Şubesi ... nolu hesaba yönelik 0102066 nolu olup 25/03/2005 tarih ve 150.000,00 TL bedelli olarak ... adına düzenlenerek davacıya verildiğini, ancak çekin davacının elindeyken bilinmeyen bir şekilde kaybolduğunu, davacının çekin yetkili hamili olduğunu iddia ederek çekin iptaline karar verilmesini, birleşen 2007/230 esas sayılı dosyada ise; mahkemenin işbu çekin iptali amacıyla açılan dava dosyasında ... uyarınca istirdat davası açmak için kendilerine süre verildiğini, müvekkilinin çekin yetkili hamili olduğunu, bankaya vermek üzere imzalamış şekilde yedinde bulundurmakta iken çekin kaybolduğunu, çekte davacıya ait imzanın davalıya ciroyu, çekteki hakkı temlik içermediğini, 3. şahıs davalı ile davacının hiçbir hukuki ve fiili bağı, tanışıklarının bulunmadığını, davalıya borçlu olmadığının tespitine ve çekin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı davanın reddini istemiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2022/563 KARAR NO:2024/233 DAVA:3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ: 22/07/2022 KARAR TARİHİ: 07/03/2024 Mahkememizde görülmekte olan 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı alacaklı-----İcra Dairesinin -----. numaralı icra dosyasında davacı aleyhine takip başlatmış, takip dayanağı çek, -----....
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kayseri Genel İcra Dairesi'nin ... esas sayılı dosyasından kendilerine İİK 89/3 uyarınca haciz ihbarnamesi gönderildiğini, borçlu bulunmadıklarından bahisle istirdat talep etmiştir. İİK 89. maddesi uyarınca 3. kişi durumunda olan davacının İİK 89/3 maddesinde öngörülen 15 günlük yasal hak düşürücü süreyi kaçırması nedeniyle icra takip alacaklısı olan davalıya karşı açtığı menfi tespit davası olduğu anlaşılmaktadır....
Maddeleri kapsamında açılan istirdat davası mı yoksa 2004 sayılı İİK'nın 72/7 maddesi kapsamında açılan istirdat davası mı olduğunu nitelendirilmesinin yapılması gerektiğini, dava ... ... Müdürlüğünün ......
Çekin ibraz edilip edilmediği hususunda ilgili bankalara müzekkere yazıldığı ve verilen cevabi yazılarda davaya konu çekin bankaya ibraz edildiğinin bildirildiği, bunun üzerine davacı tarafa çeki elinde bulundurana karşı istirdat davası açması için süre verildiği, davacı vekilince 20.01.2022 tarihinde sunulan dilekçe ile , 12.01.2022 tarihli celsede davaya konu çekin bankaya ibrazının, mahkemeye ibraz edilmiş gibi kabul edilerek ve buna göre istirdat davası açmak üzere taraflarına süre verildiği, davaya konu çekin mahkememize ibraz edilmediği ve bu nedenle taraflarınca istirdat davası açılmayacağı hususlarının bildirilerek duruşma günü beklenmeksizin karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır....
Somut olayda dava konusu çekin, Büyükçekmece İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı takip dosyası kapsamında takibe konulduğu anlaşılmakla, davacı yana hamile karşı yukarıda anılan açıklamalar gereği istirdat davası açmak üzere bir aylık kesin süre verilmesine rağmen davacı tarafından dava açılmadığı, Büyükçekmece ...İcra Hukuk Mahkemesinin ...esas sayılı dosyasında açılan davanın maddi hukuka ilişkin olarak açılmış menfi tespit istemine ilişkin olmadığı anlaşılmakla, davacı tarafından bu davaya bağlı kalınmadan her zaman menfi tespit/istirdat davası açma hakkı bulunduğundan, şu aşamada şeklen çekin yetkili hamili davacı olmadığından, iptal istemine ilişkin davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Zira anılan yasa hükmünde; “her halde üçüncü şahıs, borçlu ile kötü niyetli alacaklıya karşı dava açarak ödemek zorunda kaldığı paranın veya teslim ettiği malın iadesini isteyebilir” denilmektedir. Dava açılmadan önce yapılan bir ödeme söz konusu olmadığından davanın İİK'nın 89/5. maddesi uyarınca açılmış istirdat davası olarak nitelendirilmesi mümkün olmadığı gibi, İİK 89/3.maddesi uyarınca açılacak menfi tespit davasının, ödeme sonrası istirdat davasına dönüşeceği yönünde, İİK 72/6.maddesinde olduğu gibi bir düzenleme de yoktur. Davacılar vekili somut ve açık bir ıslah dilekçesi vermemiş,---- beyan dilekçesinin sonuç kısmında ıslah ibaresini kullanmış, ancak kısmi ıslah mı, tam ıslah mı yaptığını da açıklamamıştır. Kısmi ıslah ile netice-i talebin değiştirilmesi, dava konusu olmayan bir şeyin davaya ithali mümkün değildir....
Dava konusu çekler ile ilgili banka şube müdürlüğüne yazılan müzekkereye verilen cevapda, söz konusu çeklerin üçüncü kişiler tarafından ibraz edildiğinin bildirilmesi üzerine, davacı tarafa çek hamiline karşı istirdat davası açmak üzere süre verilmiş, verilen süreye rağmen davacı tarafın istirdat davası açmadığı anlaşılmıştır. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı tarafından dava konusu yapılan ve zayi nedeniyle iptali istenen çeklerin üçüncü kişiler tarafından ilgili banka şubesine ibraz edildiği, ibraz edilen çek ile ilgili davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verildiği, verilen süreye rağmen davacı tarafından istirdat davası açılmadığından sübuta ermeyen davanın reddine karar verilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki gibi hüküm tesis edilmiştir....
Davacı vekili tarafından dosyaya sunulan 2020/84135 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Dava Şartı Arabuluculuk Son Tutanağına göre, istirdat davası yönünden 02/09/2020 tarihinde arabuluculuk sürecinin başlatıldığı, 11/09/2020 tarihinde "anlaşamama" yönünde son tutanağın tutulduğu anlaşılmaktadır....
GEREKÇE: Dava, İİK 72. maddesine dayalı olarak açılan istirdat davasıdır. İlk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiş, bu karara karşı, yasal süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, davacı vekili tarafından ileri sürülen istinaf nedenleri ile sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık yönüyle re'sen yapılmıştır. Davacı vekilince, davanın, haksız fiil hükümlerine dayalı olarak maddi zararın tazmini istemine ilişkin olduğu ileri sürülmüşse de; maddi vakıaları açıklamak taraflara ait olmakla birlikte hukuki nitelemenin mahkeme tarafından yapılması gerekmekte olup, dava dilekçesi ve davacı vekilince sunulan diğer beyanlara göre davanın İİK 72. maddesine gereğince açılan istirdat davası olduğu tartışmasızdır....
