İstirdat davasında; kendisine karşı ilamsız icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup da, itirazının icra mahkemesince kaldırılmış olması nedeniyle kesinleşen icra takibi ile ve menfi tespit davası da açmaması sonucu, gerçekte borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kalırsa, ödemiş olduğu paranın kendisine geri verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir. (İİK.m.72/VII). İstirdat davası, İcra İflas Kanununda düzenlenmiş olmasına rağmen, uyuşmazlığı, maddi hukuk bakımından sona erdirme amacına yönelik bir davadır.İstirdat davası,normal bir eda davası olup, bununla icra takibi sırasında sebepsiz olarak ödenmiş olduğu iddia edilen paranın geri verilmesi istenir. İstirdat davasının biri takip hukukuna, diğeri maddi hukuka ilişkin olmak üzere iki şartı vardır.İstirdat davası açılması için ilk şart, geri verilmesi istenen paranın icra takibi sırasında ödenmiş olmasıdır....

Davacı vekili yargılamanın ilk celsesinde dava konusu çekler ile ilgili olarak istirdat davası açtıklarını bildirmekle; Mahkememiz’ce açılan istirdat davaları konusunda beyanda bulunmak üzere kendisine süre verilmiştir. Davacı vekilinin beyan dilekçesini sunması üzerine beyan dilekçesinde bildirdiği istirdat ve icra takip dosyalarının örnekleri UYAP üzerinden celp edilerek incelenmiş, dosyamızda dava konusu çekler ile ilgili olarak davacı Şirket tarafından açılan istirdat davalarının derdest olduğu anlaşılmıştır. Bu bağlamda, dava dilekçesi ile dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; her ne kadar dava konusu çeklerin zayi edildiğinden bahisle iptali istemi ile dava açılmış ise de; aynı çekler ile ilgili olarak yargılama sürecinde istirdat davası açıldığından, yerleşik içtihatlar gereğince davanın konusuz kalması nedeni ile esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir ....

Müvekkil ------ Olmak üzere toplam ------ ödeme yapıldığını, İcra İflas Kanunun 72.Maddesi "Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs ödediği tarihten itibaren bir sene içerisinde umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebilir. " ibaresi mevcuttur. Dolayısı ile süresi içerisinde ilgili kanun maddesinden doğan hakkımızı kullanarak borçlu olmadığı halde icra baskısı ile müvekkilimden tahsil edilen paranın geri verilmesini talep ettiklerini, İş bu davanın ikamesinden önce istirdat talebimiz için ------dosyası ile dava ikame edilmiş bu dosya görevsizlik vermiş akabinde görevli-----dosyasından arabuluculuk dava şartı gerçekleşmediğinden red kararı verilmiştir. Dolayısı ile açılan davalar nedeni ile zamanaşımı kesildiğinden -----tarihli ödemeler için zamanaşımı oluşmamıştır....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE ;Dava keşidecisi ------ bedelli ----seri numaralı çekin istirdatı talebine ilişkindir.Davacı ---- sayılı dosyasında ----keşideci olduğu ve hamil ------ tarafından davacıya ciro edilen çekin kaybolduğunu, çek arkasındaki imza silsilesinden anlaşılacağı üzere müvekkilin çekin hamili olduğunu beyanla çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmisini talep etmiş yargılama aşamasında muhatap banka tarafından çekin ---- tarafından ibraz edildiği bildirildiğinden iş bu istirdat davası mahkememize ikame edilmiş çek ile ilgili Dava Konusuz Kaldığından Karar Verilmesine Yer Olmadığına, kararı verilmiştir. Çek İncelemesi; ------- sayılı Dosyaya gönderilen ----- keşide tarihli ---- tarihinde -----şubemize ibraz edilmiştir. Hamilin talebi üzerine herhangi bir işlem yapılmadan iadesi istenmiştir. Çekin arkasına herhangi bir şerh düşülmeden çek aslı hamile teslim edilmiştir. Çekin bankamız nezdindeki görüntüsü ve hamil kimlik görüntüsü yazımız ekindedir....

