Diğer davalılar vekili, dava konusu çek karnelerinin 2002-2003 yıllarında verildiğini, çek kanununda yapılan değişiklikler uyarınca çekteki zorunlu unsurların değiştirildiğini, bu değişikliler uyarınca dava konusu çeklerin çek vasfının kalmadığını, kredi hesabının kat edilmesi nedeniyle çeklerin kullanımının mümkün olmadığını, taraflar arasında imzalanan kredi sözleşmesinde ve çek kanunda iade edilmeyen çek yaprakları nedeniyle depo yükümlülüğünün bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; davacı Banka ile davalı Şirket arasında düzenlenen kredi sözleşmesinde iade edilmeyen çek bedelleri için zorunlu karşılıkların depo edilmesine dair bir hükmün bulunmadığı, davacının, henüz iade edilmeyen 22 yaprak çek nedeniyle riskini oluşturan meblağın depo edilmesi talebinin yersiz olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili banka tarafından davalıyla imzalanan genel kredi sözleşmesi gereğince davalıya çek karnesi verildiğini, davalı aleyhine 5 adet çek için ödenen yasal sorumluluk miktarı ile bankaya ibraz edilmeyen 8 adet çek nedeniyle yasal sorumluluk miktarının depo edilmesi için yapılan icra takibinin davalının itirazı üzerine durduğunu belirterek, itirazın iptali ile davalı aleyhine % 20 oranında icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı, davaya yanıt vermemiştir....

iade edilmeyen çeklerden dolayı toplam 44.600,00 TL gayri nakdi çek kredisinin talep edilemeyeceği anlaşılmıştır....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki kayıt kabul davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, davacı bankanın 2001 yılında basılıp henüz iade edilmeyen çek karnelerine ait 17.160,00 TL tutarında 26 adet boş çek yaprağına ilişkin 17.160,00 TL lik alacağının iflas masasına kaydı için yapılan başvurusunun ispata yarar belge sunulamadığı gerekçesi ile reddedildiğini ileri sürere 17.160,00 TL’lik alacağın masaya kayıt ve kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ... idaresi vekili, 26 adet çek yaprağının 24 tanesinin davacı bankaya iade edildiğini savunarak davanın reddini istemiştir....

Mahkemece davalı bankanın muhatap olarak müşterilerine verdiği tüm çek yapraklarından sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir. 3167 sayılı yasanın 6/4 maddesine göre muhatap bankanın, çeklerin takas odasına ibraz edilmesi halinde yasadan doğan çek yaprağına ilişkin sorumluluk tutarının ödenemeyeceği hükme bağlanmıştır. Davaya konu çeklerin takas odasına ibraz edildiği gözetildiğinde, davalının sorumlu olmadığının kabulü gerekirken, mahkemece yasanın yorumunda hataya düşülerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 08.02.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Şti. arasında imzalanan genel kredi sözleşmesi ile kredi ilişkisinin kurulduğu, sunulan "hesap hareketleri" başlıklı belgede herhangi bir işlem hareketine yer verilmediği, devir bakiyesinin ne şekilde oluştuğunun gösterilmediği, ihbarnamenin banka kaydı niteliği taşımadığı, bilirkişi tarafından banka nezdinde yapılan incelemede "çek yaprağı durum raporu" isimli banka kaydında yer alan bilgilere göre TCMB'na karşılıksız bildirimi yapılan çeklerin, banka asgari sorumluluk meblağlarının ödenmediği, iade edilmemiş çek yaprakları bedeli olarak 3.300 TL, karşılıksız çıkmış ve asgari sorumluluk bedeli henüz ödenmemiş çek yapraklarından da 4.100 TL olmak üzere toplam 7.400 TL'nin depo edilmesi gerektiği, ispat yükü üzerinde olan davacı tarafın genel kredi sözleşmesinden kaynaklanan alacağın varlığına ilişkin bir bilgi ve belge sunmadığı, verilen kesin süre içinde de, açıklama yapmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 7.400 TL'nin davalı tarafça davacı adına kamu bankalarından birinde açılacak...

Mahkemece; benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davacı yanca ödenmiş olan çek güvence bedelleri yönünden davacı bankanın isteminde haklı olduğu, buna karşılık iade edilmemiş çek yapraklarından dolayı davacının sorumluluğunun ibraz sonrasında doğacağından gayri nakdi alacakla ilgili istemin yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davalının 2.820 TL asıl alacak 71.47 TL işlemiş mahrum kalınan kar payına yönelik itirazının iptaline, takibin devamına, depo talebine konu gayri nakdi alacakla ilgili istemin reddine, hükmolunan asıl alacak tutarının %40'ına tekabül eden 1,128 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile davalı tarafından temyiz edilmiştir....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkeme kararında "...Mahkememizce Banka Hukukunda Uzman bilirkişi ile Bankacı bilirkişi heyetinden alınan 17/02/2022 tarihli raporda; banka tarafından icra dosyasına yapılan ödeme sonrasında davacı firmanın banka nezdindeki hesabında 8.400,00 TL bakiyesinin kaldığı, 20 Ocak 2020 tarih ve 31011 nolu Merkez Bankası Tebliğine göre belirlenen banka sorumluluk tutarının 2020 yılı için güncellendiğinde 4 adet çek yaprağı için bankanın 8.900,00 TL gayrınakdi riskinin bulunduğu, sonucuna varıldığının bildirildiği anlaşılmıştır....

Bu durumda davalı banka tarafından davacıya verilen çeklerin üzerinde yazılı baskı tarihinin en geç 14.01.2014 ve 24.03.2014 tarihleri olduğu ve bankanın boş çek yapraklarından dolayı sorumluluğunun 5941 sayılı Çek Kanunu 3/9 hükmü uyarınca 14.01.2019 ve 24.03.2019 tarihlerinde dolduğunun kabulü gerekir. Davacı tarafından davalı aleyhine 17.08.2020 tarihinde İlamsız takip başlatılmış olunup davalı bankanın en geç 24.03.2019 tarihi itibariyle davacı hesabı üzerine çek sorumluluk bedellerinden dolayı koyduğu bloke işlemini kaldırması gerekmektedir....

Dolayısıyla nakde dönüşen iki adet çek nedeniyle 2.820-TL nakit alacak ile bu kısma isabet eden icra takibine kadar 19,55-TL işlemiş faiz ile 0,97-TL BSMV'nin davacının alacağına ilavesi gerekirken bu kısım yönünden davanın reddi doğru olmamıştır.Diğer taraftan, gayrinakit alacak depo talebi yönünden yapılan incelemede ise; taraflar arasındaki genel kredi sözleşmelerin 9.21 maddesinde "...Bankaca verilen çek karnelerindeki her bir çek yaprağı için Bankanın ilgili mevzuat gereğince ödemekle yükümlü olduğu tutarın, yetkili makamlarca artırılması durumunda oluşacak farkı, Bankaya derhal ve nakden yatırmayı, bu surette yatıracağı paranın da Bankaya rehinli olacağını kabul eder..." şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Bahsi geçen düzenlemeye göre bankaya iade edilmeyen çek yaprakları nedeniyle davalı asıl borçlunun depo sorumluluğu düzenlenmiş olup, bankaya iade edilmeyen 15 adet çek nedeniyle 23.260-TL yönünden gayrinakit alacak depo talebi yönünden davacı banka haklıdır....