DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Asıl ve birleşen dava önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Önalım hakkı taşınmazın aynına ilişkin davalardan olup; Bölge Adliye mahkemeleri faaliyete geçmeden önce verilen kararlara uygulanan HMUK 427/2. madde de kesinlik sınırı yönünden taşınır mal ve alacak davalarından söz edilmekle birlikte HMK 341/2. Madde malvarlığı davası ibaresini kullanmış olduğundan taşınmaz mallar bakımından da bir istisna öngörülmemekle taşınmaz malvarlığına ilişkin davalarda da değer itibari ile kesinlik sınırı belirlenmelidir. Karar tarihi itibari ile mahkemece belirlenen değer kesinlik sınırının altında olup verilen karar kesindir. Asıl ve birleşen davalar ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup asıl dava değeri ve ön alım bedelinin 5.000,00 TL birleşen davada ise dava değeri ve önalım bedelinin 3.000,00 TL olduğu dava dilekçesi, tapu kayıtları ve resmi senetle sabittir....
Önalım davasına konu payın ilişkin bulunduğu taşınmaz paydaşlarca özel olarak kendi aralarında taksim edilip her bir paydaş belirli bir kısmı kullanırken bunlardan biri kendisinin kullandığı yeri ve bu yere tekabül eden payı bir üçüncü şahsa satarsa, satıcı zamanında bu yerde hak iddia etmeyen davacının tapuda yapılan satış nedeniyle önalım hakkını kullanması TMK’nın 2. maddesinde yer alan dürüst davranma kuralı ile bağdaşmaz. Kötüniyet iddiası 14.2.1951 tarihli ve 17/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de kendiliğinden nazara alınması gerekir. Bu gibi halde savunmanın genişletilmesi söz konusu değildir. Eylemli paylaşmanın varlığı halinde davanın reddi gerekir. Önalım davalarında fiili taksime değer verilmesi için taksimin yazılı olarak yapılması ya da taşınmazın çok sayıda paydaşının bulunması halinde tüm paydaşları tarafından fiilen kullanılan bölümlerin olması gerekmez....
ne şekilde olursa olsun önalım hakkının kullanılamayacağını beyan etmiş ve davanın reddini istemiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesinde 2014/595 E. ve 2015/112 K. sayılı dosyada dava açtığını, bu nedenle ön alım hakkını kullanmak suretiyle davalı adına olan tapunun iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, muris adına kayıtlı taşınmazda muris mirascısı davacının kendi adına önalım hakkı kullanmasına ilişkin dava açmasında aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir....
Bu nedenle davalının resmi senette ödemiş olduğu gösterilen satış bedeli ile tapu harç ve masraflarından oluşan önalım bedelini ödemek suretiyle davacıya önalım hakkı kullandırılabilir....
Bu ihtiyacın gereği olarak paydaşlar arasına yabancı bir kişinin girişini engellemek, taşınmazın daha küçük parçalara ayrılmasını önleyebilmek, hisselerin mümkün olduğu kadar hissedar elinde toplanmasını temin etmek amacıyla paylı taşınmazlarda hissedarın temlik hakkı sınırlandırılarak kanuni önalım hakkı tanınmıştır. Anılan düzenlemede önalım hakkının açık bir tarifi yapılmamakla birlikte temel prensibin mülkiyet serbestisi ve tasarruf yetkisi olduğu gözetilerek paydaşın temlik hakkı sınırlandırılırken bu sınırlandırma sınırlı tutularak sadece satım akitleri için önalım hakkı öngörülmüştür. Açıkça görüldüğü üzere kanuni önalım hakkından söz edebilmek için paylı mülkiyet hükümlerine tabi bir taşınmazdaki payın üçüncü şahsa satılması gerekmektedir; önalım hakkının konusu pay satışıdır. Gerçek bir satışın konusu olmayan, satım niteliğinde olmayan pay temliklerinde yasal önalım hakkı doğmayacaktır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/03/2020 NUMARASI : 2016/389 ESAS, 2020/122 KARAR DAVA KONUSU : Tazminat (Tapunun Haksız Ele Geçirilmesi Nedenli) KARAR : Çanakkale 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş, dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmiştir. Davacı dava dilekçesinde özetle; yörede 2006 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında kendisini kullanım ve hakimiyetinde bulunan dava konusu 106 ada 4 parsel sayılı taşınmazın, hileli olarak davalı adına tespitinin yapılarak kesinleştiğini, davalının daha sonra bu yeri dava dışı üçüncü bir kişiye sattığını ve bu suretle haksız bir kazanç elde ettiğini beyanla taşınmazın piyasa değerinin davalıdan sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili ile kendisine verilmesini talep ve dava etmiştir Taraflar arasındaki dava sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir....
Bu hakkın kullanılmasıyla şefi yeni bir akit yapmaya hacet kalmaksızın müşteriye hâlef olur” şeklinde açıklanmaktadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK)’nun “Önalım hakkı sahibi” başlıklı 732. maddesinde “Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler” hükmü öngörülmüştür. Anılan düzenlemede önalım hakkının açık bir tarifi yapılmamakla birlikte temel prensibin mülkiyet serbestisi ve tasarruf yetkisi olduğu gözetilerek paydaşın temlik hakkı sınırlandırılırken bu sınırlandırma sınırlı tutularak sadece satım akitleri için önalım hakkı öngörülmüştür. ...
hakkının kullanılması ile davalı adına kayıtlı tapunun iptaline ve müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 29/03/2022 NUMARASI : 2021/632 ESAS - 2022/283 KARAR DAVA KONUSU : Tazminat (Tapunun Haksız Ele Geçirilmesi KARAR : Dava : Tazminat (Tapunun Haksız Ele Geçirilmesi Nedenli) Dava : 22/06/2020 Birleşen Yalova 2.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2022/83 Esas 2022/97 Karar Dosyası Davacı : T1 - Davalı : T3 Vekili : Av. Meryem Hacıbaloğlu Dava : Tazminat (Tapunun Haksız Ele Geçirilmesi Nedenli) Dava Tarihi : 02/02/2022 Karar Tarihi : 25/05/2023 Yalova 2....
