Davalı vekili, müvekkilinin söz konusu inşaatı bitirmek için üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirdiğini, yapının meydana gelebilmesi için arsa sahiplerinin süresi dolan inşaat yapı ruhsatını yenilemesi gerektiğini, davacıların bu yükümlülüklerini yerine getirmediklerini, ileriye dönük fesh için inşaatın %90 ve üzerinde tamamlanmış olması gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, inşaatın %60 oranında tamamlandığı, %90'ın altında tamamlanmayan eserlerde sözleşmenin ileriye yönelik olarak feshinin mümkün olmadığı, davacı tarafça ısrarla sözleşmenin ileriye yönelik olarak feshinin talep edildiği, davacı tarafın diğer taleplerinin de sözleşmenin ancak ileriye yönelik olarak feshi halinde gerçekleşmesi mümkün olacağından, davanın reddine karar verilmiştir....
Mahkemece, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından, inşaat % 82 seviyede iken, yüklenicinin işi terk ettiği, keşif tarihi itibari ile inşaat seviyesi %90 üzerinde tespit edilmiş olsa da geriye veya ileriye etkili fesih belirlenirken bağımsız bölüm satın alanların yaptığı imlatın ayrık tutulması gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulüne dair verilen kararın davalılar ...,., ... vekili, dahili davalılar .... ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemiz'in 2014/7552 E., 2015/2922 K. sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiştir. Bu kez davalı ... A.Ş. vekili ile davalılar ..., . ... ve ... vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Dava, arsa payı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir....
Öte yandan, akdin feshi kararını yüklenici davalının temyiz etmemiş olması, ileriye etkili fesih açısından yükleniciden daire satın alanların haklarını ihlal etmemeli, bu konuda hukuki yararlarının bulunduğu kabul edilmelidir.Belirtilen nedenlerle akdin ileriye etkili fesih şartlarının düşünülmesi gerektiğinden sayın çoğunluğun aksine oluşan onama kararına katılmıyoruz....
İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca ileriye etkili feshini gerektirdiği, bu bakımdan mahkemenin geriye etkili şekilde feshin tespitine ve elatmanın önlenmesine karar vermesinin doğru olmadığı, mahkemece davalı yüklenicinin sonradan inşaatı tamamladığına ilişkin savunması gözönünde bulundurularak keşif icrasından tamamlama oranının %90'da kaldığının tespiti halinde sözleşmenin ileriye etkili feshine ve elatanın durumunun da bu orana göre değerlendirilmesinden, inşaatın %100 tamamlanması ve anahtar teslimi kapsamında olan iskan ruhsatının alındığının anlaşılması halinde ise davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece, bozma ilamına uyularak, yüklenicinin verilen süre ve ek süre sonucunda edimini %98 oranında yerine getirdiği, %...'...
Fesih akdî ilişkiyi ortadan kaldırmaya yönelik bozucu yenilik doğuran bir hak olup, fesih ile akdî ilişkinin geriye etkili sona ereceği kabul edilmekte ise de; inşaatın geldiği seviye itibariyle sözleşmenin geriye etkili feshinin adalet duygularını zedeleyeceği hallerde Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu'nun 25.01.1984 gün 3/1 sayılı kararı uyarınca feshin ileriye etkili sonuç doğuracağı kabul edilmektedir. Burada feshin geriye ve ileriye etkili olmasının sonuçları üzerinde durulmasında yarar vardır. Feshin geriye etkili olması durumunda, sözleşme hiç yapılmamış (yok) farz edilerek hüküm ../.. S.2. doğuracağından taraflar karşılıklı olarak birbirlerine verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümlerince geri alabilir. Örneğin; avans niteliğinde bir miktar arsa payı devredilmiş ise arsa sahibince, yasaya uygun bir kısım imalât gerçekleşmiş ise yüklenici tarafça bunun bedeli de yüklenici tarafça istenebilir. Oysa ileriye etkili fesihte sonuç farklıdır....
