ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/467 Esas KARAR NO : 2024/192 DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki İnanç Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 19/07/2022 KARAR TARİHİ : 05/03/2024 Mahkememizde görülmekte bulunan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki İnanç Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile Davalı/borçlu arasında ... tarihinde akdedilen bir ... sözleşmesinin mevcut olduğunu, bu sözleşme gereği davalının müvekkil şirkete ait işletmede ... tarihi itibariyle sigortalı olarak görüneceğini ve fakat bahsi geçen işletmeyi bu tarihten itibaren 5 yıl boyunca kendi nam ve hesabına işleteceğinin kararlaştırılmış olduğunu, sözleşme gereği davalının 3. kişiye ödenmesi gereken kira borcu ile işletmenin işletilmesinden kaynaklanan tüm gider ve borçlardan sorumlu olacağını ve tüm bunların yanında müvekkil firmaya aylık 20.000-TL İşletme bedeli ödeyeceğini...
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; kira sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda göreve ilişkin emel düzenlemenin HMK md. 4/1-a maddesi olduğunu, sözkonusu düzenlemeye göre 2004 sayılı ... düzenlenen kiralanan taşınmazların ilamsız icra yoluyla tahliyesi hariç kira ilişiksinden doğan tüm uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğunu, burada miktar açısından herhangi bir sınır bulunmadığını, HMK md.4.'te yer alan düzenlemenin kapsamına taşınmaz kira sözleşmeleri başta olmak üzere her türlü taşınır kirası ve ürün kirası sözleşmesi girdiğini, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 107....
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; kira sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda göreve ilişkin temel düzenlemenin HMK md. 4/1-a olduğunu, sözkonusu düzenlemeye göre 2004 sayılı ... düzenlenen kiralanan taşınmazların ilamsız icra yoluyla tahliyesi hariç kira ilişkisinden doğan tüm uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğunu, burada miktar açısından herhangi bir sınır bulunmadığını, HMK md.4.'de yer alan düzenlemenin kapsamına taşınmaz kira sözleşmeleri başta olmak üzere her türlü taşınır kirası ve ürün kirası sözleşmesi girdiğini, şirketlerine karşı açılan iş bu davanın dava dilekçesi ve ekinde sunulan sözleşmede açıkça anlaşılacağı üzere kiralama ilişkisinden kaynaklandığının açık olduğunu, bu nedenle görevsizlik kararı verilmesini, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 107....
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; kira sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda göreve ilişkin emel düzenlemenin HMK md. 4/1-a maddesi olduğunu, sözkonusu düzenlemeye göre 2004 sayılı ... düzenlenen kiralanan taşınmazların ilamsız icra yoluyla tahliyesi hariç kira ilişiksinden doğan tüm uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğunu, burada miktar açısından herhangi bir sınır bulunmadığını, HMK md.4.'te yer alan düzenlemenin kapsamına taşınmaz kira sözleşmeleri başta olmak üzere her türlü taşınır kirası ve ürün kirası sözleşmesi girdiğini, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 107....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/390 KARAR NO : 2022/415 DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 11/05/2022 KARAR TARİHİ : 17/05/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ... İzmir ili, ... bölgesinde gerçekleştireceği inşaat işini ... Mühendislik ile anlaştığını ancak sonradan gelişen sebepler üzerine ilgili işin ...'tan ... İnşaata devredilip aynı zamanda taşeron olarak da kabul edildiğini, ... İnşaat, çalışmaların olduğu bölgede kullanılmak üzere müvekkilinden uzun süreli pek çok araç kiraladığını ve geri ödemesini gerçekleştirmediğini, müvekkilinden araç kiralanması sonrasında ... tüm hakkedişleri ... İnşaata karşı yaptığını ve müvekkilinin alacağının da o hakkedişlerden bir süre karşılanmya başladığını, ancak daha sonrasında iş tekrardan ...'...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/390 KARAR NO : 2022/415 DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 11/05/2022 KARAR TARİHİ : 17/05/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ... İzmir ili, ... bölgesinde gerçekleştireceği inşaat işini ... Mühendislik ile anlaştığını ancak sonradan gelişen sebepler üzerine ilgili işin ...'tan ... İnşaata devredilip aynı zamanda taşeron olarak da kabul edildiğini, ... İnşaat, çalışmaların olduğu bölgede kullanılmak üzere müvekkilinden uzun süreli pek çok araç kiraladığını ve geri ödemesini gerçekleştirmediğini, müvekkilinden araç kiralanması sonrasında ... tüm hakkedişleri ... İnşaata karşı yaptığını ve müvekkilinin alacağının da o hakkedişlerden bir süre karşılanmya başladığını, ancak daha sonrasında iş tekrardan ...'...
