Ancak, ihaleli işlerde bölümler halinde keşif özetine bağlanmış farklı ihale konuları varsa her biri için listede belirlenen asgari işçilik oranının esas alınması gerektiği kabul edilmelidir....
Hükme dayanak kılınan 30.03.2009 tarihli bilirkişi raporunda; tahakkuk tutarına ve bu tutarın takdirine esas alınan işlemlere ilişkin hesaplama ve değerlendirme yapılmamış, sadece, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 38. maddesine göre; işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarı tespitinin müfettişlerce, ancak, “ihale yoluyla” yaptırılan işler ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yaptırılan “özel bina inşaatı” işleri için yapılabileceğini, bu iki hal dışında kalan ve uyuşmazlık konusu olan olayda, asgari işçilik miktarı tespitine ilişkin müfettiş işleminin ve tahakkukun yerinde olmadığı belirtilmiştir....
Şirketi, ihale makamından iş üstlenen firmanın taşeronu konumundadır. İhale konusu iş nedeniyle yeterli işçilik bildirilip bildirilmediğinin tespitine yönelik incelemenin, yasada öngörülen kurum ve kuruluşlardan ihale yoluyla iş üstlenenlerin kayıtları üzerinde yapılması, bu kapsamda alt işveren kayıtlarının incelenmesi olanağı bulunmaktaysa da; 506 sayılı Yasanın 79. maddesindeki yetkiye dayanılarak, yapılan iş nedeniyle yeterli işçilik bildirilmediği gerekçesiyle prim tahakkukunun alt işverene yönelik olarak gerçekleştirilmesi olanağı bulunmamaktadır....
Kampüsü Tıp Fakültesi Onarım inşaatına dair yapılan ihaleli iş nedeniyle 15.11.2011-30.12.2011 tarihleri arasında işin tamamlanmasından sonra ilişiksizlik istemi üzerine davalı Kurumun ilgili ünitesince belgelere dayalı olmaksızın yalnızca hakediş incelemesi ve asgari işçilik oranında %25 eksiltme ile fark işçilik ve prim tahakkuku yapılmasını takiben davacının faturalarının olduğu iddiası ile yaptığı itiraz üzerine davalı kurumca yaptırılan müfettiş incelemesi sonrasında sonucun değişmemesi nedeniyle 5510 Sayılı Yasanın 85’inci maddesindeki yasal prosedür işletildikten sonra eldeki davanın açıldığı anlaşılmakta olup, mahkemece aldırılan bilirkişi raporuna dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmiş ise de, verilen karar eksik araştırma ve yanılgılı değerlendirmeye dayalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Davacı, prim ve geçikme zammı tahakkukuna ilişkin işlemin ve prim tahakkukukun iptaline karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. K A R A R Dava, davalı kurumca, eksik işçilik bildirimi nedeniyle davacı şirkete tahakkuk ettirilen prim ve gecikme zammının tahakkukuna ilişkin Kurum işleminin ve 50.175.71 TL prim tahakkukunun iptali istemine ilişkindir....
Davanın yasal dayanağı olan 506 sayılı Kanun’un “Prim Belgeleri” başlığını taşıyan 79’uncu maddesinin 12’nci fıkrasında; bu Kanunun 83’üncü maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale yoluyla yaptırılan her türlü işlerden dolayı yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığının Kurumca araştırılacağı, usul ve esasları yönetmelikle belirlenecek bu araştırma sonucunda yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğunun anlaşılması durumunda, bildirilmemiş olan işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarının, gecikme zammı ile birlikte sigorta müfettişince inceleme yapılması istenilmeksizin işveren tarafından ödendiği takdirde, işyeri hakkında sigorta müfettişine inceleme yaptırılmayabileceği belirtilmiş; 16’ncı fıkrasında; Kuruma, yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığının araştırılmasına ilişkin yöntem, işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarının tespitinde ve Kuruma yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik oranlarının saptanması...
Mahkemece, davacının 1972-1980 arasında yurtdışında geçen ve 3201 sayılı Yasa kapsamında borçlanılan sürelerin basamak intibakında değerlendirilerek aylık miktarının belirlenmesi isabetli ise de, basamak intibakı sonucu oluşan prim borcunun davacı tarafından 22.01.2015 tarihinde ödenmesi karşısında, davacının basamak intibakı sonucu belirlenen 01.09.2013 tarihindeki aylık tutarına itiraz etmediği de gözetilerek, Kurumdan, davacının 01.09.2013 tarihi itibariyle yaşlılık aylığının ek ödeme dahil 583,99 TL. olmasına göre 01.02.2015 tarihi itibariyle olması gereken aylık tutarı sorularak, prim borcunun ödendiği tarihi takip eden ay başından itibaren intibak ettirilen basamağa göre belirlenen yaşlılık aylığının ödenmesi gerektiği gözetilerek, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacı şirketin dava dışı Türk Telekominikasyon AŞ Eskişehir İl Telekom Müdürlüğü'nün yemek ve servis hizmetini işini 18.01.2002 tarihli sözleşmesi ile ihale usulü üstlendiği, fiilen 16.01.2002 tarihinde işe başlayıp 28.03.2003 tarihinde son verildiği ,malzemelerinin ihale makamınca verildiği, S.S.K müfettişi tarafından yapılan tahkikat sonucu işçilik oranının %54 olduğunun kabulüyle 35.344.61 TL eksik işçilik üzerinden 11.840.45 TL prim borcu çıkarıldığı, davacı şirket tarafından yapılan itirazın İtiraz Komisyonunca reddedilmesi üzerine bu davanın açıldığı görülmektedir. Mahkemece alınan 19.08.2008 tarihli bilirkişi raporunda davacının ibraz ettiği faturalara göre işin malzemeli işçilik olarak kabulü ile toplam hak ediş tutarından fatura bedellerinin indirimi sonrasında kalan miktarın davacının kuruma bildirdiği işçilik miktarının altında olduğu bu nedenle eksik işçilik bildiriminin bulunmadığı sonucuna varılmıştır....
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe : Uyuşmazlık, Kurumca tahakkuk ettirilen fark prim borcundan dolayı davacı şirketin sorumlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 85.maddesinin 2.fıkrasına göre “Kamu idareleri, döner sermayeli kuruluşlar kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ile bankalar tarafından ihale mevzuatına göre yaptırılan işlerden ve özel nitelikteki inşaat işlerinden dolayı bu işleri yapan işveren tarafından yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığı Kurumca araştırılır. Bu araştırma sonucunda yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğu anlaşılırsa, eksik bildirilen işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, 89 uncu madde gereği hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte bir ay içinde ödenmek üzere işverene tebliğ edilir....
İşveren, tebliğ edilen prim borcuna karşı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde Kuruma itiraz edebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazın reddi halinde, işveren, kararın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde yetkili iş mahkemesine başvurabilir. Mahkemeye başvurulması prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz. Asgari işçilik uygulaması sonucu belirlenen eksik işçilik miktarı üzerinden tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilen prim ve gecikme zammına dayanak inceleme raporu ve Kurum işlemlerinin hukuka aykırı olması halinde ilişiksizlik belgesi alabilmek için işverence yapılan ödemelerin tamamen veya kısmen yersiz ödeme olarak kabulü ile iadesine karar verilmesi mümkündür....