"İçtihat Metni"Davacı ...Konut Yapı Koop.vek.Av.... ile davalı ... vek.Av.... aralarındaki menfi tespit davası hakkında ... 3. Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 18.04.2013 gün ve 2010/585-2013/116 E.K. sayılı hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu. - K A R A R - Davaya konu edilen bonoyla ilgili olarak ... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 2010/79193 nolu dosyasında hazırlık soruşturmasının yürütüldüğü dosya kapsamından anlaşılmakta olup, anılan soruşturma sonrasında ceza davası açılıp açılmadığının araştırılarak açılmış ise hangi aşamada olduğuna dair ilgili dosyanın tasdikli suretinin de eklenmek suretiyle yeniden gönderilmek üzere mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 08.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Av. ... aralarındaki menfi tespit davası hakkında Erzurum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 15.05.2012 gün ve 384-237 sayılı hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu. - K A R A R - Heyetçe incelenmesine gerek görülen ... ve arkadaşları hakkında yapılan soruşturma dosyası nedeniyle ceza davası açılmış ise iddianamenin, dava açılmamış ise iade edilen iddianame ve iade kararının tasdikli bir sureti ile dosyanın bulunduğu aşamayı gösterir inceleme tutanağının birlikte gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 19.03.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı tarafından cevap dilekçesi sunulmamıştır, DELİLLER VE GEREKÇE : Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; Dava hukuksal niteliği itibariyle, sahte imza iddiası ile takibe konu çekin davacı yönünden bedelsiz kaldığı iddiası ile açılmış menfi tespit davasıdır. Davacı tarafından keşide edilen 30.08.2018 tarih ve 15.000,00 TL meblağlı, ... seri nolu çekn 30.08.2018 tarih ve 15.000,00 TL meblağlı, ... seri nolu çek aralarındaki ticari ilişki gereği dava dışı ... Tic. A.Ş emrine keşide edilerek bu firmaya teslim edilmiş, bilahare anılan çekin ve elelrinde bulunan başka çeklerin zayi olduğu iddiasıyla anılan firma tarafından ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2018/ ... E. Sayılı dosyasından çek iptal davası açılmış ve ödeme yasağı tedbir kararı verilmiş, çek bedeli de dosyamız davacısı tarafından çek emrine düzenlenen ... firmasına ödenmiştir....
Eldeki menfi tespit davası ise 31/03/2023 tarihinde açılmıştır. Şu halde; ikinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen üçüncü şahsın onbeş gün içinde menfi tespit davası açması gerekeceğinden, süresinde açılmayan davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine (Benzer yönde Yargıtay .... Hukuk Dairesinin .../... esas .../... karar sayılı ilamı) karar vermek gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi SUÇ : 3167 Sayılı Kanuna Muhalefet HÜKÜM : Beraat Dosya incelenerek gereği düşünüldü; İbraz tarihinden önce ya da sonra açılan çek iptali veya menfi tespit davası sonucu verilen hükümlerin ancak şikayetçiye karşı açılmış davlar yönünden bağlayıcı olduğu dikkate alınarak, sanığın hasımsız olarak açtığı dava sonucu verilen çekin iptali kararının bağlayıcı olmadığı ve sanığın kollukta alınan ifadesinde; müştekiye iki parça halinde çek verdiğini, bedelini hazır edemediğini ve borcunun bir kısmını ödediğine dair beyanlarda bulunduğu gözetilerek, suç konusu çek nedeni ile katılana karşı açılmış menfi tespit davası bulunup bulunmadığı araştırılarak, açılmış dava var ise sonucun beklenmesi, dava açılmamış veya red edilmiş olması halinde katılanın çeki iyiniyetle iktisap ettiği dikkate alınarak yargılamaya devamla sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin gözetilmemesi, Bozmayı gerektirmiş, katılanın temyiz itirazları bu nedenle yerinde...
Bu bildirimi alan üçüncü şahıs icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri icra işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur. ..." düzenlemesine yer verilmiştir. Eldeki dava İİK 89. maddesine göre açılan menfi tespit davasıdır. İcra takibinde 3. Kişi durumda olan davacı şirketin açtığı menfi tespit davasında, davacı ile davalı arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmamaktadır. Uyuşmazlık takip hukukundan kaynaklanmakta olup görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yargıtay ... Hukuk Dairesinin ... Esas ... Karar, ... Hukuk Dairesinin ... Esas ... Karar ve yine Antalya Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesinin ... Esas ... Karar, ... Esas ... ve ... Esas ve ... Karar sayılı ilamlarında da belirtildiği üzere İİK 89....
