İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 26/01/2023 NUMARASI : 2021/453- 2023/106 DAVA KONUSU : Yönetim-disiplin - Genel kurul kararlarının iptali KARAR : Yukarıda ayrıntısı yazılan ve istinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın incelenmesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; T7, T6 ve T5'ın ekte sunulan 19.02.2020 tarihli İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca düzenlenip kesinleştirilen tutanakta da görüleceği üzere T3 Emekçileri Sendikası Gaziantep Şubesi yönetim kurulu ve disiplin kurulu üyesi olarak seçildiği, davalı sendika ile eksik evrakların gönderilmesi için yazışma yapıldığı, Sendika tarafından gelen cevabı yazıda şahısların OHAL kapsamında çıkarılan KHK ile kamu görevinden çıkarıldığı bildirildiği, 677 Sayılı KHK 1. Maddesi 2....

Temyiz Sebepleri Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davaya konu Disiplin Kurulu kararında davacıların üyelikten ihraç edilmediğini, görevlerinden geçici olarak ihraç edildiklerini, davacıların Sendika Tüzüğü'ne aykırı fiil ve davranışlarının ayrıntıları ve belgeleriyle dava dosyalarında mevcut olduğunu, Disiplin Kurulu kararlarına esas olayların savcılıklara intikal ettirildiğini, ceza davalarının devam ettiğini, dava dosyalarında bulunan Sendika Disiplin Kurulunun dosyalarının usul ve esas açısından hukuka uygun olduğunu, davaya konu edilen Disiplin Kurulu kararlarının Sendika Tüzüğü'ne ve hakkaniyete uygun olarak alınmış bulunduğundan davaların bu nedenle de reddine karar verilmesi gerektiğini, Sendika Disiplin Kurulunun davacılar hakkında verdiği görevlerinden geçici ihraç kararlarının çok kısa bir süre içerisinde Tüzük gereğince Olağanüstü Genel Kurula sunulduğunu, Olağanüstü Genel Kurulun da usulüne uygun olarak toplandığını ve görevlerden kesin ihraca oy birliği ile karar verildiğini...

Maddesi gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık halleri gözetilerek yapılan istinaf incelemesinde; Dava sendika temsilci seçiminin yasaya aykırı olduğunun tespitine ilişkindir. Genel İş Sendikasının sendika temsilcileri yönetmeliğinin 5. Maddesine göre üyelerin seçim sonuçlarına seçim günü dahil olmak üzere 3 gün içerisinde yazılı olarak itiraz edebilecekleri, davacının seçim sonuçlarına itiraz etmesi gerektiği, ancak davacının herhangi bir itirazda bulunmadığı, Sendika temsilcisinin genel yönetim kurulu tarafından doğrudan atama yetkisinin de saklı olduğu, anlaşılmakla mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken sendika üyesi olan davacının önceden seçim sonuçlarına yazılı olarak itiraz etmeksizin dava açması ve genel yönetim kurulu tarafından doğrudan atama yetkisinin de saklı olduğu gözetilmeden davanın kabulüne karar verilmesi hatalıdır....

Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ etterilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır. Üç aylık süre içinde, genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma kararları kesinleşir." hükmüne yer verilmiştir. Mahkemece, yönetim kuruluna çıkarma kararı verme konusunda zımni yetki verdiği kabul edilen ve genel kurulun görev ve yetkilerini düzenleyen anasözleşmenin .../.... maddesinde "Yönetim kurulu tarafından verilen ortaklıktan çıkarma kararlarına yapılan itirazları inceleyip, karara bağlamak" sayılmıştır. Tüm bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde yönetim kurulunca verilen çıkarma kararlarına karşı genel kurula itiraz olanağı tanıdığından, yönetim kuruluna ortaklıktan ihraç yetkisi verdiğinin kabulü gerekir....

Toplu iş sözleşmesi yetkisi ise, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir (GÜNAY, Cevdet İlhan: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, ..., 2013, s.942). 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42 nci maddesine göre ise “Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....

Bu şekilde sendika yöneticileri için ödenecek olan ücretler ve diğer haklar, şeffaflık ilkesine uygun olarak demokratik bir tartışma ortamında karara bağlanır ve geçerli bir ibra konusunda önemli bir aşama kaydedilir. Ayrıca, haksız ve zenginleşme amacına yönelen ücret tespitlerinin önüne geçilmiş olur. Sendikalar Kanunu'nun 44. maddesinde, sendika gelirlerinin Kanunda ve tüzüklerinde gösterilen faaliyetleri dışında kullanılamayacağı ve bağışlanamayacağı da emredici şekilde düzenlenmiştir. Anılan kural da, sendika yönetim kurulu üyelerinin ücretleri ve diğer haklarının tespitinde sendika genel kurulu tarafından dikkate alınmalıdır. Sendika genel kurullarınca, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 45. maddesi uyarınca yönetim kurulu üyelerinin ücret ve diğer haklarının belirlenmesinde kural olarak serbest oldukları söylenebilirse de, sendikanın mali imkanlarının gözetilmesi gerektiği açıktır....

