Dava, kıymetli evrak niteliğinde bulunan ve ibraz süresi içerisinde bankaya ibraz edilmeyen çek nedeniyle alacağın tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptaline ilişkindir. 6102 sayılı TTK’nın 732. maddesi uyarınca, süresinde ibraz edilmeyen çekler yönünden taraflar arasında temel ilişki bulunmaması halinde yetkili hamil sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre keşideciden alacağın tahsilini isteyebilir. Sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince sebepsiz zenginleşmediğini ispat yükümlülüğü keşidecide olup, keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamalıdır. Somut olayda davalı keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini ispatlaması gerekmekte olup, mahkemece ispat külfetinde yanılgıya düşülerek davacı tarafın bilirkişi ücretini yatırmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir....
TTK’nun 644. maddesinde düzenlenen sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre değerlendirilip çözümlenmesi gerekirken somut olaya uygun düşmeyen gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 05.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkın, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması sebebiyle düştüğü veya zamanaşımına uğradığı hâllerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu sebeple mal varlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hamile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Kuşkuşuz anılan madde, TTK'nın 778/1-d maddesi uyarınca bonoda da uygulanması gereklidir. Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hamilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır....
Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkın, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması sebebiyle düştüğü veya zamanaşımına uğradığı hâllerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu sebeple mal varlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hamile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Kuşkuşuz anılan madde, TTK'nın 778/1-d maddesi uyarınca bonoda da uygulanması gereklidir. Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hamilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/155 Esas KARAR NO : 2022/446 DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 02/03/2022 KARAR TARİHİ: 31/05/2022 Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili sigorta şirketine trafik sigortası ile sigortalı bulunan --- plaka nolu aracın ---- tarihinde trafik kazasına karıştığını, kaza nedeniyle müvekkili aleyhine --- değer kaybı başvurusu yapıldığını, müvekkili tarafından davalıya----ödeme yaptığını, yapılan ödemenin teminat limiti üstü olduğu anlaşıldığından-----icra takibi başlatıldığını, borçlunun borca itiraz ederek takibin durduğunu, müvekkilinin limitinin dolmuş olduğunun ---- kararıyla sabit olduğunu, müvekkili tarafından dava dışı ------- ödeme ile müvekkil şirket poliçe limitini doldurduğunu, davalı tarafa yapılan ödemenin sebepsiz zenginleşme...
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, zamanaşımına uğramış çeklere dayanılarak girişilen genel haciz yolu ile takibe yönelik itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir. Davalı vekili, dayanak çeklerin zamanaşımına uğradığını, çeklerin davacının elinde sebepsiz olarak kaldığını belirterek davanın reddi ile % 40 tazminatın davacıdan tahsilini istemiştir....
Zenginleşme, zenginleşenin bir alacak hakkı kazanması suretiyle gerçekleşmişse diğer taraf, istem hakkı zamanaşımına uğramış olsa bile, her zaman bu borcunu ifadan kaçınabilir." uyarınca; Sebepsiz zenginleşmeden doğan taleplerle ilgili açılacak davalar, hak sahibinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrayacağından, icra takibi başlatan davacının sebepsiz zenginleşmenin konusunu bildiği anlaşılmakla, icra dosyalarının açılma tarihinin 11/07/2019, mahkememiz dosyasının açılma tarihinin 23/09/2022 olduğu göz önüne alınarak, huzurdaki davanın itirazın iptali olarak değil, sebepsiz zenginleşme olarak açıldığı, somut olayda davaya konu 2 yıllık talep zaman aşımı süresinin dolmasından sonra davanın ikame olduğu anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının haklı bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalmasıdır. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığında, bir başkasının aleyhine bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Geri verme borcunun konusu ve kapsamı; "Aynen Geri Verme İlkesi"ne göre düzenlenmiştir....
Davacı vekili, davalı bankaca yapılan takibe ilişkin itirazın iptali davasının reddi nedeniyle, ilk karar sonrası yapılan ödemenin sebepsiz kaldığını belirterek, sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı olarak talepte bulunmuştur. Davacı, yarışan hukuki sebepler arasında sebepsiz zenginleşme hukuki sebebine dayandığına göre, uyuşmazlığın da bu hukuki sebebe göre çözümlenmesi, yani davalının sebepsiz zenginleşip zenginleşmediğinin ve buna göre davacının alacak talebinin haklı olup olmadığının belirlenmesi gerekir. TBK'nın 77. maddesinde, "Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, özellikle zenginleşmenin geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş ya da sona ermiş bir sebebe dayanması durumunda doğmuş olur." düzenlemesi bulunmaktadır. Buna göre, haklı bir sebep olmaksızın başkası aleyhine zenginleşen kişi, kural olarak bu zenginleşmeyi iade etmekle yükümlüdür....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 17/01/2023 NUMARASI: 2022/886 Esas - 2023/25 Karar DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Trafik Kazası-Sebepsiz Zenginleşme) İSTİNAF KARAR TARİHİ: 14/03/2023 Yukarıda bilgileri yazılı bulunan ilk derece mahkemesinin kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan ön inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Sigortalı araç sürücüsünün sebep olduğu ölümlü trafik kazası neticesinde, hak sahibine fazladan ödenen destekten yoksun kalma maddi tazminatının sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali istemli davada, ilk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. Dosyada yapılan incelemede; davacı vekilinin istinaf başvuru dilekçesinin, davalı ...'e tebliğ edilmediği, iddia ve savunma hakkına ilişkin bulunması nedeniyle istinaf başvuru dilekçesinin davalıya usulüne uygun tebliğinin sağlanması gerektiği, anlaşılmıştır....
