Borcun yerine getirilmemesi halinde alacaklıya, üç seçimlik hak verilmiştir: bunlar 1- Her zaman gecikmiş işi yerine getirme (ifayı) ve gecikme tazminatı isteme; 2- Sözleşmenin yerine getirilmesinden vazgeçilerek olumlu (müsbet) zararını isteme; 3- Sözleşmeden dönme (fesih) ve olumsuz (menfi) zararı isteme olarak açıklanmıştır. Mahkemece öncelikli olarak inşaatın seviyesinin belirlenmesi ve davacı arsa sahibine seçimlik hakların sorulması gerekmektedir. İnşaatın %90 oranının altında ise sözleşmenin geriye etkili feshini talep edebilecek olan davacı arsa sahibinin sözleşmenin ileriye etkili feshini talep ettiği durumlarda, imalâtın gerçekleşme seviyesine bakılmaksızın akdin ileriye etkili feshine, sözleşmenin tasfiyesine ve teslimi gereken tarihten ileriye etkili feshin talep edildiği tarihe kadar koşulları gerçekleşmişse gecikme tazminatına ve kendisine ait bağımsız bölümlerin tesbiti isteyebilecektir....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl dava, eser sözleşmesinin feshi, meni müdahale, gecikme tazminatı ve kira alacaklarının tahsili; karşı dava ise sözleşme kapsamı ve sözleşme dışı iş bedellerinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece asıl davada sözleşmenin ileriye dönük feshine, gecikme tazminatı ve kazanç kaybı isteğinin kısmen kabulüne, karşı davanın kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Antalya 3....

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl dava, eser sözleşmesinin feshi, meni müdahale, gecikme tazminatı ve kira alacaklarının tahsili; karşı dava ise sözleşme kapsamı ve sözleşme dışı iş bedellerinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece asıl davada sözleşmenin ileriye dönük feshine, gecikme tazminatı ve kazanç kaybı isteğinin kısmen kabulüne, karşı davanın kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Antalya 3....

Bu durumda mahkemece, dava konusu inşaatla ilgili, işlem dosyası ve tasdikli projeler ile ruhsatların ilgili belediyesinden celp edildikten sonra, mahallinde konusunda uzman iki inşaat ve yorumda yardımcı olmak üzere bir hukukçudan oluşturulacak üç kişilik bilirkişi kurulu marifetiyle mahalline keşif ve bilirkişi incelemesi yapılıp inşaatın sözleşme ve ekleri, tasdikli projesi, ruhsat ve imara uygun yapılıp yapılmadığı, yüklenicinin üstlendiği edimlere göre inşaatın getirildiği aşama konusunda rapor alınıp inşaatın seviyesine göre 1983/3 Esas, 1984/1 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca ileriye etkili fesih ve tasfiye koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği saptanarak tesbit edilecek seviyeye göre akdîn ileriye etkili feshi gerekiyorsa tamamlanan işlere tekabül eden nisbette tapu iptâli ve yüklenici adına tescil kararı verilerek işin tasfiye edilmesi ve her halükarda birleşen karşı davanın açıldığı tarih itibariyle davasında haklı olduğundan yüklenicinin birleşen davada yargılama...

K. sayılı ve 20.05.2019 tarihli kararı ile "Mahkemenin gerekçesinde de belirtildiği gibi somut olayda gerçekleştirilen imalât oranına göre ileriye etkili fesih koşulları oluşmamış ve ilk kararı davacı arsa sahiplerinin temyiz etmemesi nedeniyle yüklenici yararına usuli kazanılmış hak oluştuğundan ileriye etkili fesih kararı verilmesi gerekir ise de ileriye etkili fesih kararı verilirken yüklenicinin eksik ve kusurlar da dikkate alınıp düşülmek suretiyle kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi ile üstlendiği işlerin tamamına göre gerçekleştirdiği imalâtın fiziki oranı tespiti ve bu oranın sözleşmede kararlaştırılan paylaşım durumuna göre yükleniciye kalan arsa payı ya da bağımsız bölüm sayısına uygulanarak yüklenicinin hakettiği arsa payı ya da bağımsız bölümlerin yükleniciye bırakılarak yüklenicinin hak etmediği arsa payları ve bağımsız bölümün arsa sahibinde kalacak şekilde infazı kabil karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ile sadece ileriye dönük fesih kararı verilip tasfiyeye...

