ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2022/18 Esas KARAR NO :2022/332 DAVA:Adi Ortaklık Sözleşmesinden Kaynaklanan Talepler DAVA TARİHİ:07/01/2022 KARAR TARİHİ:21/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan adi ortaklık sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda; DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkil şirket arasında ... 31. Noterliğinin 16/01/2017 tarih ve ... yevmiye numaralı Adi Ortaklık Sözleşmesi uyarınca ve taraflar arasındaki ortaklık çerçevesinde müvekkil şirkette payı ve yöneticilik sıfatı kalmayan ...'nin adi ortaklıktaki imza ve yetkisinin iptaline, adi ortaklık ortaklarından müvekkil şirketin ...'den boşalan temsilcisinin yine müvekkil şirket yetkilisi ... olarak belirlenmesine ve tescil ve ilanına, davalının adi ortaklık sözleşmesi çerçevesindeki yükümlülüklerinden yerine getirmediği İstanbul İli, ... İlçesi, ......
Mahkemece daha önce istemin kısmen kabulüne dair verilen kararın davalı tarafından temyizi üzerine Yargıtay 13.Hukuk Dairesi'nce "kısa karar ile gerekçeli kararın çelişkili olduğu" gerekçesiyle bozulması üzerine bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; taraflar arasındaki ilişkinin adi ortaklık olduğu gerekçesiyle davacının kar payı konusundaki isteminin kabulüne, 10.000 USD'lik alacak iddiasını kanıtlayamadığından bu konudaki isteminin reddine karar verilmiştir. 818 sayılı Borçlar Kanununda "Adi şirket" ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda "Adi ortaklık sözleşmesi" başlıkları altında yapılan tanımlarda adi ortaklık, "iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir" şeklinde tanımlanmıştır....
Uyuşmazlık davalılar arasında adi ortaklık bulunup bulunmadığı, varsa adi ortaklıktan kaynaklı tasfiye alacağı olup olmadığı ve miktarının ne kadar olduğu noktasındadır. Yargıtay 3. HD., 25/01/2022 tarih, 2021/4866 E., 2022/412 K. Sayılı ilamında; "Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir ( TBK. 620/1 md. ). Adi ortaklık sözleşmelerinde "şekil serbestisi" ilkesi uygulanmakta olup, ortaklık ilişkisinin sözlü olarak da kurulabilmesi mümkündür. Adi ortaklık sözleşmesinde şekil, ispat açısından önem arz etmektedir. İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir (HMK m.190/1). Taraflar arasında ortaklık ilişkisinin varlığına dair ihtilaf çıktığında, ispat yükü, ortaklık ilişkisinin varlığını iddia edene düşer....
Yevmiye numaralı Adi Ortaklık Sözleşmesi, Adi Ortaklık kapsamında çeşitli firmalara iş yapıldığını gösteren bilgi ve belgeler dikkate alındığında; tanık dinletme talebimizin reddi yönündeki karar yerinde olmadığını, adi ortaklık kapsamında söz konusu taşınmazın inşaat için ... A.Ş.’ den çimento alımı yapıldığını, davalı tarafın bu hususta “… Davacı yönünden beton alımına iştirak ettik…” yönündeki savunması taraflar arasındaki adi ortaklık ilişkisinin ispatı bakımından ikrar niteliğinde olduğunu, taraflar arasında adi ortaklık süresi içerisinde dava konusu taşınmazdan başka bir taşınmaz yapılmamış olduğundan taşınmazın adi ortaklık hükümleri dâhilinde yapıldığının sabit olduğunu, söz konusu inşaatın çerçeve ve camları konusunda ... firması ile yapılan 10.05.2013 tarihli sözleşmede; “… …Ltd. Şti. ve ...Ltd. Şti. Kartal projesi ortaklığı ile ... Ltd....
Noterliğinin ... yevmiye numarası ile onaylanan 08/03/2013 tarihli Adi Ortaklık Sözleşmesinin düzenlendiği ve bu şekilde adi ortaklık ilişkisinin kurulduğu dosya kapsamı ile sabittir. Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatlarına göre ortaklık adına yapılan masrafların diğer ortaktan tahsili isteminde bulunabilmek için, ortaklığın tasfiyesi edilmesine gerek yoktur. Bu talep, ancak taraflar arasındaki adi ortaklığın fiilen sona ermesi durumunda adi ortaklığın tasfiyesini de gerektirecektir. Davalı vekili 07/02/2018 tarihli celsede taraflar arasındaki adi ortaklık ilişkisinin sona ermediğini, halen devam ettiğini belirtmiştir. Davaya konu adi ortaklığın ihaleye konu işin (belirli bir iş) yapılması amacıyla kurulduğu, ancak ortaklığın halen devam ettiğinin anlaşılması karşısında, davacı vekilinin adi ortaklığın tasfiyesine karar verilmediği şeklindeki istinaf itirazı yerinde görülmemiştir....
Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; takip konusu borcun adi ortaklığa ait borç olup olmadığı, buradan varılacak sonuca göre adi ortaklığın hak ve alacaklarının haczedilip haczedilemeyeceği noktasında toplanmaktadır. III. GEREKÇE 11. Uyuşmazlığın çözümü için adi ortaklık sözleşmesinin ve yasal düzenlemelerin irdelenmesinde fayda vardır. 12. TBK’nın 620. maddesine göre adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. Madde hükmünde açıklandığı gibi adi ortaklık bir sözleşme türüdür. Bu sözleşmede başlıca beş unsur vardır. Bunlardan ilki sözleşme, ikincisi şahıslar, üçüncüsü ortakların katılma payları, dördüncüsü ortak amaç ve sonuncusu da bu ortak amacın gerçekleştirilmesidir (Yalman, M./ Taylan, E.: Adi Ortaklık, Ankara 1976, s. 18). 13. Ortaklık ilişkisinin kurulabilmesi için iki ya da daha çok kişinin iradelerinin birleşmesi gerekir....
İnşaat tarafından adi ortaklık borcuna istinaden İstanbul ili Kadıköy ilçesi ... Mahallesi ... ada ... parsel adresinde bulunan adi ortaklık mülkiyetindeki dükkan vasfında olan taşınmaz üzerine 6.000.000 TL bedelli ... A.Ş. Lehine ipotek tesis edildiğini, dosyaya mübrez 14.04.2022 tarihli adi ortaklık ortaklarının tamamının imzası ile düzenlenen Ön Protokol'ün 9.maddesinde de bu hususta anlaşıldığını, bu ipoteğin 28.07.2022 tarihinde ... adlı kişiye temlik edildiğini ve buna karşılık 6.000.000 TL'lik ödemenin ...'a yapıldığını, akabinde ... tarafından müvekkili şirket hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlatıldığını, hem ipotek temlikinin hem de ... İnşaat'ın adi ortaklığa olan borcunun ... A.Ş.'ye temlikinin aynı gün içinde gerçekleştiğini, adi ortaklık borcuna istinaden ... A.Ş....
İki veya daha fazla kişinin ortak bir amaca erişmek için emek veya mallarını birleştirmeyi üstlendikleri tüzel kişiliği bulunmayan, ortakların ortaklık borçlarından kendi mal varlıklarıyla sınırsız ve müteselsil olarak sorumlu oldukları kişi topluluğuna adi ortaklık denir. (Prof. Dr. Fikret Eren- Borçlar Hukuku Özel Hükümler 5. Baskı sayfa 829) Adi ortaklık, Türk Borçlar Kanununda özel borç ilişkileri kısmında düzenlenmiştir. Adi ortaklıkta her ortak ortaklığa ortak amacı gerçekleştirmek için belirli bir mal veya emekten oluşan bir ortaklık payı koymayı üstlenir. Ortaklık payı, adi ortaklığın zorunlu unsurudur. Aynı türden katılım payı koyma zorunlulukları yoktur. Ortaklar, koymayı üstlendikleri katılma payının nitelik ve miktarını, adi ortaklık sözleşmesinde hukuk düzeninin sınırları içinde serbestçe kararlaştırabilirler (Eren, sayfa 834-835) . Adi ortaklığın tüzel kişiliği yoktur. Bu nedenle, adi ortaklık hak ve fiil ehliyetine sahip değildir....
olarak yapılan incelemeye göre; Dava, adi ortaklık nedenine dayalı alacak talebine ilişkindir....
Ancak, iki veya daha fazla kişinin belli bir amaca ulaşmak için katkılarını birleştirdikleri ortaklık ...adi ortaklık niteliğinde olduğundan ve 6098 sayılı TBK’nın 620. maddesi gereğince de adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından taraf ehliyeti de bulunmamaktadır. O halde, adi ortaklığın tüzel kişiliği olmadığından takibin veya davanın da bütün ortaklara karşı yöneltilmesi gerekmektedir. Somut olayda, her ne kadar adi ortaklığı oluşturan üç şirket aleyhine de ihtiyati haciz talep edilmiş ve ihtiyati haciz kararı verilmiş ise de adi ortaklık yönünden de ihtiyati haciz kararı verilmiştir....