"İçtihat Metni" BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ :Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : YÖNETİM KURULU KARARI İPTALİ VE TESPİTİ Davacılar, Tez Koop İş sendikası ... nolu şubeye bağlı işyerleri ve üyeleri ile, ... nolu şube işyerlerinde delege seçimlerinin başlatılması ve bu seçilecek delegelerle ... nolu şube olağan genel kurulunun yapılması işleminin ve buna yönelik olarak alınmış kararların uygulamasının, yaşanan gecikmelerle ortaya çıkacak hukuki zararlar ve telafisi imkansız hukuki durumlar da göz önüne alınarak dosya üzerinden öncelikli ve ivedilikli olarak ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına, yargılama neticesinde ise iptaline, yargı kararlarına göre, 10.09.2013 tarihinde ... nolu şubeye bağlı olduğu iddiası ile delege seçimleri başlatılan işyerlerinin ... nolu şubeye ait olduğunun tespitine ve yargı kararları neticesinde, söz konusu işyerlerinde delege seçimlerini ve şube olağan genel kurulunu yapmak üzere görevlerine iade edilen ... nolu şube yönetim kurulunun muhtariyetine karar verilmesini...

, davacı ve arkadaşlarının tüm dayatmalara rağmen sendikadan istifa etmeyeceklerine kanaat getiren davalı şirket yönetim kurulunun bu tarihten 3 gün sonra 18.09.2014 tarihinde toplanarak Botanik Park İçi Bakırköy-İstanbul adresindeki kafeterya işletmeciliği ile iştiğal eden şubesinin 30.11.2014 tarihinde kapatılmasına ve burada çalışan 25 işçinin iş akitlerinin feshedilmesine karar verildiğini, Toleyis Sendikası 19.09.2014 tarihinde İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü'ne müracaat ederek; 6356 sayılı yasanın 50. maddesi uyarınca arabulucu tayini yapılması talebinde bulunduğunu, 22.10.2014 tarihinde resmi arabulucunun eşliğinde sendika ve işveren temsilcisinin bir araya geldiğini, işveren vekilinin, yönetim kurulu kararı ile işyerinin kapatılacağını ve bu nedenle toplu iş sözleşmesi yapamayacaklarını bildirdiğini, durumun tutanak altına alınıp, arabulucu safhasının kapatıldığını, Toleyis Sendikası, toplu iş sözleşme görüşmelerinin arabulucu düzeyinde de uyuşmazlıkla sonuçlanması...

Bu açıklamalar ışığında davalının temyiz itirazları değerlendirildiğinde; 1-Mahkeme kararının gerekçesine göre ilk olarak, ... 2 nolu şubenin 5 nolu şubeye bağlanması sonucunda üst kurul delegelerinin değişebileceği ve bu durumun sendika içi demokrasi ilkesine uygun olmadığı hususu iptal sebebi olarak belirtilmiştir. Dosya içeriğinden, davalı sendika genel yönetim kurulunun 10.06.2009 tarih ve 77 sayılı ve 24.06.2009 tarih ve 90 sayılı kararları ile ... 5 nolu şubenin açılmasına ve ... 2 nolu şubeye bağlı işyerlerinin ... şube ile yeni kurulan 5 ve 1 nolu şubelere bağlanmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Söz konusu iki yönetim kurulu kararının iptali için de iki ayrı dava açılmış, ancak ... 1. İş Mahkemesinin 2012/422 esas, 2012/1035 karar ve 2012/423 esas, 2012/925 karar sayılı kararları ile her iki davanın da açılmamış sayılmasına dair hüküm tesis edilmiştir. Buna göre, belirtilen yönetim kurulu kararlarının halen yürürlükte olduğu anlaşılmaktadır. Diğer taraftan... 10....

in göndermiş olduğu ihtar davalının gönderdiği ve kendisine tebliğ edilen ikinci ihtara karşılık bir dilekçe olduğundan ihracı ile ilgili olmadığından işleme alınmadığını, Kooperatifler kanunu 1163/16.ve 27.maddelerinde açıkça yer aldığı üzere yasa gereği ana sözleşmemizde yer alan çıkarmayı gerektiren sebepler ve ortağın parasal yükümlülüklerini yerine getirilmemesine dayanılarak Yönetim Kurulunun teklifi ile karar Genel Kurulca verilir. Genel Kurul ve Yönetim Kurulunun her ikisinin de verdiği kararlar noter aracılığı ile tebliğ edilmek şartı ile şekil şartına tabi olduğunu, Kooperatifler kanunu 1163/16.ve 17. Maddede açıkça belirtildiği üzere dava açmak yerine genel kurul kararına itiraz etme yolu seçildiği takdirde Yönetim Kurulu Kararına itiraz ortaklıkta 3 ay Genel Kurul Kararına itiraz ise 1 aydır....