Fesih ileriye etkili kabul edilirse, yükleniciye imalat oranına paralel arsa payı bırakılır. ... Ticaret Limited Şirketi yetkili temsilcisi ile davacı arasında 27.06.2005 tarihinde adi yazılı sözleşmeyle yapılan temlik işlemi gereğince davacının temlik aldığı şahsi hakkın konusunun sözleşmenin ileriye veya geriye etkili olarak feshi sonucunda yükleniciye bırakılıp bırakılmayacağı belirleneceğinden, sözleşmenin ifa olanağı bulunup bulunmadığı davalı arsa maliklerince açılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davasının sonucu ile doğrudan ilgilidir. Bu nedenle "bekletici mesele" yapılarak dava sonucu beklenmeli, sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bütün bu yönler üzerinde durulmadan eksik inceleme ve araştırmayla hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir....

Bu durumda mahkemece, dava konusu inşaatla ilgili, işlem dosyası, tasdikli projeler ve ruhsatlar getirtildikten sonra, konusunda uzman üç kişilik bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılıp, inşaatın son olarak geldiği seviye, sözleşme ve projesine göre eksik imalatlar, inşaatın yasal hale getirilmesi için ne gibi iş ve işlemler yapılması gerektiği ve bunlar için gerekli olan masraflar tespit edilerek, eksikliklerin ve yapının yasal hale getirilmesi için gerekli olan masrafların davalı yükleniciler tarafından depo edilmesi yoluyla sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine karar verilmesi, aksi takdirde, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi gerektiği sonucuna varılması halinde, davacı arsa sahiplerince, sözleşme ile devredilen tüm arsa paylarının tapusunun iptali de talep edildiğinden, yüklenicinin bu arsa paylarını devrettiği üçüncü kişilerin de davaya katılmaları sağlanarak, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak...

Kural olarak,taraflar arasındaki sözleşmenin düzenlendiği tarihte yürürlükte olan 818 sayılı BK'nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde kısmi ifadan söz edilemez ise de, 25.01.1984 gün ve 3/1 Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararında, müteahhidin kendi kusuruyla işi muayyen zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeniyle sözleşmenin iş sahibi tarafından feshi halinde, uyuşmazlığın BK'nın 106-108. Maddelerine göre çözümleneceğine, ancak, olayın niteliği ve özelliğinin haklı gösterdiği durumlarda, Medeni Kanun'un 2. maddesi hükmü gözetilerek, sözleşmenin ileriye etkili sonuç doğuracağına karar verilmiştir. Burada yüklenicinin ileriye etkili fesih sonuçlarından yararlanabilmesi için inşaatın en az %90 ve üzeri seviyeye getirilmiş olması zorunludur. Gerek Dairemizin, gerekse Hukuk Genel Kurulu'nun uygulamaları bu doğrultudadır....

Bu durumda, mahkemece mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak, hali hazır durumda inşaatın geldiği seviyenin ve yüklenicinin edimlerini ne oranda ifa ettiğinin tespit edilmesi, gerekirse inşaattaki eksiklikler ile varsa ruhsat ve projesine aykırılıkları gidermek üzere, davalı yüklenici şirket ve/veya onun halefi durumundaki diğer davalılara yetki ve süre verilmesi, nihayet yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde feshin ileriye etkili mi geriye etkili mi olacağının tartışılıp değerlendirilmesi, davacı arsa sahibinin sözleşmenin geriye etkili feshi ve tapu iptali tescil isteminin reddi halinde davalı yüklenici şirkete yönelik kira tazminatı talebi de bulunduğu nazara alınanrak, dava konusu tüm talepler hakkında sonucuna göre bir karar verilmesi, yargılama harç ve giderlerinden sorumluluğun ise dava tarihindeki haklılık durumuna göre belirlenmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın davalılar yararına bozulması gerekmiştir...

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ Taraflar arasındaki sözleşmenin ileriye etkili feshi ve tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, müvekkillerinin de aralarında bulunduğu arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında imzalanan 18.08.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, davalı yüklenicinin edimini tam olarak yerine getirmediğini, taşınmazın ortak alanlarında birçok eksik imalat bulunduğunu ileri sürerek, sözleşmenin ileriye etkili feshi ile eksik imalat bedeli olarak şimdilik 70.000,00 TL'nin reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....