Esas numarasında derdest olan menfi tespit davasında icra takibi başlatılmadan önce açılan davada tedbir talebinin kabulüne ve bononun lehtarı tarafından icra takibine konu edilmemesine, icra takibine konu edilmesi halinde ise icra takibinin tedbiren durdurulmasına dair ihtiyati tedbir kararı verilmiş olmasının bonoyu ciro yoluyla devralan .... tarafından icra takibine konu edilmesi üzerine icra takibinden sonra ve menfi tespit davası açılmadan önceki süreçte icra takibinin tedbiren durdurulması isteminin reddine, icra takibinden sonra açılmış olması nedeniyle icra veznesine girecek alacağın alacaklıya ödenmemesi yönünde İİK 72/3.madesi uyarınca tedbir kararı verilmiştir....
Tekstil ile hiçbir fiili ve organik bağı olmadığının tespiti ve haciz baskısıyla 3 kişi olarak ödediği toplam 61.584,00 TL nin geri verilmesi için iş bu davayı açmış ise de, duruşmada davacı vekilinin alınan beyanında davasının sadece icra dosyasına yatırdığı paranın geri alınmasına yönelik olduğunu belirtmesi karşısında iş bu davanın istirdat davası olarak görüldüğü, davacının takip alacaklısı davalı aleyhinde açtığı bir istihkak davasının bulunmadığı, davacı taraf davasının menfi tespit davası olmadığını ve sadece icraya yatırdığı paranın geri alınmasına yönelik olduğunu ileri sürmüş ise de İİK 72/7 maddeye göre icra dosyasında takibe itiraz etmeyen veya itirazı kaldırılan ve bu yüzden borçlu olmadığı bir parayı ödeyen kişinin ödediği tarihten itibaren bir sene içinde paranın geri alınması için dava açabileceği, somut olayda ise davacının takip borçlusu olmadığı icra takip dosyasında sadece 3. kişi olarak ödediği parayı geri istediği, yeni BK'nın 195. maddesine göre; borçlunun borcunu...
Ancak somut olayda yasal süresi içinde davacı tarafından işbu menfi tespit davasının açıldığı anlaşıldığından esas yönden yapılan incelemede; davanın İİK 89/3 maddesi uyarınca açılmış olan menfi tespit istemine ilişkin olduğu, İİK 89. maddesi uyarınca birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerine 7 gün içerisinde itiraz edilmemesi sebebiyle borç zimmetinde sayılan üçüncü kişi İİK 89/3. maddesi gereğince üçüncü haciz ihbarnamesine karşı 15 günlük süre içinde menfi tespit davası açtığı takdirde bu davada üçüncü kişi takip borçlusuna borçlu olmadığını ispata mecbur olduğu, mahkemece ispat yükünün davacı üçüncü şahısta olduğu gözetilmeksizin ispat külfetinde yanılgıya düşülmüş ise de; mahkemece davacı defterleri üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi ile takip ve haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi itibari ile davacının dava dışı takip borçlusuna herhangi bir borcunun bulunmadığı sabit olduğundan, mahkemenin gerekçedeki hatası sonuca etkili görülmeyerek, ilk derece mahkemesi kararının sonuç olarak...
Ancak somut olayda yasal süresi içinde davacı tarafından işbu menfi tespit davasının açıldığı anlaşıldığından esas yönden yapılan incelemede; davanın İİK 89/3 maddesi uyarınca açılmış olan menfi tespit istemine ilişkin olduğu, İİK 89. maddesi uyarınca birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerine 7 gün içerisinde itiraz edilmemesi sebebiyle borç zimmetinde sayılan üçüncü kişi İİK 89/3. maddesi gereğince üçüncü haciz ihbarnamesine karşı 15 günlük süre içinde menfi tespit davası açtığı takdirde bu davada üçüncü kişi takip borçlusuna borçlu olmadığını ispata mecbur olduğu, mahkemece ispat yükünün davacı üçüncü şahısta olduğu gözetilmeksizin ispat külfetinde yanılgıya düşülmüş ise de; mahkemece davacı defterleri üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi ile takip ve haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi itibari ile davacının dava dışı takip borçlusuna herhangi bir borcunun bulunmadığı sabit olduğundan, mahkemenin gerekçedeki hatası sonuca etkili görülmeyerek, ilk derece mahkemesi kararının sonuç olarak...