Sıf. ) Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - KARAR - Davacı vekili, davacının iş karşılığında aldığı 5 adet çekinin zayi olduğunu, dava konusu çeklerin iş karşılığı alındığını, davacının zilyetliğindeyken ... adlı şahıs tarafından ele geçirildiğini, davacının imzası taklit edilerek cirolandığını, açılan çek iptali davası ile bunun tespit edildiğini, ...şubesine ait 0030267 seri nolu 60,000 TL bedelli, 15/08/2012 keşide tarihli çekteki cironun davacıya ait olmadığını ileri sürerek davacının çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine ve çekin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Bu hali ile davanın alacak davası olarak nitelendirilmesi mümkün değildir.Davacı taraf, borçlu olmadığı bir parayı haciz baskısı altında ödediğini iddia etmektedir. İstirdat; geri alma, İstirdat davası ise; borçlu olmadığı halde icra tehdidi altında ödenen paranın geri alınması için açılan dava türüdür. Davacı taraf "davalı tarafa borçlu olmadığı halde icra tehdidi altında ödeme yaptığını" iddia ettiğinden, Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin 2014/20553 E ve 2015/11664 K. sayılı kararında belirtildiği üzere, dava istirdat davasıdır....

Mahkememizce 03/02/2021 tarihli duruşma ara kararı gereğince davacıya çeki ibraz edene karşı istirdat davası açmak ve açılan davaya ilişkin derkenarı sunmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmesine karar verildiği, Mahkememiz dosyası 17/03/2021 tarihli celsede başvuruya bırakılmış olup davacı vekilince yenileme talebinde bulunulmuş, mahkememizce dosyamız yenilenerek kaldığı yerden devamına karar verilmiştir. Mahkememizin 10/11/2021 tarihli celsesinde hazır bulunan davacı vekili tarafından istirdat davasının açılmadığı beyan edilmiştir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, 6102 sayılı TTK'nın 818/s bendinin atfıyla aynı Yasa'nın 758. maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulundurana karşı, istirdat davası açmak üzere süre verilmesi gerekmektedir....

Başka bir anlatımla; İİK 72. maddede düzenlenen menfi tesbit davası borçlu tarafından açılan bir dava iken, İİK 89/3'de düzenlenen menfi tesbit davası takibin borçlusu tarafından değil, İİK 89. maddedeki yasal yollara başvurmayan veya süresinde başvurmadığı için haciz ihbarnamesindeki miktar yönünden borçlu konumuna gelen 3. şahıs tarafından açılan bir dava olup, hüküm ve sonuçları aynı maddede düzenlenmiştir. Davanın red veya kabulünün yahut usulden reddinin sonuca etkisi olmayıp yasanın açık hükmü gereği karar kesinleşinceye kadar takip duracaktır. Somut olayda; borçlu tarafından ... 8....

A.Ş vekili tarafından davacının dava konusu çekin meşru hamili olduğu ileri sürülerek, müdahale taleplerinin kabulü ile ödeme yasağının kaldırılması talepli dilekçe sunmuştur. Davacı vekiline duruşmada, dava konusu çeklerle ilgili, çeklerin hamili olduğunu belirten şirkete yönelik iade davası açması için, TTK.'nun 758. Maddesi uyarınca kesin süre verilmiş, davacı vekilince, dava konusu (3) çekle ilgili ...3. Asliye Ticaret Mahkemesinde 2023/421 Esas sayılı dosyada dava açtığını yazılı ve duruşmada sözlü olarak beyan etmiştir. Kıymetli evrakın zayi olması nedeniyle hasımsız olarak açılan iptal isteminde, mahkemece yapılan ilan üzerine veya ilandan önce hamil ortaya çıkacak olursa, mahkemece hamil aleyhine istirdat davası açmak için davacıya uygun bir süre verileceği, davacının bu süre içerisinde istirdat davası açmaz ise mahkemenin hasımsız olarak açılan iptal istemini reddedeceği TTK.m.818 yollaması ile m.758'de hüküm altına alınmıştır....

Kıymetli evrakın zayine ilişkin davalar özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardandır. TTK düzenlemesine göre; yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmelidir. İstirdat davasının açılması halinde, çek iptali davası TTK düzenlemesine göre konusuz kalacaktır. Mahkememizce çıkartılan ihtarat ile davacı vekiline TTK'nun 763. maddesi uyarınca çek istirdatı davası açmak için süre verilmiş olup, davacı tarafın dava konusu çeki ibraz edene karşı Bakırköy .... Asliye Ticaret Mahkemesi .. Esas sayılı dosyası ile istirdat davası açtığına ilişkin beyan dilekçesi sunduğu anlaşılmıştır. Davacı tarafından dava konusu çeke ilişkin olarak istirdat davası açıldığı anlaşılmakla konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı şeklinde aşağıdaki şekilde hüküm verilmiştir. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere: 1-Dava konusu ... Bankası ......