ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/09/2021 Günlü Ara Karar NUMARASI : 2021/110 ESAS DAVA KONUSU : 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul 3....
Anılan maddede mücerret dava açılmasından söz edilmekte olup, bu davanın kimin tarafından açılacağı hususunda bir açıklık bulunmamaktadır. Ancak borçlu tarafından açılacak davada, alacaklı durumundaki davalının, itirazını def’i yolu ile ileri sürmesi halinde borçlu tarafından alacaklı aleyhine açılan menfi tespit davasının da bu nedenle zamanaşımını kesmesi gerekir. Nitekim, Yargıtay HGK'nın 20/01/1996 tarih 1996/12–654 Esas 1996/805 sayılı kararı ile de aynı ilke kabul edilmiştir. Bu durumda borçlu tarafından açılan menfi tespit davasının zamanaşımını kesmesi için dava açılması yeterli olmayıp, davalının itirazını defi yoluyla ileri sürmesi de şarttır. Somut olayda, mahkemece zamanaşımını kestiği kabul edilen davaya ilişkin olarak davacının menfi tespit davası olmadığı iddiası bulunduğu gibi davalının davaya cevap vermediği de görülmektedir....
Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir." Dolayısıyla görev itirazı yapılmış ise veya yapılmamış olsa bile mahkeme re’sen ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip, karara bağlamalıdır. Somut olaya gelindiğinde; taraflar arasındaki davanın, 3. (üçüncü) kişi konumunda bulunan davacı tarafından İİK.’nun 89/3 maddesine dayalı olarak açılmış menfi tespit davası olduğu anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde çıkarılan haciz ihbarnamelerine itiraz edilmemesi nedeniyle yedinde sayılan borçtan davacının sorumlu olup olmadığının tespitine ilişkindir....
A.Ş tarafından davalı ...Kimya ve Endüstriyel ürünler iht. Ma. Gıda İnş. San. Tur. Tic. Ltd Ştine karşı çeklerden ötürü bedelsizlik iddiasına dayalı açılmış menfi tespit davası olduğu, dava konusu çekler arasında mahkememizin iş bu dosyasına konu edlien ... Bankası ... şubesine ait ...tarihli 49.000 TL bedelli çekin de bulunduğu, dosyanın derdest olduğu anlaşılmıştır. Her iki dosyanın dava sebeplerinin aynı olup, aralarında hukuki ve fiili irtibatın bulunduğu anlaşıldığından, usul ekonomisi ilkesi gereğince dosyamızın HMK 166 maddesi uyarınca .... Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Mahkememiz dosyasının .......
Asliye Ticaret mahkemesinin ... esas sayılı dosyasıyla tedbir talepli istirdat, Menfi Tespit, Çek iptali davası açıldığını, davaya konu çeklerin bedelinin ödenmemesi için ... tarihinde ihtiyati tedbir kararı verildiğini, hakkında ödeme yasağı bulunan ... keşide tarihli 46.000,00 TL bedelli çekin ... tarihinde ciro yoluyla çek hamili ... Faktoring A.ş tarafından takasta bankaya ibraz edildiğini, ancak yazılmayarak geri çekildiğini, tedbir kararının uygulanmadığını, müvekkili şirket yetkilisince talep edilmesi üzerine banka tarafından çek görüntüsünün müvekkiline verildiğini, ibraz edenin ... Faktoring olduğunun öğrenildiğini, çekin bu şirkete nasıl devredildiğinin muamma olduğunu, 6361 sayılı yasanın 9/2 maddesi uyarınca fatura ile tevsik edilmeyen alacakların devralınamayacağını, faktoring şirketinin çeki alacağın temliki hükümlerine göre devralmış olması sebebiyle üçüncü kişi sayılamayacağını, bedelsizlik definin ileri sürülebileceğini, ......
Doktrinde, 01/10/2011 tarihinden sonra 2004 sayılı İİK m. 89 hükmü uyarınca üçüncü kişi tarafından açılan menfî tespit davaları için görevli mahkemenin, 6100 sayılı HMK’nın 2. maddesi uyarınca asliye hukuk mahkemesi olduğu ifade edilmiştir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı, 2. Bası, Ankara: Adalet Yayınevi, 2013, s. 476). 2004 sayılı İİK'nın m. 89/3 hükmü açılan menfi tespit davasında maddenin yer aldığı 2004 sayılı İİK'da görev yönünden özel bir düzenlemeye yer verilmemiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyasıyla davalıya karşı aynı icra takibine konu senetten dolayı açılmış ve derdest olan bir menfi tespit davası bulunduğunu belirterek mahkememiz dosyası ile Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin ...Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep ve dava etmiştir. Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyası celp edilmiş yapılan incelemede; aynı takip dosyası sebebiyle aynı davalıya karşı diğer takip borçluları olan davacı şirket yetkilisi ve ortağı ...ve ... tarafından açılmış menfi tespit davası olduğu, dava konusunun aynı hukuki sebebe dayandığı davanın derdest olduğu anlaşılmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, menfi tespit davası olarak açılmış, yargılama aşamasında istirdat davasına dönüşmüştür. Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere inceleme yapılmıştır. Yerel Mahkemece davanın kabulü ile davacının Çarşamba İcra Müdürlüğü'nün 2017/3210 Esas sayılı icra takibine konu 3.500,00- Tl bedelli senet nedeni ile borçlu olmadığının tespiti ile icra takibi kapsamında ödenen 7.612,59- TL'nin istirdadına karar verilmiş, verilen karar davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Dava menfi tespit davası olarak açılmış ve dava değeri senet bedeli kadar (3.500,00- TL) olarak gösterilmiştir. Yargılama aşamasında senede konu borç ödenmiş, dava kendiliğinden istirdat davasına dönüşmüş ve netice itibariyle 7.612,59- TL üzerinden hüküm kurulmuştur....
İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 27/05/2022 NUMARASI : ...........Esas DAVACI : ........ VEKİLİ : Av. ............. DAVALILAR : 1 -......... : 2 -............ DAVA : Menfi Tespit TALEP : İhtiyati Tedbir TALEP TARİHİ : 27/05/2022 KARAR TARİHİ : 16/09/2022 KARAR YAZIM TARİHİ : 16/09/2022 Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 27/05/2022 tarih................
Mahkemece; İcra takip dosyası incelendiğinde, her ne kadar; alacaklı vekilinin son haciz talebinin 08.01.2015 tarihli olmakla bu tarihten sonra bir talebin yer almadığı bu şekilde son talep tarihi üzerinden üç yıldan fazla süre geçtiği görülmüş ise de Mahkememizin 2015/275 Esas sayılı dosyası dosyamız arasına alınıp İncelendiğinde, borçlu davacılar tarafından davalı alacaklı aleyhine 26/10/2015 tarihinde açılmış menfi tespit davası olduğu davalı alacaklının süresinde davaya cevap vermese de 10/05/2016 tarihli ön inceleme duruşmasında savunma definde bulunduğu kendisini vekil ile temsil ettirerek davannın reddini savunmakta olduğu ve bu davanın davacı-borçlu tarafından davalı-alacaklı aleyhine takibe konu bonolar bağlamında açılmış menfi tespit davası olduğu, derdest olan davacının alacaklı aleyhine açmış olduğu menfi tespit davasının, zaman aşımını kestiği kanaati ile talebin reddine karar verilmiştir....