Bunun yanında, arsa sahibince dava dilekçesinde sözleşmenin ileriye etkili feshi ile kira tazminatı ve eksik işler bedeli istenmişse de, ....05.2012 tarihinde harçlandırılan ıslah dilekçesinde kira tazminatı ve eksik işlerin giderilme bedeli talep edilmiş, aynı dilekçede tapu iptal ve tescil talebinde bulunulmamış, inşaatın seviyesi dikkate alındığında bu durumun (dava dilekçesinde alacağın arsa payı olarak tahsili isteğinin) infazda karışıklığa sebep olma ihtimalinden dolayı bu talebin davalılardan bedel olarak tahsili şeklinde ıslah edildiği bildirilmiştir. Vakıaları anlatmak taraflara, olayların hukuki nitelendirmesini yapmak ise hakime ait bir görevdir. Islah dilekçesi kapsamından anlaşılacağı üzere; arsa sahibi tarafın amacı, uğradığını ileri sürdüğü zararın tazminine ilişkindir. Buna karşın mahkemece, hem oluşan zararların tazmini cihetine gidilmiş hem de ileriye etkili feshe karar verilmiştir....
Böylece işin arz ettiği özellik, işin kapsamı ile birlikte değerlendirilerek feshin ileriye etkili mi, yoksa geriye etkili mi sonuçlar doğuracağı üzerinde durulması gerekir. İleriye etkili fesih talebinin kabulüne karar verilmesi gereken hallerde de sadece ileriye etkili fesihle yetinilmesi de yeni davalara neden olacağından uyuşmazlığın çözümlendiğinden söz edilemez. Kaldı ki, yüklenicinin hak ettiği arsa payı ile arsa sahiplerine bırakılacak pay oranının belirlenmesi tarafların dava ve mahsup taleplerini karşılayacak, infaz kabiliyeti olan hüküm kurulacaktır. Yargıtay 15. H.D. kararlarına göre gecikme tazminatı müspet zarar olup sözleşmenin geriye etkili feshi halinde istenemez ise de, ileriye etkili fesih halinde sözleşme fesih tarihine kadar hüküm ve sonuçlarını doğuracağından teslimi gereken tarihten sonraki dönem için koşulları gerçekleşmişse gecikme tazminatı istenebilir....
, buna göre mahsubu yapılan arsa payının davalı adına olan tapu kaydının iptali ile hisseleri oranında müvekkilleri adına tescilini, sözleşmenin ileriye yönelik olarak feshi talebinin uygun görülmemesi halinde, eksik ve ayıplı imalatlar ve gecikme nedeniyle uğranılan zarar için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL'nin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, davacılardan A.....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Arsa sahibi tarafından açılan asıl davada, sözleşmenin ileriye dönük olarak feshi, eksik ve kusurlu işler bedeli ile gecikme tazminatı, yüklenici tarafından açılan ve birleştirilen davada ise tapu iptâli ve tescil talep edilmiş, mahkemece asıl dava yönünden sözleşmenin ileriye dönük olarak feshine, eksik ve kusurlu işler bedelinin tahsiline, fazla istemin reddine, birleşen dava yönünden ise HUMK'nın 409/5. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ve karşı...
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2)Davada, 26.07.2004 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi talebi yanına kira tazminatı da talep edilmiş, mahkemece, sözleşmenin geriye etkili feshi ve kira tazminatının tahsiline karar verilmiştir. Somut olayda talep edilen kira mahrumiyeti, hukuki niteliği itibariyle, TBK 118. (BK md. 106/II) gereğince gecikme tazminatı olup, müspet (olumlu) zarardır ve sözleşmede aksine hüküm bulunmadığı takdirde, sözleşmenin geriye etkili feshi halinde istenemez. O halde, davacıların geriye etkili fesih talebi kabul edildiği halde, kira (gecikme) tazminatının reddi yerine kabulü doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir....