TTK. 4,5 ve 16. madde hükümlerinde yapılan düzenleme uyarınca, her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olan h ususlar ve Ticaret Kanunun düzenlenen hususlardan kaynaklanan uyuşmazlıklar ticari dava sayılır. Rödovans sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir. Yargıtay yerleşik uygulaması da bu yöndedir (6. HD, 29.09.2016, 2016/8434E,, 2016/5574 K,). Somut olayda, dava konusu uyuşmazlık, Rödovans sözleşmesinden kaynaklanan kira alacağının tahsili istemine ilişkindir. Bu nedenle açılan davada Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir....
Davacı tarafından Yatağan İcra Müdürlüğünün 2012/67 Esas sayılı dosyasında 12/01/2012 tarihinde başlatılan icra takibinde 2004 yılı kirasından 860 TL, 2005 yılı kirası 4200 TL, 2006 yılı kirası 4800 TL ve 2007 yılı kirası 5280 TL olmak üzere 15.140 TL kira alacağı ile 7019,46 TL işlemiş faiz alacağı toplamı 22.159,46 TL alacağın tahsilini talep etmiştir....
Davacı vekili, dava dilekçesi ile davalının taraflar arasındaki 01/05/2005 tarihli 1 yıl süreli kira işletme sözleşmesi ile Binbirdirek sarnıcı No: 4/5 Eminönü adresindeki taşınmazda kiracı olduğunu, sözleşmenin 1. maddesine göre her ay sarnıcın işletmesinden elde edilen her türlü gelirin brüt cirosunun ( hasılatının ) %15'i ait olduğu ayın kirası olarak kendilerine ödeneceğini, 01/05/2007 tarihinde taraflarca kabul edilen ek madde ile %5'lik kısmın sabit kiraya dönüştürerek ciro payı oranının %10 olarak belirlendiğini, kira alacağını belirlenmesi bakımından davalının ciroya ilişkin tüm ticari evrakını denetleme hakları bulunduğunu, davalının, davacıların sözleşmeden kaynaklanan ciro evrakını denetleme hakkını kabul etmediğini, kullanmasına engel olduğunu, hiçbir zaman açık bir hesap vermediğini, kendi takdirine göre ciro payı ödediğini, davalıya İstanbul 11 Noterliğinin 07/01/2013 tarihli ihtarnameyi göndererek 01/05/2010-31/12/2012 tarihleri arasındaki şirket hesaplarının ve kayıtlarının...
(Serim, Arkan Azra; Hasılat Kirasında Tarafların Hak ve Borçları, İstanbul 2010, s. 3) Öte yandan ürün kirasında kira bedelinin üründen bağımsız bir bedel olarak kararlaştırılması hâlinde genel ürün (hâsılat) kirasından; buna karşılık kira bedeli, ürünün belli bir hissesi ya da bölümü olarak belirlenmiş ise, katılmalı (iştirakli) ürün kirasından söz edilir (6098 Sayılı TBK m. 357; 818 Sayılı BK m. 270). Bununla birlikte kira bedelinin karma olarak yani bir kısmı sabit bir miktar, bir kısmının da üründen bir bölüm olarak belirlenmesi de sözleşme özgürlüğü çerçevesinde mümkündür. Yine ürün kirası belirli ve belirsiz süreli yapılabilir. Kira sözleşmesinin bir türü olan ürün kirası da adi kira sözleşmesi gibi her iki tarafa borç yükleyen, sürekli bir borç ilişkisi doğuran sözleşme türü olarak kural olarak geçerlilik şekil şartına tabi değildir. Sözlü veya zımni olarak kurulması dahi olanaklıdır. Ancak bu kuralın özel kanunlardan kaynaklanan istisnaları bulunmaktadır....
