Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın (Değişik ibare:02/07/2012-6352 S.K./15.md.) yüzde yirmisinden aşağı olamaz. Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını istiyebilir. Menfi tesbit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir....
tarafından ibraz edildiği anlaşılmakla birlikte davacı vekiline adı belirtilen ... Turizm Tekstil San.ve Tic. A.Ş. aleyhine dava konusu çeklerden kaynaklı istirdat davası açmak üzere 2 haftalık kesin süre verildiği, Mahkememiz 16/03/2023 tarihli celsesinde davacı vekili tarafından dava konusu çeklere ilişkin İzmir 7.Asliye Ticaret Mahkemesinin ... E.sayılı dosyası üzerinden adı geçen şirkete karşı istirdat davasının açılığının beyanı üzerine Uyap üzerinden celp edilen İzmir 7.Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Mahkememiz davacısı tarafından ... Turizm Tekstil San. Ve Tic. A.Ş. aleyhine bahse konu istirdat davanın açıldığı duruşmasının 13/04/2023 tarihine bırakıldığı anlaşılmıştır. Dosya kapsamındaki uyuşmazlığın; Yapı Kredi Bankası A.Ş. Manavkuyu Şubesine ait lehtarı ... Turizm Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş., keşidecisi ... ... San. Tic. Ltd....
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; zayi nedeniyle iptaline karar verilmesi istenen dava konusu çekin son hamile karşı istirdat davası açmaması üzerine açılan davanın reddine karar verilmesi gerektiği (Yargıtay 11.HD 2015/11662 Esas, 2016/8538 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere) kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur. HÜKÜM-Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Sabit görülmeyen davacının davasının REDDİNE, 2-Alınması gereken 179,90TL harçtan peşin alınan 80,70TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20TL'nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine, 3-Ödeme yasağının kaldırılmasına, 4-Davacı tarafından yatırılan teminatın HMK.'nın 392/2....
İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BURSA 3....
Bilindiği üzere; çek iptali davaları, özelliği itibari ile ...açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. (Yargıtay .... HD.Başkanlığının 09/07/2018 tarih, 2016/13390 Esas, 2018/5022 Karar sayılı ilamı) Bu bağlamda talep eden vekilinin 19/01/2022 tarihli beyan dilekçesi ve dosya kapsamı dikkate alınarak istirdat davası açılmakla konusuz kaldığı sabit olan dosyamızda karar verilmesine yer olmadığına, talep eden vekili tarafından yatırılan nakdi teminatın iadesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesince, tarafça açılan dava üzerine yapılan yargılama nihayetinde; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: I.İDDİA: Davacı vekili; müvekkilinin ticari ilişkide bulunduğu şahıs ve kurumlardan çek aldığını, ancak bu çeklerin 08/05/2022 tarihinde ----- adresi önünde----- plakalı aracından çalındığını----- Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu, çalınan çeklerden birinin davaya konu olan keşidecisi -----şubesine ait, 30/07/2022 keşide tarihli ------ seri nolu 13.870,00 TL bedelli çek olduğunu, çalınan çekler için ----- Asliye Ticaret Mahkemesi -----Esas sayılı dosyası ile zayi davası açıldığını, çalınan diğer çekler ile dava konusu çek için ödeme yasağı kararı verildiğini, bu kararın----- şubesine tebliğ edildiğini, ancak dava açıldıktan sonra dava konusu çekin davalı tarafından----- ibraz edildiğini, bu sebeple istirdat davası açılması gerektiğini, müvekkilinin dava konusu çekin meşru hamili olduğunu, çalınan çekte arasında sahibi ve yetkilisi olduğu şirketin de kaşesinin...
İcra Müdürlüğü'nün ------Esas sayılı dosyasından davalıya ödenen 18.192,78 TL'nin ödeme tarihinden itibaren davalıdan tahsili istemine yönelik istirdat davasıdır. Uyuşmazlık; -----. İcra Müdürlüğünün ------ Esas sayılı takibi kapsamında davacının ödemiş olduğu bedelin istirdadı talebinin haklı olup olmadığı bu kapsamda icra takibine konu edilen fatura ve irsaliyelerdeki imzaların davacı şirket çalışanlarına ait olup olmadığı noktalarında toplanmıştır. Menfi tespit ve istirdat davaları İİK m.72'de "... Borçlu, menfi tespit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. ... Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebilir. ..."...
Davacılar, menfi tespit ile birlikte istirdat talebinde bulunmuşlardır. Davanın 7155 sayılı Yasa'nın 20. maddesi ile TTK’nın 5. maddesine eklenen 5/A maddesinin yürürlüğe girmesinden sonra açıldığı uyuşmazlık konusu değildir. Bahse konu maddeye göre TTK’nin 4. maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Uyuşmazlık, birlikte açılan istirdat davası ile menfi tespit davasında arabulucuya başvurmanın dava şartı olup olmadığı hususunda toplanmaktadır. Bir miktar paranın ödenmesi ve iadesine ilişkin açılan istirdat davasında arabuluculuk dava şartı olarak aranmakta ise de, menfi tespit davası, bir miktar paranın ödenmesi talebine ilişkin olmadığından menfi tespit davalarında arabuluculuğa başvuru dava şartı olarak aranmamaktadır....
Yerleşmiş Yargıtay kararları uyarınca istirdat davası koşullarının oluştuğu durumlarda, dava sebepsiz zenginleşme olarak görülemez, davaya istirdat davası olarak bakılması gerekir. (Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2016/17619 Esas, 2017/3930 Karar; 2015/1355 Esas, 2015/11705 Karar; 2016/3867 Esas, 2016/15577 Karar) Davacı taraf taleplerinin sebepsiz zenginleşme kapsamında itirazın iptali olduğunu ileri sürmüş ise de HMK 33/1 maddesi gereğince hukuki tasnifi yapmak hakimin görevi olduğundan ve istirdat davasının koşullarının oluşması halinde davaya istirdat davası olarak bakılması gerektiğinden, mahkemenin davayı istirdat davası olarak nitelendirmesinde hukuka aykırılık mevcut değildir. İstirdat davaları, İİK 72/7. maddesi gereğince ödemenin yapıldığı tarihten itibaren bir sene içinde, açılması gerekip, yasa maddesinde belirtilen süre hak düşürücü süre niteliğinde olduğu gibi, istirdat davasında yasada belirtildiği gibi umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurulması gerekmektedir....
Dosyanın yapılan incelemesinde, dava konusu çeklerin bankasına ibraz edildiği, davacı tarafa mahkememizce istirdat davası açmak üzere süre verildiği, verilen süre içerisinde istirdat davası açıldığı anlaşılmakla, davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla, karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
