirket temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı şirket temsilcisinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, 14.11 .2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dava değeri olarak dava dilekçesinde 10.000- TL gösterilmiş ve bu tutar üzerinden harcın yatırıldığı, yargılama aşamasında noksan harcın tamamlatılmadığı ve karar verildiği anlaşılmıştır. Dava konusu aracın dosya kapsamından değerinin 10.000 TL'nin çok üzerinde olduğu, nitekim davalıya aracın satışına ilişkin noter sözleşmesinde araç bedelinin 40.000TL olduğunun belirtildiği görülmüştür. Harç kamu düzeni ilgili olduğundan mahkemece öncelikle dava konusu aracın gerçek değerinin tespiti ve bu miktar üzerinden davacıya noksan harcın tamamlatılması için süre verilmesi ve Harçlar Kanunu'nun 27 ve 32. maddeleri ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 150/4 maddesi gereğince bir değerlendirme yapılması gerekirken yazılı biçimde karar verilmiş olması doğru değildir....
Dava değeri olarak dava dilekçesinde 10.000- TL gösterilmiş ve bu tutar üzerinden harcın yatırıldığı, yargılama aşamasında noksan harcın tamamlatılmadığı ve karar verildiği anlaşılmıştır. Dava konusu aracın dosya kapsamından değerinin 10.000 TL'nin çok üzerinde olduğu, nitekim davalıya aracın satışına ilişkin noter sözleşmesinde araç bedelinin 40.000TL olduğunun belirtildiği görülmüştür. Harç kamu düzeni ilgili olduğundan mahkemece öncelikle dava konusu aracın gerçek değerinin tespiti ve bu miktar üzerinden davacıya noksan harcın tamamlatılması için süre verilmesi ve Harçlar Kanunu'nun 27 ve 32. maddeleri ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 150/4 maddesi gereğince bir değerlendirme yapılması gerekirken yazılı biçimde karar verilmiş olması doğru değildir....
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; somut olayda davacının davalı ...’e verdiği ve 15.08.2014 tarihli harici araç satış sözleşmesine ilişkin olduğunu iddia ettiği 201.000TL bedelli çek nedeniyle borçlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. III. GEREKÇE 12. Uyuşmazlığın çözümü açısından öncelikle konuyla ilgili yasal düzenleme ve kavramların açıklanmasında yarar vardır. 13. Davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının (yok olduğunun) tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı (Kuru-El Kitabı), İstanbul 2013, s. 346). 14. Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar ... ve ... tarafından, davalılar ... ve ... aleyhine 20/08/2014 gününde verilen dilekçe ile noterde düzenlenen araç satış sözleşmelerinin iptali ile aracın davacılardan ... adına tescilinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulü ile aracın davacıya ait olduğunun tespitine, tescil isteminin reddine dair verilen 01/12/2015 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü....
Mahkemece; aracın trafik kaydının incelenmesinde halen davacı üzerine kayıtlı olduğunun görüldüğü belirtilerek aracın 16/09/2004 tarihinde davalılara satılmış olduğunun tespitine karar verilmiştir. 1- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 20/d md. göre, trafiğe kayıtlı araçların satış ve devrine ilişkin sözleşmelerin geçerli olabilmesi için, noterce re'sen düzenleme biçiminde yapılması zorunludur. Yine bu maddeye göre, işlemi yapan noter, siciline işlenmek üzere en geç 15 gün içerisinde, satış işlemini ilgili tescil kuruluşuna ve vergi dairesine bildirmekle yükümlüdür. Noterin ilgili vergi dairesine yapacağı bildirimden sonra, önceki araç malikinin vergi mükellefiyetine son verilir ve yeni malik adına vergi mükellefiyeti tesis edilir....
Şti.’ne sattığını, satış işleminin muvazaalı olduğunu belirterek iptali ile trafik kaydının silinmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı borçlu ... vekili, davacının takip konusu ilam alacağının temyiz üzerine bozulduğundan kesinleşmiş alacağı bulunmadığını, müvekkiline ait 30 adet araç üzerine haciz konulduğundan davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, dava konusu aracın internete konan ilan ile satıldığını ve gerçek bir satış olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Davalı ..... Ltd. Şti. vekili, dava konusu aracın internetteki ilan üzerine iyiniyetle alındığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece iddia, savunma toplanan delillere göre,dava konusu araç satışının muvazaalı ve mal kaçırma amacıyla kötüniyetle yapıldığı ispat edilemediğinden davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; şirket payının devri işleminin geçersizliğinin/yok hükmünde olduğunun, davacının nama yazılı anonim şirket ortağı olduğunun tespiti, tespit edilecek 2017 ve 2018 yılı temettülerinin ödenmesi talebine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır. Davacının davalı şirketin ortağı olduğu, şirketteki hissesinin dava dışı Özcan Garip tarafından davacıdan alınan vekaletname ile satış yoluyla devredildiği hususu her iki tarafında kabulündedir. Uyuşmazlık, yapılan devir işleminin geçerli olup olmadığı, davacıya kar payı ödemesi yapılması gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır. Dava dışı Özcan Garip hakkında yapılan yargılamada Konya 12. Asliye Ceza Mahkemesinin 03/10/2017 tarih, 2017/299 Esas ve 2017/470 Karar sayılı dosyasından sanığın cezalandırılmasına karar verilmiş, karar 31/10/2018 tarihinde kesinleşmiştir....
