Ancak, borçlu anapara ipotek miktarından bir kısmını ödemiş veya depo etmişse yine de davanın reddi gerekir ise de, “çoğun içinde az da vardır” kuralı uyarınca ... Sicil Tüzüğünün 31/son maddesi hükmüne göre ipotek bedelinden ödenen bölümün kütüğün düşünceler sütununda gösterilmesi gerekir....
Davacının, davalı bankadan 292.000,00 TL tutarında konut kredisi kullandığı, bu kredi nedeniyle dava konusu 5 numaralı bağımsız bölüme davalı banka lehine 584.000,00 TL tutarında ipotek konulduğu, erken ödeme ile kredinin tasfiye edildiği dosya kapsamı ile sabittir. Mahkemece, yargılama sırasında ipoteğin terkin edildiği tespit edilerek konusuz kalan davada "karar verilmesine yer olmadığına" dair hüküm tesis edilmiştir. Davalı vekili mahkeme kararı ile hüküm altına alınan vekalet ücreti ve yargılama giderleri bakımından istinaf talebinde bulunmuştur....
İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin TMK'nın 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir. Somut olayda; davacının kaldırılmasını istediği 14/09/2010 tarihli ve ... yevmiye no'lu ipotek dava dışı ... Bankası lehine tesis edildiğine göre davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken ipotek bedelinin davalı şirket tarafından yargılama sırasında ödendiğinden söz edilerek karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
TMK’nun 883.maddesine göre alacak sona erince, ipotekli taşınmaz maliki alacaklıdan ipoteğin terkin edilmesini isteyebilir. Hatta, borçlu (malik), İİK’nun 153. maddesine göre kendi hakkında takip yaparak rehin konusu borcu itfa etmek suretiyle rehnin tapuya yazılacak bir fek müzekkeresiyle terkinini sağlama imkan ve yetkisine sahiptir. Diğer taraftan, taşınmaz rehninin terkinini gerektiren bir neden de borçlunun (malikin) ipotek konusu borcu ödemek suretiyle ipoteği terkin ettirmesidir. " (Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, 04.02.2019 tarih, 2016/5600 Esas- 2019/848 Karar)....
TMK’nun 883.maddesine göre alacak sona erince, ipotekli taşınmaz maliki alacaklıdan ipoteğin terkin edilmesini isteyebilir. Hatta, borçlu (malik), İİK’nun 153. maddesine göre kendi hakkında takip yaparak rehin konusu borcu itfa etmek suretiyle rehnin tapuya yazılacak bir fek müzekkeresiyle terkinini sağlama imkan ve yetkisine sahiptir. Diğer taraftan, taşınmaz rehninin terkinini gerektiren bir neden de borçlunun (malikin) ipotek konusu borcu ödemek suretiyle ipoteği terkin ettirmesidir. " (Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, 04.02.2019 tarih, 2016/5600 Esas- 2019/848 Karar)....
Bu madde uyarınca ipotek, tapudan terkin edilmediği sürece geçerliliğini sürdürür. İcra takibine konu ipotek terkin nedeniyle ortadan kaldırıldığından artık bu ipoteğe dayalı takibin de konusuz kalması söz konusu olur. Bu haliyle konusuz kalan icra takibinin iptaline dair karar yerindedir (Benzer mahiyette Yargıtay 12. H.D.'nin 2018/6824 esas, 2019/6684 karar sayılı ilamı). Bu itibarla, dosyadaki belgelere, kararın dayandığı delillerle, usul ve yasaya uygun gerektirici nedenlere göre, kanunun olaya uygulanmasında hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu sonuç ve kanaatine varılmakla davalının yerinde bulunmayan istinaf kanun yolu başvurusunun HMK'nın 353/(1)-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir....
Kabule göre de; 16.06.1989 tarihli ipotek akit tablosunda aynen “…10.000.000 TL’si karşılığında bilafaiz ve on ay vade ile kanuni derecede … ipotek suretiyle rehin edildiği” sözleri bulunmaktadır. Bunun anlamı, lehine ipotek tesis edilen kişilerin on ay süreyle faiz isteyemeyecekleri ve ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ipotek borçlusu aleyhine takip yapılmayacağıdır. İpoteğin kurulduğu 16.06.1989 tarihinden sonra lehlerine ipotek tesis edilen kişiler faize hak kazanır. İpotek, ana para dışında faizi de teminat altına alındığından, mahkemece sadece 10 TL’den ibaret ana paranın depo edilmesi suretiyle ipoteğin terkini de doğru olmamıştır. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 16.12.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir. Somut olayda; incelenen ve ipotek akdinin çerçevesini tayin eden 23.03.1965 tarihli resmi akit tablosu içeriğinden ipoteğin, ileride gerçekleşecek veya gerçekleşmesi muhtemel olan bir alacağın teminatı olarak tesis edildiği görülmektedir. Bu haliyle ipotek, azami meblağ (üst sınır ipoteği) ipoteğidir. Türk Medeni Kanununun 851 ve 881. maddelerinde ifadesini bulan azami meblağ (üst sınır) ipoteğinde alacağın ulaşacağı miktar önceden belirsiz olduğundan taşınmazın ne miktar için teminat teşkil edeceği ipotek akit tablosunda gösterilen limitle sınırlanabilir....
Belediyesi tarafından yapılan satış işlemine bağlı olarak 10.02.1989 tarihinde 436.000 ETL bedelli ipotek tesis edildiğini, ipotek bedelinin 20.06.2005 tarihinde ... Belediye veznesi fon hesabına 0321299 sayılı makbuzla ödendiğini, ipoteğin terkininin ... Tapu Sicil Müdürlüğüne bildirildiği halde ipoteğin terkin edilmediğini, daha sonra belediye encümen kararı ile 20/05/2005 tarihinde ödenen 102,44 TL mahsup edilerek ipotek bedelinin 163.379,46 TL olarak güncellendiğini, yapılan bu işlemin batıl olduğunu, ipotek bedelinin ödendiğini ancak ipoteğin fekkedilmediğini ileri sürerek ipoteğin kaldırılmasına, davalı aleyhine %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ... vekili, davacı tarafça her ne kadar ipotek bedelinin tamamının ödendiği iddia edilse de ipoteğin, ipotek bedeli ödenmediği için fekkedilmediğini belirterek davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir....
(HGK. 24.05.1989 tarih, 1989/11-294 E, 1989/378 K) 115 sayılı Bağarası Tarım Kredi Kooperatifi'nin 16.12.2013 tarihli yazısından da anlaşılacağı üzere 13.04.1998 tarihli ipotek 5.000 lira limitli ipotek olup,icra dosyasında ipotek için ayrılacak bedel herhalükarda 5.000 TL bedeli aşamaz.Bu ipotek nedeniyle borçlunun Kooperatife daha fazla borçlu olması mevcut ilamlı takipte farklı bir sonuç doğurmaz.Bu nedenle ipotek nedeniyle ayrılacak miktarın 5.000 TL olduğunun kabulü ile şikayetin bu miktarı aşan kısım için kabulü ile sonuca gidilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile hüküm tesisi isabetsizidir....
