Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 16/07/2013 gününde verilen dilekçe ile asıl davada elatmanın önlenmesi ve kâl; karşı davada haricen yapılan trampa işlemine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa TMK’nın 724. maddesine dayalı temliken tescil istenmesi üzerine Yargıtay (kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; asıl davanın reddine, karşı davada trampaya dayalı tapu iptali ve tescil davasının reddine, temliken tescil davasının kabulüne dair verilen 27/05/2021 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi asıl davada davacı-karşı davada davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Asıl dava elatmanın önlenmesi, kal; karşı dava haricen yapılan trampa işlemine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa TMK’nın 724. maddesine dayalı temliken tescil isteğine ilişkindir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Tarih : Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vek.Av.... ile davalı vek.Av.... ... ... gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalı şirket arasında 26.03.2004 tarihli “trampa satışı” sözleşmesi imzalandığını, buna göre davalıya “tomografi” cihazı verip, yerine “mamografi” cihazı aldıklarını, verilen cihazın daha değerli olması nedeniyle de davalının 10.000....
Uyuşmazlık, önalım hakkına konu edilen payların iptali ile davacı adına tesciline ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile davalının ...’den trampa yolu ile edindiği paya yönelik olarak açılan önalım davasının reddine, diğer paydaşlardan satın aldığı paylara ilişkin davanın kabulüne, davalı adına kayıtlı payın iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesi üzerine hüküm davalı vekili ve davacı vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir. 1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına, takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre temyiz eden davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir. 2-Davalı vekilinin temyiz itirazlarına gelince ; Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin dava konusu edilen payın ilişkin bulunduğu ......
TL cezai şart alacağının tahsili amacıyla İstanbul Anadolu 11.İcra Müdürlüğünün 2018/3277 Esas sayılı dosyası ile başlatılan takibe yönelik itirazın haksız olduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına, alacağın %20'sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Ancak bu pay temliki karşılığı para alınmadığından satım aktinden ve dolayısıyla önalım hakkından sözedilemez. 27.03.1957 gün ve 12/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçe bölümünde hibe, trampa ve sermaye vaazı gibi tasarruflarla önalım hakkının cereyan etmeyeceği vurgulanmıştır. (Müslüm Tunaboylu, Önalım Davaları, 5. Baskı, Sayfa: 144 ve 547) Somut olaya gelince; dava konusu edilen 38010 ada 3 parselde kayıtlı arsa vasıflı taşınmazda birden fazla paydaş bulunmaktadır. Paydaşlardan... adına kayıtlı 454/1039 hisseden 450/1039 hissesini... uhdesinde bırakılarak 4/1039 hissesinin davalı....ne devredildiği ve karşılığında mülkiyeti şirkete ait...Köyü ... parsel sayılı taşınmazdan 1/10495 payın...'a devredilmek suretiyle trampa işlemi yapıldığı görülmüştür. Davacı, paydaşı olduğu taşınmazda dava dışı paydaş...'ın 4/1039. payını trampa yoluyla davalıya devredildiğini gerçekte trampa değil satış olduğunu ileri sürerek eldeki önalım davasını açmıştır....
Ş… … ile yaptığı trampa sonucu edindiğini, H… … Ş… …'in müteahhitlik yapan İ… … G… …'ün emlak işlerini yürüten kişi olup önalım hakkının kullanılmasını engellemek için tapuda yapılan temlikin trampa olarak gösterildiğini, davacının önalım hakkını kullanmak istediğini belirterek, davalı adına kayıtlı payların iptali ile müvekkili adına tescilini talep etmiştir....
Bu itibarla davalının dava konusu payı trampa sureti ile devraldığı açıkça belirlendiğinden davacının açtığı ön alım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil talebini içerir dava yerinde bir dava değildir. Açıklanan gerekçeler ile davacı T1 davalı T3 aleyhine açtığı önalım hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil talebini içerir davasının reddine'' dair karar verilmiştir. İlk derece mahkemesi kararından sonra Dairemizin 14.01.2021 tarih ve 2018/2368 Esas, 2021/67 Karar sayılı kaldırma kararında; ''...Dava, önalım hakkının kullanılmasından kaynaklanan TMK'nın 732 vd. maddelerinde yer alan tapu iptali ve tescil davasıdır. TMK'nın 733. maddesi gereğince yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilmesi zorunludur. Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirdiği tarihin üzerinden üç ay ve herhalde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Bu süre hak düşürücü süre olup, mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir....
nun taşınmazdaki payını davalıya satmasına rağmen tapuda yapılan işlemin trampa olarak gösterildiğini, davalının 777 No'lu parselinden on dönüm yer vermesine karşılık dava konusu taşınmazdan altı dönüm yer aldığını, Satıa T.......'nun ekonomik durumu zayıf olduğundan payını davalıya sattığını, 24.06.1998 tarihinde yapılan trampadan davacıların 22.02.2000 tarihinde haberdar olduklarını, önalım hakkını kullanmak istediklerini belirterek, davalı adına kayıtlı payın iptali ile davacılar adına tescilini talep etmiştir. Davalı vekili, müvekkilinin 24.06.1998 tarihinde trampa ile paydaşı olduğu 777 No'lu parselden 1/4 pay vererek, karşılığında dava konusu 681 No'lu parselden 1/6 pay aldığını, daha sonra da 681 No'lu parselden 16.12.1998 tarihinde Hafize İ...... ve Hatice Ç...'...
nun taşınmazdaki payını davalıya satmasına rağmen tapuda yapılan işlemin trampa olarak gösterildiğini, davalının 777 No'lu parselinden on dönüm yer vermesine karşılık dava konusu taşınmazdan altı dönüm yer aldığını, Satıa T.......'nun ekonomik durumu zayıf olduğundan payını davalıya sattığını, 24.06.1998 tarihinde yapılan trampadan davacıların 22.02.2000 tarihinde haberdar olduklarını, önalım hakkını kullanmak istediklerini belirterek, davalı adına kayıtlı payın iptali ile davacılar adına tescilini talep etmiştir. Davalı vekili, müvekkilinin 24.06.1998 tarihinde trampa ile paydaşı olduğu 777 No'lu parselden 1/4 pay vererek, karşılığında dava konusu 681 No'lu parselden 1/6 pay aldığını, daha sonra da 681 No'lu parselden 16.12.1998 tarihinde Hafize İ...... ve Hatice Ç...'...
Davalı dava konusu taşınmaz hissesini tapudan 05/07/2019 tarihinde dava dışı paydaşlar Rasim Yılmaz ile Yüksel Genç'ten satım sözleşmesi ile satın almış olup davacı paydaş tarafından ön alım hakkı kullanıldığında davalı tarafça işlemin satış değil trampa olduğu ileri sürülmüştür. Trampa TBK 283. Maddesinde yer alan bir mal yada hakkın başka bir malla yada hakla değiştirilmesini amaçlayan rızai bir akittir. Trampa edilen mallar taşınmaz ise yapılacak trampa aktinin resmi şekilde yapılması zorunludur. Somut olaya gelindiğinde davalı taraf tapuda yapılan işlemin satış değil değil trampa olduğunu iddia etmekle işlemin tarafı olan davalı bu şekilde muvazaa iddiasına dayanamaz....
