Davacı vekili, müvekkilinin çalıştığı şirketler ile Davalı TTK arasındaki ilişkisinin rödovans değil asıl alt işveren ilişkisi olduğunu bunun da muvazaalı olduğunu iddia etmiştir. Çözülmesi gereken uyuşmazlıklardan biri davalı TTK ile davacının çalıştığı şirket arasındaki ilişkisinin niteliğinin tespiti ile davalı T3 maden ruhsat sahası içinde olup, rödovans sözleşmesiyle devretmiş olduğu sahada rödovansçı ve taşeronlarında çalışan işçilerin alacaklarından sorumlu olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır. Çünkü davacı işçi ile davalı TTK arasında hizmet aktine bağlı bir çalışma bulunmamaktadır. Davalı TTK ile diğer davalı şirketler arasında rödovans sözleşmesi imzalanmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 21.01.2004 gününde verilen dilekçe ile rödovans sözleşmesine dayalı alacak istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın reddine dair verilen 24.12.2010 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 20.09.2011 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı asil ve vekili Av.... geldi. Karşı taraftan gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen tarafın sözlü açıklamaları dinlendi. Duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı....
Davalı, usul bakımından rödovans sözleşmesinin hasılat kirasının bir türü olduğunu, 5 yıllık zamanaşımına tabi olduğunu, dava tarihinden geriye doğru 17/17/2009 tarihinden önceki talebin zamanaşımına uğradığını, esas bakımından ise davacıların murisinin hak kazandığı rödovans bedelinin tamamıyla ödendiğini, alacak hakkının kalmadığını, alacak var ise davacının ispat etmesi gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
Davalı; 2008 yılı rödovans bedelinin yıl sonunda ödenmesi gerekeceğinden talep edilemeyeceğini, davalı tarafından yapılan ödemelerin mahsup edilmesi gerektiğini, Maden İşleri Genel Müdürlüğünün kayıtlarına göre rödovans bedelinin istenebileceğini, sözleşmenin feshinin talep edilmesinin Borçlar Kanununa aykırı olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir....
Rödovans olarak adlandırılan bu yöntemle ruhsat sahipleri, taşeron olarak üretim yapan üçüncü kişilere süreli sözleşmeler ile maden çıkarma ve satış haklarını kiralamaktadırlar. Günümüz literatüründe rödovans, “maden ruhsat alanlarının, hukuki hak ve sorumlulukları kendisinde kalması koşuluyla hak sahibi tarafından sözleşme ile özel veya tüzel bir kişiye, bir süre tahsis edilmesi durumunda, maden ocağının işletilmesini üstlenen özel veya tüzel kişinin, esas ruhsat sahibine, ürettiği her bir ton maden için ödemeyi taahhüt ettiği meblağ” olarak tanımlanmaktadır. Rödovans sözleşmesine ilişkin Maden Kanununda özel bir düzenleme olmadığı için Borçlar Kanununun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen "hasılat kirasına" ait hükümler uygulanır. Türk Borçlar Hukukunda sözleşmelerde şekil serbestisi geçerlidir. Yasada özel olarak bir şekle bağlanmayan sözleşmeleri taraflar istedikleri şekilde yapabilirler....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Ticari satımdan kaynaklanan Dava, alım-satım sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Alım-satım sözleşmesinin tarafları arasında kiracılık ilişkisi var ise de, uyuşmazlık konusu alacak kira sözleşmesinden değil, alım-satım sözleşmesinden (makine ve teçhizat satımına ilişkin 4.4.2012 tarihli satış sözleşmesi) kaynaklanmaktadır. Hakim davayı satım sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası olarak nitelemiştir. Uyuşmazlığın bu hali ile temyiz inceleme görevi dairemize ait olmayıp, Yargıtay 19.Hukuk Dairesi'ne aittir. Ne var ki, Yargıtay 19.Hukuk Dairesince görevsizlik kararı verilerek dosya dairemize gönderilmiştir. Bu durumda görev uyuşmazlığının çözümü için dosyanın Yargıtay Birinci Başkanlığı'na gönderilmesine, 08.10.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Şti. arasında 01/04/2011 başlangıç tarihli 10 yıl süreli rödovans sözleşmesi imzalandığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin özel hükümler 9.10 maddesinde; “... …. Ltd Şti. veya ... 15/09/2011 tarihine kadar ilgili maden sahasının 2. maddede belirtilen işletme ruhsatını devralacakları, ruhsat sahibinin bu devir için herhangi bir bedel talep etmeyeceyi kararlaştırılmıştır. 01/04/2011 tarihli rödovans sözleşmesinde üçüncü kişi davacı yararına bir edim yükümlülüğü konulduğu anlaşılmakla 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 129 (818 sayılı Borçlar Kanununu 111) maddesindeki düzenleme de dikkate alınıp davacının talebi bu çerçevede değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi doğru değildir. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır....
, fesih beyanı bozucu ve yenilik doğuran hakkın kullanımı niteliğinde olduğundan karşı tarafa ulaştığı anda hüküm ve sonuçlarını doğuracağını, belirterek taraflar arasında düzenlenen 21.01.2011 tarihli " Rödovans Sözleşmesinin " feshi ile maden sicilinden silinmesine, karar verilmesini istemiştir....
DAVA KONUSU : Alacak (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan) KARAR : Davalı T4 vekili cevap dilekçesinde özetle, zamanaşımı definde bulunarak, diğer davalı ile kurum arasında kamu ihale kanunu uyarınca sözleşme imzalandığını, kurumun işveren sıfatının bulunmadığını, diğer davalı şirket ile aralarındaki asıl işveren alt işveren ilişkisinin olmadığını, bu sebeple işçilere karşı sorumluluğunun bulunmadığını, mükerrer ödemeye sebep olacağını beyan ederek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. Davalı Balçınlar Mad. Akar. Nak. Orm. Ürün. İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle, ihbar önellerine uyulmuş olduğunu, yıllık izinlerini kullandığını, davacıya 2.350,00 TL ücret ödemesi yapıldığını, fazla çalışma ücreti alacağı bulunmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. İlk derece Mahkemesi tarafından kararda belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
E.. ile katılanın 01.05.2009 tarihinde Kayseri ili Develi ilçesi Denizovası Mevkiinde bulunan 479 ruhsat ve 1038993 ruhsat erişim numaralı 10.07.2017 ruhsat bitim tarihli Asder Madencilik adına bulunan ruhsatı Rödovans (Maden İşletme) Sözleşmesi ile katılana devrettiği, katılanın sözleşme hükümleri uyarınca 550.000 TL ve 310.000 TL'yi A.. E..'e banka kanalı ile aktardığı, A.. E..'in ise sözleşmeye konu olana madeni kendisinin de yönetim kurulu üyesi olduğu Ecertaş Madecilik San. ve Tic. Aş. ye 25.09.2008 tarihli rödovans sözleşmesi ile verilmiş bulunan maden işletmesini, katılan ile 01.05.2009 tarihli yeni bir rödovans sözleşmesi imzalayarak katılanı dolandırdıkları iddia edilen olayda, dosya içerinde yer alan ticaret sicil gazetesi kayıtlarına göre, sanık Ahmet’in Ecertaş Madecilik San. ve Tic....
