"İçtihat Metni" Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki ihtiyati haciz talebinin sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı talebin kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde ihtiyati haciz isteyen vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati haciz isteyen vekili, Genel Kredi Sözleşmesi’ne istinaden teminatsız ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, 3.954.55.-YTL. teminat karşılığında 26.363.71.-YTL. alacak için ihtiyati haciz kararı verilmiştir. İhtiyati haciz isteyen vekili kararı temyiz etmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, ihtiyati haciz isteyen vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, 23.10.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Vadesi gelmemiş bir borçtan dolayı ihtiyati haciz talep edilebilmesi ise; İİK.’nun 257 maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenmiştir. Söz konusu fıkraya göre, borçlunun muayyen yerleşim yeri yoksa, borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadıyla mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlal eden hileli işlemlerde bulunursa, bu hallerde ihtiyati haciz talep edilebilecektir. İİK'nın 258/1. maddesi hükmüne göre ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için mahkemenin ''alacağın varlığı hakkında kanaat edinmiş olması'' gerekir. HMK: 341. Maddesinin 1. Fıkrasının b bendinde "b) İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar" şeklinde istinaf yasa yoluna başvurulabilecek kararların belirtildiği görülmüştür....
O halde ihtiyati haciz istemine esas alacak ilam niteliğindeki Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Kararına dayandığından, ihtiyati haciz talep tarihi itibarıyla İİK'nın 257/1. maddesi uyarınca alacak muaccel olup rehinle de teminat altına alınmadığından ihtiyati haciz isteminin kabulü ve daha sonra yapılan itirazın reddine karar verilmesinde İİK 257/2 maddesindeki koşullar oluştuğundan usul ve yasaya aykırılık görülmemiştir. İhtiyati haciz talep tarihi itibarıyla, ilam niteliğindeki Sigorta Tahkim Komisyonu kararı ile alacak muaccel hale gelmiş olup rehinle teminat altına alınmadığından usul ve yasaya uygun bulunan karara karşı borçlu tarafça ileri sürülen istinaf isteminin Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir....
Maddenin birinci fıkrasında vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz talep etme koşulları; ikinci fıkrada ise vadesi gelmemiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilecek haller düzenlenmiştir. Gerek birinci, gerekse ikinci fıkra hükümleri dikkate alındığında; ihtiyati haciz talep edebilmek için öncelikle ortada bir para borcunun bulunması, bir diğer deyişle ihtiyati haciz talep eden kişinin talep konusu borcun alacaklısı sıfatına sahip olması gerekir. Maddenin birinci fıkrasına göre ihtiyati haciz isteyebilmek için alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır. Rehin ile temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacze gerek yoktur. Fakat rehinli malın kıymetinin rehinli alacağı karşılamayacağı tahmin ediliyorsa, karşılanamayacağı (açık kalacağı) tahmin edilen bölümü için, ihtiyati haciz istenebilir....
Maddenin birinci fıkrasında vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz talep etme koşulları; ikinci fıkrada ise vadesi gelmemiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilecek haller düzenlenmiştir. Gerek birinci, gerekse ikinci fıkra hükümleri dikkate alındığında; ihtiyati haciz talep edebilmek için öncelikle ortada bir para borcunun bulunması, bir diğer deyişle ihtiyati haciz talep eden kişinin talep konusu borcun alacaklısı sıfatına sahip olması gerekir. Maddenin birinci fıkrasına göre ihtiyati haciz isteyebilmek için alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır. Rehin ile temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacze gerek yoktur. Fakat rehinli malın kıymetinin rehinli alacağı karşılamayacağı tahmin ediliyorsa, karşılanamayacağı (açık kalacağı) tahmin edilen bölümü için, ihtiyati haciz istenebilir....
Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır.Rehinle temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur. Yukarıda belirtilen şartların bulunması halinde, vadesi gelmiş bir borcun alacaklısı başka bir şart aranmaksızın ihtiyati haciz isteme hakkına sahiptir. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; İİK'nun 257/1. maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcu nedeniyle ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmış iken, 2. bentte vadesi gelmemiş borçtan dolayı hangi hallerde ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmıştır. Somut olayda davacılar, dava konusu taşınmazların davalıya gabin nedeniyle düşük miktar ile devredilmesi nedeniyle davalıdan alacak talep etmektedir....
Alacak ilam mahiyetinde bir vesikaya müstenid ise mahkeme teminata lüzum olup olmadığını takdir eder. 2004 sayılı Yasanın 257. maddesinin birinci fıkrasında vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz talep etme koşulları; ikinci fıkrada ise vadesi gelmemiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilecek haller düzenlenmiştir. Gerek birinci, gerekse ikinci fıkra hükümleri dikkate alındığında, ihtiyati haciz talep edebilmek için, öncelikle ortada bir para borcunun bulunması, bir diğer deyişle ihtiyati haciz talep eden kişinin talep konusu borcun alacaklısı sıfatına sahip olması gerekir. Maddenin birinci fıkrasına göre ihtiyati haciz isteyebilmek için, alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacağın rehin ile temin edilmemiş olmasıdır. Rehin ile temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur....
Gerek birinci, gerekse ikinci fıkra hükümleri dikkate alındığında, ihtiyati haciz talep edebilmek için, öncelikle ortada bir para borcunun bulunması, bir diğer deyişle ihtiyati haciz talep eden kişinin talep konusu borcun alacaklısı sıfatına sahip olması gerekir. Maddenin birinci fıkrasına göre ihtiyati haciz isteyebilmek için, alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacağın rehin ile temin edilmemiş olmasıdır. Rehin ile temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur. Alacağın vadesi gelmişse ve alacak için bir rehin yoksa, alacaklı mahkemeye başvurarak ihtiyati haciz kararı verilmesini isteyebilir. Bu halde alacaklı, sadece alacağının varlığını, vadesinin geldiğini ve alacak için rehin bulunmadığını ispat etmekle yükümlüdür. Alacaklının başka bir hususu ispat etmesine gerek yoktur....
İlk derece mahkemesi, ihtiyati haciz talebini değerlendirdiği 05.04.2022 tarihli değişik iş kararında; "...İncelenen tüm dosya kapsamına ve talebe dayanak belgeler içeriğine göre ihtiyati haciz şartlarının oluştuğu ve alacak ilam niteliğinde belgeye dayalı olduğundan yukarıda yazılı alacak miktarının varlığı ve alacağın vadesinin geldiği, alacağın ilama dayanması nedeniyle İ.İ.K. m 259/2 gereği teminat aranmayacağı anlaşılmakla talebin kabulüne " gerekçesiyle, ihtiyati hacze karar vermiştir. Bu karara karşı, ihtiyati haciz talep eden vekili tarafından, İİK'nın 265. maddesi uyarınca, süresinde itiraz edilmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 27/09/2019 tarihli ara kararının kaldırılarak 43.500.931,61-TL alacak için ihtiyati haciz kararı verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda ihtiyati haciz talebinin bulunulduğu tarihte taraflar arasında, taraflar arasında görülmekte olan dava bulunduğundan, ihtiyati haciz talebinin asıl davayı görmekte olan mahkemeye yapılması ve talebin bu mahkemece değerlendirilmesi gerekirken, re'sen göz önünde bulundurulması gereken bu durum karşısında görevsiz mahkemece ihtiyati haciz kararı verilmesi yerinde görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, müteriz borçlu vekilinin istinaf sebebi haklı görüldüğünden, 09/12/2020 tarihli ek kararın H.M.K.'nun 353(1)b-2 maddesi gereği kaldırılmasına, borçlu ...'ın ihtiyati hacze itirazın kabulüne, 2019/1348 Değişik İş-2019/1362 Karar sayılı ve 07/10/2019 tarihli ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilmiştir....
